Διερευνώντας θεσμικές πολιτικές και πρακτικές σχετικά με την ένταξη της ψυχικής υγείας και της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης στην εκπαίδευση των προσφύγων

Exploring institutional policies and practitioners` practices concerning the integration of mental health and psychosocial support in refugee education (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Sakellaridi, Kleio
  3. Γλωσσική Εκπαίδευση για πρόσφυγες και μετανάστες (LRM)
  4. 20 Μαρτίου 2021 [2021-03-20]
  5. Αγγλικά
  6. 120
  7. Kitsiou, Stavroula
  8. Egglezou, Fotini | Pliogkou, Vasiliki
  9. Mental health | psychosocial support | education | refugee students
  10. 2
  11. 33
  12. 101
  13. 0
    • Η υπάρχουσα έρευνα δείχνει ότι υπάρχει μια έντονη συχνότητα ζητημάτων ψυχικής υγείας ανάμεσα στα παιδιά και τους νέους με προσφυγική εμπειρία εξαιτίας μιας σιεράς παραγόντων που σχετίζονται με την εξαναγκασμένη μετανάστευση. Η διακοπτόμενη φοίτηση για τα παιδιά και τους νέους εξαιτίας του πολέμου, των φυσικών καταστροφών, της βίας και της πολιτικής αστάθειας στη χώρα καταγωγής που οδήγησε στη μετεγκατάσταση και την εξαναγκασμένη μετανάστευση, περιπλέκει και την ακαδημαϊκή και την ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη. Η αδυναμία πρόσβασης στην εκπαίδευση διακόπτει την ανάπτυξη γλωσσικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων, όπως επίσης μπορεί να προκαλέσει διακοπή στη γνωστική ανάπτυξη πολλών παιδιών με προσφυγική εμπειρία. Ωστόσο, ακόμη και τα παιδιά με προσφυγική εμπειρία που καταφέρνουν να εισαχθούν σε εκπαιδευτικές δομές των χωρών υποδοχής τους, είτε είναι τοπικά δημόσια σχολεία, σχολικές εγκαταστάσεις μέσα σε Κέντρα Υποδοχής και Φιλοξενίας (ΚΥΤ), προπαρασκευαστικές τάξεις, κλπ, αντιμετωπίζουν αρκετές προκλήσεις. Για να είναι σε θέση το εκπαιδευτικό σύστημα και οι τοπικές κοινότητες να προσφέρουν στα παιδιά με προσφυγική εμπειρία ίσες ευκαιρίες και να αντιμετωπίσουν τις ατομικές ανάγκες των παιδιών, απαιτείται μια πολύπτυχη και συνολική προσέγγιση. Μια προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη το διαφορετικό κοινωνικοπολιτισμικό, ψυχολογικό και εκπαιδευτικό υπόβαθρο των παιδιών. Ως συνέπεια, κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, έχει δοθεί αυξανόμενη προσοχή στην ψυχική υγεία σε ανθρωπιστικές επείγουσες συνθήκες, ενώ τα πρόγραμμα της ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης έχουν καταστεί στοιχεία της ρουτίνας της ανθρωπιστικής ανταπόκρισης στις προσφυγικές κρίσεις. Παρά την ανερχόμενη βιβλιογραφία, περισσότερες προσπάθειες χρειάζονται για την περαιτέρω εγκαθίδρυση και την καλύτερη πλαισίωση της έρευνας και της πρακτικής στην ψυχική υγεία και την ψυχοκοινωνικής υποστήριξη σε περιβάλλοντα υπό κρίση. Η πολυτμηματική συνεργασία και η καλύτερη χρήση των υπάρχόντων δικτύων κοινωνικής υποστήριξης ενθαρρύνονται για την ενίσχυση και τη βιωσιμότητα των παρεμβάσεων ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, Υπάρχει μια αναγνωρισμένη ανάγκη στη βιβλιογραφία για την πρόληψη μιας συστηματικής έρευνας πάνω στις επιπτώσεις των παρεμβάσεων MHPSS και τις εκπαιδευτικές πρακτικές για τους πρόσφυγες. Επίσης φαίνεται ότι σε πολλές περιπτώσεις, υπάρχει έλλειψη προγραμμάτων βασισμένων σε ερευνητικά δεδομένα, οι δυνατότητες του προσωπικού και η σταθερή χρηματοδότηση που αποτελούν εμπόδιο στη δημιουργία και την αποτελεσματική λειτουργία παρεμβάσεων MHPSS, καθώς και μια έλλειψη πλαισίων για συνεργασία ανάμεσα σε ποικίλους φορείς που εμπλέκονται – εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς- στην εφαρμογή αυτών των παρεμβάσεων στην εκπαίδευση προσφύγων. Ο σκοπός αυτής της μελέτης είναι να διερευνήσει την ενσωμάτων ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης (MHPSS) των παιδιών με προσφυγική εμπειρία στο πλαίσιο της ελληνικής εκπαίδευσης. Χρησιμοποιώντας ποιοτική μεθοδολογία και ημι-δομημένες συνεντεύξεις, το ερευνητικό υλικό συλλέχθηκε με τη συμμετοχή εκπαιδευτικών, ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών. Ειδικότερα, αφού σχεδιάστηκε και αναθεωρήθηκε το ερευνητικό εργαλείο (οδηγός ημι-δομημένης συνέντευξης) στο πλαίσιο μιας πιλοτικής έρευνας (Ιούλιος 2020), η κύρια έρευνα πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Ιουλίου 2020-Σεπτεμβρίου 2020. Εννιά (9) ημι-δομημένες συνεντεύξεις των 20-30 λεπτών πραγματοποιήθηκαν μέσω skype και τηλεφώνου. Οι συμμετέχοντες/ουσες είναι επαγγελματίες που έχουν το επαγγελματικό προφίλ του/της εκπαιδευτικού, του/της ψυχολόγου, ή του/της κοινωνικού λειτουργού αντίστοιχα, και δουλεύουν σε διαφορετικούς τύπους δομών που ασχολούνται με την εκπαίδευση προσφύγων: α) μια ΜΚΟ που βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας, β) μια δομή ασυνόδευτων ανηλίκων στα Καλάβρυτα, και γ) το camp προσφύγων στην Ελευσίνα. Συνεπώς τρεις (3) επαγγελματίες από κάθε δομή αντίστοιχα προσκλήθηκαν στην έρευνα: 1 εκπαιδευτικός, 1 ψυχολόγος, 1 κοινωνικός λειτουργός από κάθε δομή αντίστοιχα κάθε φορά. Οι απόψεις των συμμετεχόντων/ουσών ανέδειξαν τη σημασία των προγραμμάτων ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για τα παιδιά με προσφυγική εμπειρία, την έλλειψη ενός νομικού πλαισίου και την ανάγκη για διεπιστημονική συνεργασία ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς για τη δημιουργία καλών πρακτικών και την περαιτέρω ενσωμάτωση της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης στην εκπαίδευση προσφύγων. Τα ευρήματα και τα συμπεράσματα αυτής της μελέτης φιλοδοξούν να ρίξουν φως στη σημασία των MHPSS παρεμβάσεων προς μια πιο συμπεριληπτική και αποτελεσματική εκπαιδευτική πράξη και να επηρεάσουν την εκπαιδευτική πολιτική για την εκπαίδευση προσφύγων μέσω μιας από-κάτω-προς-τα-πάνω διαδικασίας, δηλαδή εκκινώντας από τις εμπειρίες τις πρακτικές και τις προτάσεις που μοιράζονται οι επαγγελματίες στο πεδίο της δράσης.
    • Previous research shows that there is a high prevalence of mental health issues among refugee children and youth due to a series of factors related to forced migration. Interruption in education for children and youth due to war, natural disasters, poverty, violence and political instability in the country of origin that lead to relocation and forced migration, complicates both their academic and their psychosocial development. The inability to access education disrupts the development of linguistic and communication skills, as also can cause disruption in the cognitive development of many refugee children. Yet even the refugee children who manage to enter the educational structures of their host countries, be them local public schools, in-camp school facilities, preparatory classes, etc., face several challenges. For the educational system and local communities to be able to present refugee children with equal opportunities and meet the children’s individual needs, a multifaceted and comprehensive approach is required. An approach that takes into consideration the different socio cultural, psychological and educational backgrounds of the children. As a consequence, over the last decade, attention to mental health in humanitarian emergencies has been increasing, whilst programs for mental health and psychosocial support have become routine elements of the humanitarian response to refugee crises. Despite the growing literature, more efforts are needed to further establish and better document MHPSS intervention research and practice in conflict settings. Multisectoral collaboration and better use of existing social support networks are encouraged to increase reach and sustainability of MHPSS interventions. There is an identified need in the literature for the provision of a systematic research on the reciprocal effects of MHPSS interventions and the educational practices for refugees. It is also shown that in many cases, there is lack of evidence-based programmes, workforce capacity and sustained funding that are an obstacle in the creation and effective operation of MHPSS interventions, as also a lack of frameworks for cooperation between various parties involved - educators, psychologists, social workers - in the application of those interventions in refugee education. The aim of this study is to explore the incorporation of mental health and psychosocial support (MHPSS) of refugee students in the context of Greek education. Using the qualitative methodology and semi-structured interviews, the research material was collected with the participation of teachers, psychologists and social workers. More specifically, after designing and refining the research tool (interview guide) in the context of a pilot research (July 2020), the main research was realized during July 2020-September 2020. Nine (9) semi-structured interviews of 20-30 minutes duration were realized through skype and phone. Participants, are practitioners who have the professional background of an educator, a psychologist or a social worker respectively, and work in different types of institutions who deal with refugee education: a) an NGO located at the center of Athens, b) an institution of unaccompanied minors in Kalavryta, and c) the refugee camp in Elefsina. Therefore, three (3) practitioners from each institution were invited to participate in the research: 1 educator,1 psychologist, 1 social worker each time. The views of the participants highlighted the importance of mental health and psychosocial support programs for refugee children, the lack of a legal framework and the need for interdisciplinary cooperation between psychologists, educators and social workers to create best practices and further integrate psychosocial support into refugee education. The findings and conclusions of this study may hopefully shed light on the importance of MHPSS interventions towards more inclusive and effective educational praxis and influence educational policy about refugee education through a bottom-up process, i.e. starting from the experiences, practices and recommendations shared by practitioners on the field of action.
  14. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.