Η παρούσα έρευνα είχε ως στόχο τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της οργανωσιακής κουλτούρας και της εργασιακής αφοσίωσης των εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής (ΣΜΕΑΕ) της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στόχοι της μελέτης αποτέλεσαν η αποτύπωση των αντιλήψεων των εκπαιδευτικών για την ισχύουσα και την επιθυμητή κουλτούρα στη σχολική τους μονάδα, η εξέταση των επιπέδων της επαγγελματικής τους αφοσίωσης και η διερεύνηση των συσχετίσεων μεταξύ των δύο εννοιών, καθώς και πιθανών διαφοροποιήσεων βάσει δημογραφικών χαρακτηριστικών. Το δείγμα της παρούσας έρευνας αποτέλεσαν 143 εκπαιδευτικοί Δημόσιας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, οι οποίοι υπηρετούν σε ΣΜΕΑΕ σε όλη την Ελλάδα. Η έρευνα βασίστηκε στην ποσοτική μεθοδολογία και πραγματοποιήθηκε με τη χορήγηση ερωτηματολογίου που περιλάμβανε δύο βασικά εργαλεία: το «School Culture Inventory – Form II» για τη μέτρηση της σχολικής κουλτούρας και το «Three Component Model – Employee Commitment Survey» για την αποτύπωση της εργασιακής αφοσίωσης. Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν αναλύθηκαν μέσω περιγραφικής και συσχετιστικής στατιστικής.

Τα αποτελέσματα κατέδειξαν την ύπαρξη πολιτισμικού κενού μεταξύ της ισχύουσας και της επιθυμητής κουλτούρας, με τους εκπαιδευτικούς να αξιολογούν θετικότερα αξίες που αφορούν τη συνεργασία, την εμπιστοσύνη και την αναγνώριση, ενώ αντίθετα, η ισχύουσα κουλτούρα που αναδείχθηκε ως κυρίαρχη στις σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής (ΣΜΕΑΕ) ήταν η ιεραρχική ή γραφειοκρατική κουλτούρα. Η συναισθηματική δέσμευση αναδείχθηκε ως η κυρίαρχη μορφή αφοσίωσης, ενώ οι μορφές συνεχιζόμενης και κανονιστικής αφοσίωσης παρουσίασαν συγκριτικά χαμηλότερα επίπεδα. Επιπλέον, διαπιστώθηκε στατιστικώς σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ της ισχύουσας οργανωσιακής κουλτούρας και της συνολικής εργασιακής αφοσίωσης, με ορισμένες διαστάσεις της κουλτούρας να επιδρούν εντονότερα στη δέσμευση των εκπαιδευτικών. Συγκεκριμένα, καταδεικνύεται ότι ένα υποστηρικτικό και ξεκάθαρα δομημένο εργασιακό περιβάλλον μπορεί να ενισχύσει τη συναισθηματική σύνδεση των εκπαιδευτικών με τον οργανισμό, ακόμη και σε πλαίσια με αυξημένες απαιτήσεις, όπως οι ΣΜΕΑΕ. Τέλος, το μορφωτικό επίπεδο φάνηκε να διαφοροποιεί τις αντιλήψεις για την κουλτούρα, χωρίς όμως να επηρεάζει σημαντικά την αφοσίωση. Τα ευρήματα της παρούσας έρευνας μπορούν να αξιοποιηθούν από τους διευθυντές σχολικών μονάδων, στελέχη εκπαιδευτικής διοίκησης, καθώς και από φορείς χάραξης εκπαιδευτικής πολιτικής, προκειμένου να διαμορφώσουν στρατηγικές που προάγουν θετική κουλτούρα και ενισχύουν την αφοσίωση των εκπαιδευτικών στο ευαίσθητο πεδίο της ειδικής αγωγής.

This study aimed to investigate the relationship between organizational culture and the work commitment of teachers working in Secondary Education Special Schools (SESS). The main objectives of the study was to capture teachers’ perceptions of both the prevailing and the desired school culture, examine the levels of their professional commitment, and investigate possible correlations between these two concepts, as well as potential differences based on demographic variables. The sample consisted of 143 public secondary education teachers of Greece working in SESS across the country.

The study conducted based on quantitative methodology and utilized a structured questionnaire consisting of two main tools: the “School Culture Inventory – Form II” to assess school culture, and the “Three Component Model – Employee Commitment Survey” to evaluate work commitment. Data were analyzed using descriptive and correlational statistics.

The findings revealed a cultural gap between the existing and desired organizational culture, with teachers assigning greater importance to values such as collaboration, trust, and recognition. In contrast, the prevailing culture identified as dominant in special education schools was the hierarchical or bureaucratic culture. Affective commitment emerged as the most dominant form of commitment, whereas continuance and normative commitment appeared at relatively lower levels. Moreover, a statistically significant positive correlation was identified between the prevailing organizational culture and overall work commitment, with specific cultural dimensions influencing commitment more strongly. This finding indicates that a supportive and clearly structured work environment can enhance teachers’ emotional attachment to the organization, even in demanding settings such as SESS.  Furthermore, the level of education was found to affect perceptions of culture, although it did not significantly impact commitment levels. The findings of the present study can be utilized by the Principals of School Units, Educational Administration executives, as well as by educational policy stakeholders, in order to formulate strategies that promote positive culture and enhance teachers’ loyalty to the sensitive field of special education.