Η διαμόρφωση της συλλογικής μνήμης μέσα από δύο διαφορετικούς μνημονικούς τόπους: Το μνημείο πεσόντων της Μάχης στο Σαραντάπορο και το Μνημείο του Αγρότη στο Κιλελέρ
Shaping collective memory through two different places of remembrance: The monument to the fallen of the Battle at Sarantaporo and the Monument to the Farmer at Kileler (Αγγλική)
Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας αποτελεί η παρουσίαση δύο μνημείων στο θεσσαλικό χώρο με διαφορετική ιστορία και ιδεολογικό προσανα-τολισμό, αν και τα γεγονότα στα οποία αναφέρονται δεν απέχουν πολύ μεταξύ τους χρονικά. Το πρώτο μνημείο βρίσκεται στο χωριό Σαραντάπορο της επαρχίας Ελασσόνας, στα βόρεια δηλαδή του Νομού Λάρισας, ενώ το δεύτερο στο χωριό Κιλελέρ, στην καρδιά του θεσσαλικού κάμπου. Το μνημείο-μουσείο του Σαρα-νταπόρου κατασκευάστηκε προκειμένου να αναδειχθεί η μνήμη του Α΄ Βαλκανι-κού πολέμου, καθώς μέχρι τότε υπήρχε έλλειψη ανάλογων εθνικών μνημείων και η ανάγκη υπενθύμισης του ιστορικού γεγονότος καλύπτονταν από τους εορτα-σμούς για την απελευθέρωση κάθε πόλης ξεχωριστά. Ανεγέρθηκε κατά την περίο-δο της δικτατορίας με πρωτοβουλία του στρατού στο πλαίσιο της πρακτικής του Απριλιανού καθεστώτος να προβάλει την εθνική ιδεολογία και να ενισχύσει το εθνικό φρόνημα και την αξία της συνέχειας του έθνους μέσα από επετειακές τελε-τές που μετέδιδαν το μήνυμα της εθνικής υπερηφάνειας και ομοψυχίας. Το μνη-μείο στο Κιλελέρ είναι ένα μνημείο κοινωνικών αγώνων που σηματοδοτεί τους αγώνες των αγροτών για αλλαγή του γαιοκτητικού καθεστώτος των τσιφλικιών που οδήγησε στην οικονομική και κοινωνική απελευθέρωση των κολίγων της Θεσσαλίας. Με το πέρασμα των χρόνων όμως, αναδείχθηκε σε σύμβολο όλων των κοινωνικών αγώνων και έγινε σημείο αναφοράς με πανελλήνια και ευρωπαϊκή απήχηση.
Η διπλωματική εργασία χωρίζεται σε δύο κύρια κεφάλαια. Στο πρώτο, το θεωρη-τικό, επιχειρείται η προσέγγιση του όρου Δημόσια Ιστορία σε αντιδιαστολή με την τοπική ιστορία, παρουσιάζεται η σχέση της ιστορίας με τη μνήμη και το χώρο, καταγράφεται ο μνημονευτικός ρόλος του μνημείου, καθώς και η θέση του στο χώρο και στον χρόνο και τέλος γίνεται αναφορά στις δημόσιες τελετές μνήμης που ακολουθούν την ανέγερση μνημείων. Στο δεύτερο κεφάλαιο, το ερευνητικό, περι-γράφονται τα δύο μνημεία που προαναφέρθηκαν εντασσόμενα στο ιστορικό τους πλαίσιο αλλά και σε συνάρτηση με την παρουσία τους στο πέρασμα των χρόνων και τη δυναμική τους στο παρόν. Η εργασία κλείνει με την συγκριτική παρουσίαση ανάμεσα στα δύο μνημεία, καθώς το ένα έχει εθνικό και το άλλο ταξικό χαρα-κτήρα.
The subject of this dissertation is the presentation of two monuments in Thessaly with different history and ideological orientation, even though the facts they refer to are not so afar in time from one another. The first monument is in the village of Sarantaporo, province of Elassona, i.e. in the northern part of the Prefecture of Larissa, while the second one is in the village of Kileler, at the heart of the plain of Thessaly. The monument-museum of Sarantaporo was built to give prominence to the memory of the First Balkan War, as there were no similar national monuments until then and the need to remind of historical events used to be met by celebrations for the liberation of each city individually. It was built during the dictatorship on the initiative of the army within the practice of the dictatorial regime established in April 1967 to promote national ideology and boost national morale and the value of nation continuity through anniversary ceremonies which used to convey the message of national pride and unity. The monument at Kileler is a social struggle monument representing farmers’ struggles to change the land-owing regime of chifliks, which led to the financial and social liberation of sharecroppers of Thessaly. However, over the years it became a symbol of all social struggles and a reference point with impact all over Greece and in Europe.
The dissertation is divided into two main chapters. In the first chapter, the theoretical one, the interpretation of the term “Public History” is attempted in contrast with local history, the relation among history, memory, and space is presented, the memorial role of the monument is recorded, as well as its place in space and time, and finally public commemorations following the erection of monuments are mentioned. In the second chapter, the research one, the two aforementioned monuments are described, within their historical context but also in relation to their presence over time and their dynamics in the present. The dissertation ends by comparing the two monuments, as the first one has a national character and the second one has a class character.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Η διαμόρφωση της συλλογικής μνήμης μέσα από δύο διαφορετικούς μνημονικούς τόπους: Το μνημείο πεσόντων της Μάχης στο Σαραντάπορο και το Μνημείο του Αγρότη στο Κιλελέρ Περιγραφή: 503405_ΤΣΑΚΝΑΚΗΣ_ΘΩΜΑΣ.pdf (pdf)
Book Reader Μέγεθος: 1.4 MB
Η διαμόρφωση της συλλογικής μνήμης μέσα από δύο διαφορετικούς μνημονικούς τόπους: Το μνημείο πεσόντων της Μάχης στο Σαραντάπορο και το Μνημείο του Αγρότη στο Κιλελέρ - Identifier: 6600
Internal display of the 6600 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)