Λαμβάνοντας ως οδηγό την έννοια, τις αξίες και τον σκοπό της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (εφεξής ΚΑΟ), προβληματιστήκαμε στον νευραλγικό τομέα της χρηματοδότησης και της διαχείρισης των διαθέσιμων κεφαλαίων των κοινωνικών συνεταιριστικών εγχειρημάτων. Ειδικότερα, επικεντρώσαμε την μελέτη μας στον κυριότερο ίσως παράγοντα που δύναται να διαδραματίσει τον ρόλο του χρηματοδότη και διαχειριστή των κεφαλαίων αυτών, ο οποίος δεν είναι άλλος από το Συνεταιριστικό Τραπεζικό Σύστημα, ως μέλος από το σώμα του πεδίου της ΚΑΟ. Η μελέτη μας, συνίσταται στις διοικητικές πολιτικές εκείνες, οι οποίες καθίστανται ικανές να εδραιώσουν τον συνεταιριστικό χρηματοπιστωτικό τομέα, ως έναν έμπιστο και αξιόπιστο παράγοντα, ο οποίος θα επιτύχει να διαδραματίσει τον ρόλο που του αρμόζει, στο πλαίσιο εφαρμογής του οικονομικού μοντέλου που πρεσβεύει η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία. Η εδραίωση εμπιστοσύνης και κυρίως η μετάβαση της από θεωρητική έννοια σε πρακτική εφαρμογή, μέσω άσκησης συγκεκριμένων διοικητικών πολιτικών οι οποίες εφαρμόζονται ήδη διεθνώς και για πολλές δεκαετίες, από συνεταιριστικούς πιστωτικούς οργανισμούς, αποτέλεσε το κυρίως θέμα της παρούσας μελέτης.
Αδιαμφισβήτητα, η οικοδόμηση εμπιστοσύνης ανάμεσα στους δρώντες στον συνεταιριστικό χρηματοπιστωτικό τομέα, ενδυναμώνει τους συνεργατικούς δεσμούς, παράγει περαιτέρω κίνητρα δραστηριοποίησης και εν τέλει αποτυπώνει έμπρακτα την έννοια της «πίστης», η οποία αποτελεί και τον πυρήνα λειτουργίας όχι μόνο των συνεταιριστικών τραπεζών αλλά γενικότερα του τραπεζικού συστήματος. Η έλλειψη δε της έννοιας της εμπιστοσύνης στην συνεταιριστική τραπεζική πρακτική, παράγει αμφισβήτηση κινήτρων, ενισχύει τις συγκρούσεις, διαβάλλει την συνεταιριστική κουλτούρα καθιστώντας το εγχείρημα αναξιόπιστο και αδύναμο να υπηρετήσει τους καταστατικούς κοινωνικούς του στόχους. Περαιτέρω, τα οδυνηρά αποτελέσματα της έλλειψης εμπιστοσύνης δεν παραμένουν εντός της λειτουργίας της συνεταιριστικής τράπεζας, αλλά επεκτείνονται στην κοινωνία δραστηριοποίησης, η οποία αποστρέφεται παρόμοια εγχειρήματα όχι μόνο σε επίπεδο τραπεζικής πρακτικής αλλά και σε γενικότερο επίπεδο εφαρμογής συνεταιριστικής επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Η επιλογή συγκεκριμένων μελετών περίπτωσης συνεταιριστικών τραπεζών με παρουσία πλέον των εκατό ετών στο παγκόσμιο στερέωμα, αποδεικνύει ότι η εμπιστοσύνη δεν οικοδομήθηκε τυχαία και αφηρημένα στους κόλπους των εγχειρημάτων αυτών, αλλά παράχθηκε μέσω συγκεκριμένων διοικητικών πρακτικών οι οποίες εφαρμόστηκαν και οι οποίες δύναται να αποτελέσουν παραδείγματα βέλτιστων διοικητικών πολιτικών για παρόμοια εγχειρήματα συνεταιριστικής τραπεζικής πρακτικής. Τα συνεταιριστικά εγχειρήματα, δεν έχουν να πράξουν κάτι διαφορετικό έκτος από το να δικτυωθούν, να συνεργασθούν και να παραδειγματισθούν από έτερες επιτυχημένες διαχρονικές προσπάθειες, οικοδομώντας και εμπνέοντας εμπιστοσύνη εντός και εκτός του οργανισμού, διαχέοντας έτσι την δύναμη των συνεταιριστικών ενώσεων.
Taking as a guide the concept, values and purpose of the Social and Solidary Economy, we reflected on the crucial sector of financing and managing the available funds of social cooperative ventures. In particular, we focused our study on probably the main financier and manager of these funds, who is none other than the Cooperative Banking System. Our study consists of those administrative policies, which are able to consolidate the cooperative financial sector, as a trusted and reliable factor, which will succeed in playing the role it deserves, in the context of the implementation of the economic model advocated by the Social and Solidarity Economy. The consolidation of trust and especially its transition from a theoretical concept to a practical application, through the exercise of specific administrative policies, was the main topic of this study.
Undoubtedly, building trust among actors in the cooperative financial sector, strengthens cooperative ties, generates further incentives for activism and ultimately reflects the concept of "credit", which is the core of operation not only of cooperative banks but also of the banking system in general. The lack of the concept of trust in the cooperative banking practice, produces motivation questioning, intensifies the conflicts, distorts the cooperative culture, making the project unreliable and impossible to serve its statutory social goals. Furthermore, the painful effects of the lack of trust do not remain within the operation of the cooperative bank, but extend to the operating society, which deters such ventures not only in terms of banking practice but also in the general level of implementation of cooperative business.
The selection of specific case studies of cooperative banks with a presence of more than a hundred years on the world stage, proves that trust was not built randomly and abstractly within these ventures, but was produced through specific administrative practices that were implemented and which can be examples of best practices for similar cooperative banking institutions. Cooperative ventures have nothing to do other than networking, collaborating and being exemplified by other successful long-term efforts, building trust inside and outside the organization, thus diffusing the power of cooperative practice.
Διοικητικές Πολιτικές Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Συνεταιριστικό Τραπεζικό Σύστημα