Στην παρούσα διπλωματική εργασία
διερευνάται, και στη συνέχεια προτείνεται
σύνολο μικρών συμβατών επεμβάσεων και
χρήσεων στις Αλυκές Καλλονής Λέσβου. Οι
προτάσεις/επεμβάσεις που περιγράφονται με:
•Τον Περιορισμό Οχλουσών δραστηριοτήτων
και χρήσεων
•Τη Διαχείριση των δικτύου εποχιακών
τελμάτων (3170)
•Την Ενίσχυση της αλοφυτικής βλάστησης
•Τη δημιουργία νέων θέσεων φωλιάς για τα
πουλιά
•Την παράλληλη ενίσχυση αναχωμάτων
•Σειρά επεμβάσεων που θα στηρίζουν την
βιώσιμη επισκεψιμότητα.
Για τη σύσταση των προτάσεων καθοριστικό
ρόλο έπαιξε η ανάλυση, η οποία παρουσιάζεται
στα δύο πρώτα κεφάλαια της μελέτης. Στο
πρώτο αναλύεται γενικά η φύση και η
λειτουργεία των αλυκών, περιγράφονται οι
διαιτερότητες, οι αδυναμίες, η πολυπλοκότητα
διεργασιών, οι λεπτές ισορροπίες που το
χαρακτηρίζουν. Στο δεύτερο κεφάλαιο η
ανάλυση εστιάζει στις Αλυκές Καλλονής όπου
παρέχονται στοιχεία για την ιστορία τη
λειτουργία, τους φυσικούς οικοτόπους, την
ορνιθοπανίδα, το κλίμα, τη μορφολογία
εδάφους και τη γεωγραφία. Οι πληροφορίες
αυτές ολοκληρώνουν τη διαμόρφωση των
κριτηρίων, των περιορισμών και των αξόνων
που θα χρησιμοποιηθούν για να ολοκληρωθεί
τελικά το σύνολο των προτάσεων.Η παρούσα έρευνα σκοπό έχει σε πρώτο στάδιο να δώσει μία
σωστή ανάλυση για τη λειτουργία του ευαίσθητου
ανθρωπογενούς βιότοπου των αλυκών, να περιγράψει τις
συνθήκες που επικρατούν, τα είδη του ζουν, τον κύκλο ζωής,
τα τρωτά του σημεία, τον τρόπο/στάδια παραγωγής άλατος
και πώς αυτά συνδέονται με το βιολογικό σύστημα των
αλυκών. Σε δεύτερο πλάνο σκοπός της μελέτης, είναι η
ανάγκη εύρεσης της καλύτερης δυνατής βιώσιμης
κατεύθυνσης, όσων αφορά τις προτάσεις και τις συμβατές
χρήσεις που μπορούν να υπάρχουν στο χώρο. Στόχος
επομένως είναι να επιτευχθεί βιώσιμη ανάπτυξη στην
περιοχή. Αξιοποιώντας σωστά το ιδιαίτερο αυτό περιβάλλον
και παράλληλα στοχεύοντας στην επαύξηση του, ο άνθρωπος
να γνωρίσει τη μέχρι στιγμή άγνωστη και ιδιαίτερη φύση των
αλυκών, να την εκτιμήσει και παράλληλα να δημιουργηθούν
νέα οικοτουριστικά ενδιαφέροντα Για τη διεξαγωγή της έρευνας χρησιμοποιήθηκε τόσο η ελληνική
και διεθνής βιβλιογραφία, καθώς και αρκετοί ιστότοποι,. Βασική
υπήρξε η συλλογή πληροφοριών από πρωτογενής πηγές
(αλυκάριους, ορνιθολόγους και άλλους), και από επιτόπιες έρευνες
και προσωπικές παρατηρήσεις.
Η παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρεί να διερευνήσει ένα σύνολο μικρών επεμβάσεων
και χρήσεων συμβατών με τις Αλυκές Καλλονής Λέσβου. Η ανάλυση βασίζεται στις έννοιες
της διαχείρισης, της προστασίας του ευαίσθητου υγροτοπικού οικοσυστήματος, καθώς και
της συντήρησης και επαύξησής του. Επιπλέον κεντρικό άξονα αποτελεί μία σειρά από
χρήσεις εκπαιδευτικού και περιηγητικού χαρακτήρα, οι οποίες φέρνουν στο προσκήνιο την
επισκεψιμότητα και ενισχύουν την επαφή του ανθρώπου με την ως τώρα άγνωστη γι’ αυτόν
φύση των αλυκών.
Στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας παρουσιάζεται γενικά η φύση και η λειτουργία του
ευαίσθητου ανθρωπογενούς οικοσυστήματος των αλυκών, με όλες τις ιδιαιτερότητες, τις
αδυναμίες, την πολυπλοκότητα των διεργασιών και τις λεπτές ισορροπίες που το
χαρακτηρίζουν. Γίνεται αντιληπτό ότι παράγοντες όπως η αλατότητα και ο περιορισμός
είναι αυτοί που καθορίζουν τη ζωή και την εξέλιξη σε τέτοια περιβάλλοντα. Παράλληλα
μελετώνται παραδείγματα αξιοποίησης και ανάδειξης αλυκών από τις ευρωπαϊκές
μεσογειακές εμπειρίες της Πορτογαλίας και της Σαρδηνίας και διαμορφώνεται ένα πλαίσιο
αναφοράς για τις μετέπειτα επεμβάσεις.
Στο δεύτερο κεφάλαιο η ανάλυση περνά πιο συγκεκριμένα στις Αλυκές Καλλονής και στην
ευρύτερη περιοχή. Συλλέγονται στοιχεία τόσο για την ιστορία των αλυκών, τη λειτουργία
τους, τους φυσικούς οικοτόπους, την ορνιθοπανίδα, το κλίμα, τη μορφολογία εδάφους και
τη γεωγραφία. Στη βάση αυτών των δεδομένων τίθενται επιπλέον κριτήρια, άξονες και
περιορισμοί που διαμορφώνουν τις τελικές προτάσεις, με τέτοιο τρόπο ώστε να
ανταποκρίνονται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του υπό εξέταση τόπου.
This thesis attempts to analyze a series of minor interventions and uses compatible with the
Alykes (Salterns) of Kalloni area of Lesbos. The analysis shall be based on the concepts of
management, protection of the sensitive wetland ecosystem, it’s maintenance and
enhancement. Another central axis is a series of uses of educational and touring character,
which will bring forth the increase of the number of visitors and their contact with the
unknown nature of the salterns.
The first chapter gives an overview of the nature and functioning of the sensitive
anthropogenic ecosystem of the salterns, with all their particularities, weaknesses,
complexity of the processes and the delicate balance that characterizes them. It is
understood that factors such as salinity and constraint are those that determine life and
evolution in such environments. At the same time, examples of development and promotion
of salterns from the European Mediterranean experiences of Portugal and Sardinia are being
studied and a reference framework is being established for subsequent interventions.
Τhe second chapter delves specifically into the Alykes (Salterns) of Kalloni and the wider
area. Data about the history of the salterns, their function, the natural habitat, the bird
fauna, the climate, the soil morphology and the geography is collected. On the basis of this
data, additional criteria, axes and limitations are set, which shape the final proposals in such
a way as to meet the specific characteristics of the site concerned.