Οι πλημμύρες αποτελούν έναν σημαντικό κίνδυνο, ιδίως σε περιοχές που έχουν πληγεί από δασικές πυρκαγιές. Μετά από τέτοια γεγονότα, επηρεάζονται άμεσα η χλωρίδα και η πανίδα, η συγκράτηση και η κατανομή της βροχής στην επιφάνεια του εδάφους, η πλημμυρική απορροή, οι ταραχές των υδατορευμάτων και των πηγών, οι φυσικές και χημικές ιδιότητες του εδάφους, καθώς και η ποιότητα του νερού και του αέρα. Από όλα αυτά διαφαίνεται ότι η αύξηση του κινδύνου διάβρωσης του εδάφους της καμένης περιοχής και η αύξηση του κινδύνου εκδήλωσης πλημμυρών στις αντίστοιχες οικιστικές περιοχές συγκαταλέγονται μεταξύ των σοβαρότερων προβλημάτων που απαιτούν άμεση αντιμετώπιση.
Η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στην ανάλυση των επιπτώσεων των δασικών πυρκαγιών και, κυρίως, στην παρουσίαση των εφαρμοσμένων πρακτικών και έργων μετρίασης των πλημμυρικών φαινομένων που ακολουθούν, με επίκεντρο την περίπτωση της Βόρειας Εύβοιας μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2021. Η εργασία εξετάζει τις διάφορες κατηγορίες αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών μέτρων και τεχνικών έργων που εφαρμόζονται σε περιοχές που έχουν πληγεί από πυρκαγιές, με στόχο τη σταθεροποίηση του εδάφους και τον έλεγχο της ροής των υδάτων.
Στην περιοχή της Βόρειας Εύβοιας, μετά την πυρκαγιά του 2021, κατασκευάστηκαν έργα μετρίασης πλημμυρών όπως τα κορμοδέματα, τα κορμοφράγματα και τα φράγματα από λιθορριπές. Αυτά υλοποιήθηκαν σε ρέματα και πλαγιές με σκοπό τη συγκράτηση των φερτών υλών, τη μείωση της ταχύτητας του νερού και τον περιορισμό του κινδύνου πλημμυρών και διάβρωσης.
Συμπληρωματικά στα φυσικά έργα, εγκαταστάθηκε ένα δίκτυο υδρομετεωρολογικών σταθμών στους ποταμούς Κηρέα και Ξηριά και στις γύρω περιοχές. Οι σταθμοί αυτοί λειτουργούν ως κρίσιμα εργαλεία έγκαιρης προειδοποίησης, συλλέγοντας δεδομένα σε πραγματικό χρόνο για τη στάθμη των υδάτων και τις μετεωρολογικές συνθήκες. Τα στοιχεία αυτά τροφοδοτούν μια προηγμένη Cloud πλατφόρμα, η οποία, με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης, επεξεργάζεται τις πληροφορίες για την πρόβλεψη κινδύνων και την αποστολή άμεσων ειδοποιήσεων.
Η εργασία αναδεικνύει ότι η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των πλημμυρών μετά από πυρκαγιές βασίζεται στον συνδυασμό άμεσων και στοχευμένων μηχανικών έργων για τη φυσική θωράκιση του τοπίου, και στην υιοθέτηση σύγχρονων συστημάτων παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης. Η περίπτωση της Βόρειας Εύβοιας αποτελεί ένα απτό παράδειγμα αυτής της συνέργειας, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας της περιοχής και στην προστασία από τις καταστροφικές συνέπειες των φυσικών φαινομένων.
Floods represent a significant hazard, especially in areas affected by wildfires. Following such events, there are immediate impacts on flora and fauna, the retention and distribution of rainfall on the ground surface, flood runoff, disturbances to watercourses and springs, the physical and chemical properties of the soil, as well as the quality of both water and air. These effects clearly indicate that the increased risk of soil erosion in the burned area and the heightened flood risk in nearby residential zones are among the most serious issues requiring immediate attention.
This thesis focuses on analyzing the impacts of forest fires and, more importantly, presenting the mitigation practices and infrastructure projects implemented to address flood phenomena that follow such disasters, with a central focus on the case of Northern Evia after the devastating wildfire of 2021. The study examines the various categories of erosion control and flood mitigation measures and engineering works applied in fire-affected areas, aiming to stabilize the soil and manage water flow.
In Northern Evia, following the 2021 wildfire, several flood mitigation structures were constructed, including log barriers, log dams, and riprap dams. These were implemented in streambeds and slopes to retain sediment, reduce water velocity, and limit the risks of flooding and erosion.
In addition to these physical works, a network of hydrometeorological stations was installed along the Kireas and Xirias rivers and surrounding areas. These stations serve as critical early warning tools, collecting real-time data on water levels and meteorological conditions. This information is fed into an advanced cloud platform that uses Artificial Intelligence to process the data, predict risks, and issue immediate alerts.
The thesis highlights that comprehensive flood management after wildfires relies on a combination of prompt and targeted engineering interventions to physically fortify the landscape, along with the adoption of modern monitoring and early warning systems. The case of Northern Evia stands as a tangible example of this synergy, contributing to the region's resilience and its protection from the destructive consequences of natural hazards.