Ο καθορισμός κριτηρίων στον φωτισμό εκπαιδευτικών χώρων έχει πρωταρχική σημασία στην υποστηρικτική και μαθησιακή λειτουργία τους. Οι διαφορετικές ανάγκες των εκπαιδευτικών χώρων και, πιο συγκεκριμένα, των εγκαταστάσεων των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, προβάλλει την επιτακτική ανάγκη της σωστής διαχείρισης του φωτός, τόσο από πλευράς σχεδιασμού με ανθρωποκεντρική προσέγγιση, όσο και από πλευράς εξοικονόμησης ενέργειας, βιωσιμότητας της συνολικής εγκατάστασης και εφαρμογής σύγχρονων συστημάτων διαχείρισης, νέων τεχνολογιών. Ο φυσικός φωτισμός αποτελεί βασικό εργαλείο στον σχεδιασμό φωτισμού, με συμβολή όχι μόνο στην οπτική άνεση, στην κοινωνικοποίηση, στην μείωση του άγχους και στη βελτίωση των επιδόσεων των φοιτητών, αλλά και στην εξοικονόμηση ενέργειας.

Στο πρώτο μέρος της ΔΕ,  μελετώνται και αναλύονται ζητήματα οπτικής αντίληψης, συναισθηματικών και ψυχολογικών επιδράσεων στην ψυχική υγεία, ανθρωποκεντρικού σχεδιασμού φωτισμού, συμβολής του τεχνητού φωτός στον σχεδιασμό αιθουσών, εργαστηρίων και αμφιθεάτρων, μέσα από βιβλιογραφική έρευνα και ανάλυση μελετών περίπτωσης.

Το δεύτερο μέρος της ΔΕ, αφορά σε πρόταση φωτισμού υφιστάμενων εγκαταστάσεων με τυπικό φωτισμό (αίθουσα διδασκαλίας), παρεμβαίνοντας στο υπάρχον σύστημα τεχνητού φωτισμού και διερευνάται η επίδραση στην βιολογική λειτουργία και διάθεση, η βελτίωση της απόδοσης στην εκπαιδευτική διαδικασία, η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών, οι επιπτώσεις στο περιβάλλον και η ενεργειακή εξοικονόμηση.

Η  μεθοδολογική  προσέγγιση  του  θέματος  στηρίζεται  στην  βιβλιογραφική έρευνα και ανάλυση εννοιών όπως η οπτική αντίληψη, οι συναισθηματικές και ψυχολογικές επιδράσεις του φωτισμού στην ψυχική υγεία (φυσικού και τεχνητού), η έννοια του κιρκάδιου ρυθμού, ο ανθρωποκεντρικός σχεδιασμός φωτισμού, ο δυναμικός σχεδιασμός φωτισμού σε ακαδημαϊκούς χώρους, τα σύγχρονα συστήματα διαχείρισης φωτισμού και η ενεργειακή εξοικονόμηση. Στη συνέχεια, θα γίνει παρουσίαση δύο αντιπροσωπευτικών έργων, στα οποία έχουν ληφθεί υπόψη, κατά την σχεδίαση του τεχνητού φωτισμού, έννοιες και κανόνες όπως αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω, αναλύοντας κάθε περίπτωση χωριστά και βγάζοντας τα απαραίτητα συμπεράσματα για την σωστή εφαρμογή των κανόνων αυτών.

Τέλος, μέσα από την ανάλυση των δεδομένων και των προτύπων και με την χρήση ενός λογισμικού φωτισμού, θα γίνει σχεδίαση νέου συστήματος φωτισμού σε υφιστάμενο αντιπροσωπευτικό χώρο ακαδημαϊκού ιδρύματος, είτε λαμβάνοντας υπόψη την αρχική θέση των φωτιστικών (απλή αντικατάσταση) είτε εφαρμόζοντας μία εντελώς νέα πρόταση φωτισμού. Θα προταθεί η εφαρμογή συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου της εγκατάστασης και, μέσω της σύγκρισης με την παρούσα κατάσταση θα εξεταστεί η επιτευχθείσα εξοικονόμηση ενέργειας σε κάθε διαφορετική περίπτωση. Επιπρόσθετα, θα εξεταστεί η εξοικονόμηση ενέργειας σε επίπεδο κτιρίου, βάση ΚΕΝΑΚ, συγκρίνοντας τα στοιχεία καταναλώσεων από το υφιστάμενο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ).

The definition of criteria for lighting in educational environments is of fundamental importance to their supportive and learning functions. The varying requirements of educational spaces and more specifically, the facilities of academic institutions, underscore the urgent need for the appropriate management of lighting, both through human-centered design and the implementation of modern lighting management systems, emerging technologies, energy efficiency strategies, and the long-term sustainability of the overall installation. Daylight constitutes a key design tool, contributing not only to visual comfort, social interaction, stress reduction, and enhanced student performance, but also to energy conservation.

The first part of this dissertation investigates and analyzes issues related to visual perception, the emotional and psychological effects of lighting on mental health, human-centered lighting design, and the role of artificial lighting in the architectural design of classrooms, laboratories, and amphitheaters. This is carried out through literature review and case study analysis.

The second part of the dissertation focuses on a lighting proposal for existing facilities employing conventional lighting (such as a typical classroom). It includes an intervention in the current artificial lighting system and explores its effects on biological functioning and emotional state, the enhancement of learning performance, the integration of new technologies, environmental impact, and energy savings.

The methodological approach is based on an extensive literature review and conceptual analysis of topics such as visual perception, the emotional and psychological impacts of lighting, both natural and artificial, on mental health, the concept of the circadian rhythm, human-centered lighting design, dynamic lighting design in academic environments, modern lighting control and management systems, and energy conservation. Following this, two representative projects are presented in which the design of artificial lighting has incorporated the principles outlined above. Each case is analyzed individually, and key conclusions are drawn regarding the effective implementation of these principles.

Finally, based on data and standard analysis and utilizing lighting design software, a new lighting system will be developed for an existing representative space within an academic institution. This proposal will either respect the original luminaire positioning (simple replacement) or introduce a completely redesigned lighting solution. The implementation of intelligent lighting control and management systems will be proposed, and, through comparison with the current conditions, the energy savings achieved in each scenario will be evaluated. Additionally, building-level energy savings will be assessed according to the Greek Regulation on the Energy Performance of Buildings (KENAK), through a comparative analysis of consumption data derived from the existing Energy Performance Certificate (EPC).