Περίληψη: Σε πείσμα της αντίληψης πως με το πέρασμα του χρόνου η μνήμη αδυνατίζει, ο σύγχρονος κινηματογράφος φαίνεται να αναφέρεται όλο και περισσότερο στο Ολοκαύτωμα από το οποίο μας χωρίζουν ήδη 75 χρόνια. Η σχέση της μνήμης, της ιστορίας και του κινηματογράφου δεν είναι βέβαια απροβλημάτιστη. Πρωτοπόροι κοινωνικοί επιστήμονες όπως ο Pierre Sorlin και ιστορικοί όπως ο Μαρκ Φερρό και αργότερα ο Rosenstone νομιμοποίησαν την παρουσία του κινηματογράφου στις κοινωνιολογικές και ιστορικές μελέτες, αναδεικνύοντας ότι έχουμε πολλά να μάθουμε από τα φιλμ, ειδικά τα «ιστορικά», τις αντιλήψεις που φέρουν πάνω στην αναπαράσταση της μνήμης και κυρίως τι μας λένε για την εποχή κατά την οποία γυρίστηκαν. Σε σχέση με το υπο-είδος των ταινιών περί Ολοκαυτώματος, οι αντιπαραθέσεις ιστορικών, δημιουργών, κριτικών του κινηματογράφου και κοινού εμφανίστηκαν ακόμα πιο έντονες. Μπορεί ένα μέσο μαζικής ψυχαγωγίας όπως το σινεμά να εκφράσει το ‘άφατο’, να αναπαραστήσει το μη αναπαραστήσιμο, δίχως να υποβαθμίζει, τον τρόμο της Shoah, της εβραϊκής γενοκτονίας; Επιπλέον, όσο μεγάλωνε ο όγκος των ταινιών για το Ολοκαύτωμα, μετά το 1990 και στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, άρχισε να γίνεται όλο και πιο φανερή η διαφοροποίηση της εθνικής παραγωγής κάθε χώρας γύρω από το ίδιο αντικείμενο, επιτρέποντάς μας να κάνουμε συγκριτικές προσεγγίσεις. Η παρούσα διπλωματική εργασία, βασισμένη πάνω σε αυτές τις συζητήσεις, προσεγγίζει τις σχέσεις ιστορίας και κινηματογράφου μυθοπλασίας μέσα από την εξέταση τριών αμερικάνικων κινηματογραφικών παραγωγών των τελευταίων δέκα χρόνων (Denial 2016, The Zookeeper’s Wife 2017, Operation Finale 2018) με επίκεντρο το Ολοκαύτωμα. Το ευρύτερο ερώτημα, λοιπόν, έχει να κάνει με τους τρόπους που αναπαρίσταται το Ολοκαύτωμα στον αμερικάνικο κινηματογράφο μυθοπλασίας του 2010. Θεωρώ ότι μια τέτοια μελέτη είναι χρήσιμη σήμερα τόσο σε επιστημονικό επίπεδο όσο και σε κοινωνικό μιας και αφενός επανέρχεται ολοένα η συζήτηση γύρω από τον φασισμό και τη γενοκτονία, αφετέρου συνεχίζει να μας απασχολεί το πώς αναπτύσσεται η πολιτισμική, προσθετική και κοινωνική μνήμη.
Summary: In the face of the view that memory faints through the passage of time, modern cinema seems to refer all the more to the Holocaust, an event from which 75 years already separate us. Of course, the relation between memory, history and cinema is not discharged from problems. Pioneering social scientists like Pierre Sorlin and historians as Marc Ferro have vindicated in the past the presence of cinema in studies of sociology and history, by revealing that we have much to learn from films, especially the ‘historical’ ones, and the perceptions they draw upon the representation of memory and foremost what they do tell us about the times they were shot. As it concerns the sub-genre of the Holocaust movies, the confrontations among historians, film critics and the public have appeared even fiercer. Would it be possible for a mass entertainment media, as cinema is, to address and express the “unspeakable”, represent the almost-impossible-to-be-represented, without undermining the horror of the Shoah, the genocide of the European Jews? As the Holocaust movies were being filmed en masse, after the 1990s in the countries of the former Eastern bloc too, the differentiation in cinema approach of each and every national film industry became all the more obvious, allowing us to attempt comparative studies of the subject. The present dissertation, drawing from such discussions, looks into the relations between history and fiction films through a close examination of three American film productions of the last ten years, (Denial 2016, The Zookeeper’s Wife 2017, Operation Finale 2018), centered on the Holocaust. So, the wider question has to do with the modalities the Holocaust is represented in the American fiction films of the decade of 2010. I maintain that such a research can be useful today, for both science and society, since on the one hand it is timely to look into the ways that social and cultural memory produces itself, and on the other hand contribute to the discussion of the topics of fascism and genocide, which becomes all the more relevant.
«Το Ολοκαύτωμα μέσα από τον αμερικανικό κινηματογράφο μυθοπλασίας από το 2010 και μετά» Περιγραφή: 504680_ΧΡΙΣΤΟΦΑΚΗΣ_ΠΑΥΛΟΣ.pdf..pdf (pdf)
Book Reader Άδεια: Attribution-NoDerivatives 4.0 Διεθνές Πληροφορίες: Kυρίως σώμα διπλωματικής Μέγεθος: 0.5 MB
«Το Ολοκαύτωμα μέσα από τον αμερικανικό κινηματογράφο μυθοπλασίας από το 2010 και μετά» - Identifier: 6564
Internal display of the 6564 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)