Lamp | λαμπτήρες | Aνακύκλωση | κύκλος ζωής | φωτορύπανση | έξυπνες πόλεις
Σχεδιασμός Φωτισμού
4
77
Η τεχνολογία των διόδων εκπομπής φωτός (LED) έχει αναδειχθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες ως ο πλέον αποδοτικός και βιώσιμος τρόπος τεχνητού φωτισμού, αντικαθιστώντας σταδιακά τις παραδοσιακές τεχνολογίες όπως οι λαμπτήρες πυρακτώσεως, φθορισμού και αερίου. Τα LED προσφέρουν υψηλή ενεργειακή απόδοση, αυξημένη διάρκεια ζωής και μειωμένο λειτουργικό κόστος, ενώ η χρήση τους επεκτείνεται ταχύτατα από τον οικιακό φωτισμό και τις έξυπνες πόλεις έως τις βιομηχανικές και τις αγροτικές εφαρμογές. Η παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρεί να εξετάσει σε βάθος τις τεχνικές, τις περιβαλλοντικές και τις κοινωνικές διαστάσεις από την χρήση των λαμπτήρων LED. Αρχικά, πραγματοποιείται μια ιστορική αναδρομή της εξέλιξης της τεχνολογίας, περιγράφοντας τα βασικά χαρακτηριστικά λειτουργίας των LED, τη φυσική αρχή που διέπει την εκπομπή φωτός, καθώς και τις χημικές και φυσικές ιδιότητες των υλικών που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή τους. Στη συνέχεια, αναλύονται οι βασικές χρήσεις και εφαρμογές των LED στον σύγχρονο κόσμο, με ιδιαίτερη έμφαση στη συμβολή τους στον αστικό φωτισμό και στις έξυπνες πόλεις, όπου συνδυάζονται με τεχνολογίες Διαδικτύου των Πραγμάτων (IoT) και επιτρέπουν την ευέλικτη, αποδοτική και οικολογικά προσανατολισμένη διαχείριση του φωτισμού. Παράλληλα, καταγράφονται παραδείγματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που αποδεικνύουν τη δυναμική εισαγωγή των λαμπτήρων LED αλλά και τη σημασία τους στη μετάβαση στον έξυπνο φωτισμό. Η εργασία εξετάζει ακόμη τις προκλήσεις που συνδέονται με την ευρεία χρήση των LED, στα έργα φωτισμού όπως η εξάρτηση τους από τις σπάνιες γαίες, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις κατά την διαδικασία παραγωγής, η φωτορύπανση και η αυξανόμενη ανάγκη για την διαχείριση των αποβλήτων. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται στην ανακύκλωση και την επανάχρηση των λαμπτήρων LED, μέσω τεχνικών όπως η μηχανική διαχωριστική επεξεργασία, η θερμική ανάκτηση και η χημική εκχύλιση, ενώ παρουσιάζονται αντίστοιχες πολιτικές και κανονιστικά πλαίσια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ελλάδα. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε είναι κυρίως βιβλιογραφική, βασισμένη σε επιστημονικά άρθρα, επίσημες εκθέσεις, δεδομένα από φορείς ανακύκλωσης και κατασκευαστές, καθώς και σε σύγχρονες έρευνες που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα και την κυκλική οικονομία. Κάθε κεφάλαιο επιδιώκει να συνδέσει την τεχνολογική πρόοδο με την κοινωνική και περιβαλλοντική ευθύνη, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης θεώρησης γύρω από τη χρήση των LED.
The technology of light-emitting diodes (LEDs) has emerged over the past two decades as the most efficient and sustainable form of artificial lighting, gradually replacing traditional technologies such as incandescent, fluorescent, and gas-discharge lamps. LEDs offer high energy efficiency, extended lifespan, and reduced operating costs, while their applications are rapidly expanding from residential lighting and smart city infrastructure to industrial and agricultural systems. This thesis aims to explore in depth the technical, environmental, and social dimensions of LED lighting. Initially, a historical overview of the development of the technology is provided, outlining the fundamental operating principles of LEDs, the physical mechanism behind light emission, as well as the chemical and material properties of the semiconductors used in their construction. Subsequently, the main uses and applications of LEDs in the modern world are analyzed, with particular emphasis on their contribution to urban lighting and smart cities, where they are combined with Internet of Things (IoT) technologies. These integrations enable flexible, efficient, and environmentally oriented lighting management. In addition, examples from Greece and abroad are presented to illustrate the potential and importance of transitioning to smart lighting systems. The thesis also examines the emerging challenges associated with the widespread adoption of LED technology, such as dependence on rare earth elements, the environmental footprint of manufacturing processes, light pollution, and the growing need for end-of-life management. Special attention is given to recycling and reuse strategies for LED lamps, including mechanical separation, thermal recovery, and chemical extraction methods. Relevant policies and regulatory frameworks from the European Union, the United States, and Greece are also reviewed. The methodology adopted in this study is primarily literature-based, drawing from peer-reviewed scientific articles, official reports, data provided by recycling organizations and LED manufacturers, and current research related to sustainability and the circular economy. Each chapter seeks to link technological progress with social and environmental responsibility, contributing to the formation of a holistic perspective on the use and development of LED lighting technologies.