Ενσυναίσθηση και ηθικά διλήμματα των επαγγελματιών υγείας σε ασθενείς με χαμηλό προσδόκιμο ζωής

Empathy and ethical dilemmas of healthcare professionals in patients with low life expectancy (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΕΥΘΥΜΙΑ-ΜΑΡΙΑ ΜΠΟΡΣΗ
  3. Διοίκηση Μονάδων Υγείας (ΔΜΥ)
  4. 20 Σεπτεμβρίου 2025
  5. Ελληνικά
  6. 88
  7. Δρ. ΚΑΡΑΔΗΜΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ, ΣΚΑΠΙΝΑΚΗΣ ΠΕΤΡΟΣ
  8. ΠΕΤΡΟΣ ΣΚΑΠΙΝΑΚΗΣ | Ευάγγελος Καραδήμας
  9. Ενσυναίσθηση, βιοηθική, ηθικά διλήμματα, χαμηλό προσδόκιμο ζωής, επαγγελματίες υγείας
  10. ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΟΝΑΔΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
  11. 4
  12. 15
  13. 91
  14. περιλαμβάνει πίνακες & διαγράμματα
    • ΠΕΡΙΛΗΨΗ Εισαγωγή: Η ραγδαία ανάπτυξη της ιατρικής και της τεχνολογίας στην σύγχρονη εποχή και η πολυπλοκότητα της φροντίδας υγείας σε ασθενείς με χαμηλό προσδόκιμο επιβίωσης, καθιστούν την βιοηθική μέρος της καθημερινής κλινικής πράξης των επαγγελματιών υγείας. Η ενσυναίσθηση και τα ηθικά διλήμματα επηρεάζουν καθοριστικά την λήψη αποφάσεων των επαγγελματιών υγείας, θέτοντας ζητήματα και προβληματισμούς καλής διαχείρισης ασθενών στο τελικό στάδιο της ζωής τους. Σκοπός: Η διερεύνηση των σχέσεων ανάμεσα στα επίπεδα ενσυναίσθησης και στα ηθικά διλήμματα που βιώνουν οι επαγγελματίες υγείας στην Ελλάδα. Μεθοδολογία: Εκατόν ογδόντα έξι επαγγελματίες υγείας 97 γυναίκες (52,2%) και 89 άνδρες (47,8%) που εργάζονται σε διάφορες υγειονομικές μονάδες της Ελλάδας συμμετείχαν στην έρευνα. Χορηγήθηκαν τα κάτωθι ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς: το ερωτηματολόγιο Toronto Empathy Questionnaire και το ερωτηματολόγιο της Κλίμακας των Ηθικών Διλημμάτων. Η επιλογή του δείγματος έγινε με τη μέθοδο της διαθεσιμότητας και χιονοστιβάδας. Αποτελέσματα: Η δοκιμασία των Mann-Whitney U για ανεξάρτητα δείγματα φανέρωσε την ύπαρξη μιας στατιστικά σημαντικής διαφοράς στα επίπεδα ενσυναίσθησης ανάμεσα στα δύο φύλα (p=0,003). Επιπλέον, η δοκιμασία Kruskal- Wallis H για ανεξάρτητα δείγματα ανέδειξε την ύπαρξη μιας στατιστικά σημαντικής διαφοράς στην βίωση ηθικών διλημμάτων που αντανακλούν ζητήματα ασθενών ανάμεσα στις διάφορες ηλικιακές κατηγορίες (p=0,001) καθώς και στην βίωση ηθικών διλημμάτων που αντανακλούν ζητήματα σχέσεων και δράσεων ανάμεσα στις διάφορες ηλικιακές κατηγορίες, αντίστοιχα (p=0,036). Επίσης, οι αναλύσεις ιεραρχικής πολλαπλής παλινδρόμησης φανέρωσαν ότι i) η ενσυναίσθηση (p=0,005) και η ηλικία (p=0,006) αποτελούν στατιστικά σημαντικούς προβλεπτικούς παράγοντες της βίωσης ηθικών διλημμάτων που αντανακλούν ζητήματα με τους ασθενείς και ii) η ενσυναίσθηση αποτελεί στατιστικά σημαντικό προβλεπτικό παράγοντα της βίωσης ηθικών διλημμάτων που αντανακλούν ζητήματα σχέσεων και δράσεων (p=0,004). Συμπεράσματα: Σε γενικές γραμμές τα ευρήματα μας συμφωνούν με παλαιότερες έρευνες που υποστήριξαν την ύπαρξη θετικών συσχετίσεων ανάμεσα στην ενσυναίσθηση και την βίωση ηθικών διλημμάτων. Παρ’ όλα αυτά κρίνεται απαραίτητη η διεξαγωγή περαιτέρω έρευνας λαμβάνοντας υπόψη και άλλες μεταβλητές όπως η ενσυναίσθηση που βιώνουν οι ασθενείς, τα στοιχεία προσωπικότητας των επαγγελματιών υγείας, στάσεις και πεποιθήσεις απέναντι στους ασθενείς με χαμηλό προσδόκιμο ζωής, κλπ. Έτσι ώστε να αποκτήσουμε μια πιο πλήρη εικόνα των μηχανισμών μέσω των οποίων η ενσυναίσθηση σχετίζεται με την αναγνώριση και την αποτελεσματικότερη διαχείριση ηθικών διλημμάτων. Λέξεις κλειδιά: ενσυναίσθηση, βιοηθική, ηθικά διλήμματα, χαμηλό προσδόκιμο ζωής, επαγγελματίες υγείας
    • ABSTRACT Introduction: The rapid advancement of medicine and technology in the modern era, combined with the complexity of healthcare for patients with a low life expectancy, makes bioethics an integral part of daily clinical practice for healthcare professionals. Empathy and ethical dilemmas significantly influence healthcare professionals' decision-making processes, raising issues and concerns regarding the proper management of patients at the end stage of life. Aim:The investigation of the relationship between levels of empathy and the moral dilemmas experienced by healthcare professionals in Greece. Method: One hundred eighty-six healthcare professionals—97 women (52.2%) and 89 men (47.8%)—working in various healthcare units across Greece participated in the study. The following self-report questionnaires were administered: the Toronto Empathy Questionnaire and the Moral Dilemmas Scale. The sample was selected using the availability and snowball sampling methods Results: The Mann-Whitney U test for independent samples revealed the existence of a statistically significant difference in empathy levels between the two genders (p=.003). Also, the Kruskal-Wallis H test for independent samples indicated the existence of a statistically significant difference in experiencing moral dilemmas reflecting patient issues between the different age categories (p=.001) and in experiencing moral dilemmas reflecting relationship and action issues between the different age categories, respectively (p=.036). Furthermore, hierarchical multiple regression analyses revealed that i) empathy (p=.005) and age (p=.006) were statistically significant predictors of experiencing moral dilemmas reflecting issues with patients and ii) empathy was a statistically significant predictor of experiencing moral dilemmas reflecting relationship and action issues (p=.004). Conclusions: Overall, our findings are consistent with previous research that supported the existence of positive correlations between empathy and the experience of moral dilemmas. Nevertheless, further research is deemed necessary, taking into account additional variables such as the empathy experienced by patients, the personality traits of healthcare professionals, attitudes and beliefs towards patients with low life expectancy, etc. This would help us gain a more comprehensive understanding of the mechanisms through which empathy is related to the recognition and more effective management of moral dilemmas. Keywords: empathy, bioethics, ethical dilemmas, low life expectancy, healthcare Professionals
  16. Hellenic Open University
  17. Αναφορά Δημιουργού 4.0 Διεθνές