O Κριτικός Γραμματισμός στο μάθημα της Γλώσσας στην Ε΄ Δημοτικού:Αναλύσεις κειμένων και προτάσεις διδακτικής τους αξιοποίησης σύμφωνα με το μοντέλο των Πολυγραμματισμών

Critical Literacy in Greek language in school books of the fifth year of elementary school: analysis of specific texts and suggestions of teaching them depending on the four stages of Multiliteracies (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Χαλκίδη, Αγάπη
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 05 Σεπτεμβρίου 2020 [2020-09-05]
  5. Ελληνικά
  6. 64
  7. Ποταμιάς, Γεώργιος
  8. Οικονομάκου, Μαριάνθη | Στάμου, Αναστασία
  9. Γραμματισμός | Literacy | Κριτικός Γραμματισμός | Critical Literacy | Κριτική Ανάλυση Λόγου | Critical Discourse Analysis | Πολυγραμματισμοί | Multiliteracies | σχολικά εγχειρίδια | school books
  10. 25
  11. 11
  12. Περιέχει εικόνες
    • Η παρούσα εργασία γράφτηκε με σκοπό να μελετήσει το θέμα του «Κριτικού Γραμματισμού» και κατά πόσο οι αρχές που πρεσβεύει καλλιεργούνται στα σχολικά εγχειρίδια της Γλώσσας της Ε’ Δημοτικού. Συγκεκριμένα η εργασία χωρίστηκε σε τρία μέρη, το πρώτο είναι το θεωρητικό κομμάτι και στη συνέχεια το ερευνητικό και πρακτικό μέρος. Στο θεωρητικό μέρος ασχοληθήκαμε με τον ορισμό της έννοιας «Γραμματισμός» και επισημάναμε τη διαφοροποίηση της έννοια αυτής, σε σχέση με το παρελθόν. Σημειώσαμε πως υπάρχουν διαφορετικά είδη «Γραμματισμού» και έπειτα εμβαθύναμε σε μια πτυχή του «Γραμματισμού», τον «Κριτικό Γραμματισμό». Αναλύσαμε διάφορες πτυχές του και παρουσιάσαμε τα πολλαπλά οφέλη της καλλιέργειάς του μέσα στη σχολική τάξη, καθώς σκοπός του είναι η καλλιέργεια κριτικά σκεπτόμενων μαθητών. Ακολούθως ασχοληθήκαμε με το μεθοδολογικό εργαλείο, στο οποίο στηριχθήκαμε για να μελετήσουμε τα σχολικά εγχειρίδια. Για την έρευνα μας βασιστήκαμε στην Κριτική Ανάλυση Λόγου του M.A.K. Halliday, οπότε ορίσαμε τις αρχές της ΚΑΛ και αναδείξαμε τα σημεία εκείνα τα οποία θα επεξεργαστούμε στη συνέχεια. Κατόπιν ορίσαμε την έννοια των «Πολυγραμματισμών» και αναλύσαμε τα τέσσερα στάδια σύμφωνα με τα οποία θα σχεδιάσουμε τις διδακτικές μας παρεμβάσεις (Kalantzis&Cope,2001:2). Ακολούθως παραθέσαμε τους σκοπούς και στόχους των ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ της Ελληνικής Γλώσσας για το Δημοτικό σχολείο (ΦΕΚ 303Β/13-03-2003) αλλά και των σκοπών και στόχων που έχουν τεθεί για το γλωσσικό μάθημα της Ε’ Δημοτικού. Στο δεύτερο μέρος της εργασίας εστιάσαμε στην ανάλυση των διδακτικών εγχειριδίων για το γλωσσικό μάθημα. Συγκεκριμένα επιλέξαμε οχτώ κείμενα από οχτώ διαφορετικές ενότητες και σε αυτά διακρίναμε την αναπαραστατική, τη διαπροσωπική και την κειμενική λειτουργία της γλώσσας (Στάμου,2014:150), σύμφωνα με τις αρχές της ΚΑΛ. Σε κάθε κείμενο επισημάναμε τα θετικά αλλά και τυχόν αδυναμίες του, αναφορικά με την ανάδειξη του κριτικού γραμματισμού και συνεχίσαμε με το τελευταίο κομμάτι της εργασίας όπου προτείναμε δικές μας διδακτικές παρεμβάσεις βασισμένοι στα τέσσερα στάδια των Πολυγραμματισμών. Η εργασία μας ολοκληρώθηκε με την παράθεση των συμπερασμάτων μας, πως στα διδακτικά εγχειρίδια η καλλιέργεια του κριτικού γραμματισμού μπορεί να πραγματοποιηθεί ,καθώς έγκειται σε μεγάλο βαθμό στην ευχέρεια του κάθε εκπαιδευτικού πως θα διαχειριστεί το υλικό που προτείνεται κάθε φορά.
    • The following thesis is aiming to study the issue of Critical Literacy in school books of the fifth year of elementary school. Specifically, this essay is divided in to three parts, the first part offers a view about the theoretical part, while the second and the third part deals with the researching and practical part. In the theoretical part we processed with the meaning of the word «Literacy» and we highlighted the difference in the meaning of the word in recent years. We noted that they are several types of «Literacy» and we focused on «Critical Literacy». We continue by analyzing several aspects of Critical Literacy and we show the multiple benefits created by its use in a school course, because its purpose is to create critical minded student. Afterwards we present the methological tool, which was used for the analysis of the school books. The primary tool in our research is the «Critical Discourse Analysis» by M.A.K. Halliday, so we stated the principals of CDA and highlighted specific parts which was used to continue our research. Furthermore, we defined the meaning of «multiliteracies» and we analyzed the four stages according to which we created our teaching interventions (Kalantzis&Cope,2001:2). In addition, we stated the purposes of the curriculum of the Greek Language in the Greek elementary school (ΦΕΚ 303Β/13-03-2013) and the goals for the specific course on the fifth class of the elementary school. In the second part of our thesis we analyzed the books which are used for the Greek language course in that specific year. We continue by choosing eight texts from eight different units in which we tracked and analyzed the ideational function, the interpersonal function and the textual function (Stamou,2014:2015) according to CDA. We pointed out the advantages and the disadvantages of every text regarding the presence of the critical literacy and we continued with the last part of our research where we suggested our own proposals depending on the four stages of Multiliteracies. We concluded our thesis with the fact that Critical Literacy is partial present in Greek Language textbooks, but it depends mostly on the teaching process of every individual teacher.
  14. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.