Σκοπός: Η παρούσα διπλωματική εργασία στοχεύει στη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της ενσυναίσθησης και της ψυχικής ανθεκτικότητας στο νοσηλευτικό προσωπικό που απασχολείται στο Νοσοκομείο Ασκληπιείο Βούλας. Ειδικότερα, επιδιώκεται να κατανοηθεί ο βαθμός στον οποίο η ενσυναίσθηση μπορεί να ενισχύσει ή να αποδυναμώσει την ψυχική ανθεκτικότητα των νοσηλευτών και πώς οι ψυχικά ανθεκτικοί επαγγελματίες μπορούν να διατηρήσουν υψηλά επίπεδα ενσυναίσθησης χωρίς να επιβαρύνονται συναισθηματικά.

Μέθοδος: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 119 νοσηλευτές (γυναίκες) όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων (ΔΕ, ΤΕΙ, ΑΕΙ). Οι ερωτήσεις  για την αξιολόγηση της Ενσυναίσθησης στηρίχτηκαν  στο Toronto Empathy Questionnaire (TEQ) και χρησιμοποιήθηκε η 5βάθμια κλίμακα Likert. Οι ερωτήσεις που αξιολογούν την Ανθεκτικότητα στηρίχτηκαν στο  Connor- Davidson Resilience Scale (CD-RISC) και στο Brief Resilience Scale (BRS) και χρησιμοποιήθηκε η 5βάθμια κλίμακα Likert. Οι ερωτήσεις που σχετίζονται με την αλληλεπίδραση της Ενσυναίσθησης και της Ανθεκτικότητας στηρίχτηκαν στο Interpersonal Reactivity Index (IRI) ενώ τέλος οι ερωτήσεις σχετικά με τις συνθήκες Εργασιακού Περιβάλλοντος αναφέρονται στο Maslach Burnout Inventory (MBI) και χρησιμοποιήθηκε 7βάθμια κλίμακα Likert. Επιπλέον, στην αρχή του ερωτηματολογίου χρησιμοποιήθηκαν δημογραφικές ερωτήσεις, καθώς και ερωτήσεις εκπαιδευτικών και εργασιακών στοιχείων. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το IBM SPSS 25 (Statistical Package for Social Sciences).

Αποτελέσματα: Η παρούσα έρευνα ανέδειξε στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην ενσυναίσθηση και την ψυχική ανθεκτικότητα στο νοσηλευτικό προσωπικό. Νοσηλευτές μεγαλύτερης ηλικίας και με περισσότερα έτη προϋπηρεσίας παρουσίασαν υψηλότερες βαθμολογίες ενσυναίσθησης και ανθεκτικότητας, ενώ η συμμετοχή σε σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα συνδέθηκε με υψηλότερα επίπεδα στις δύο αυτές μεταβλητές. Επίσης, παρατηρήθηκαν διαφοροποιήσεις ανάλογα με το τμήμα εργασίας, με συγκεκριμένα τμήματα  του Νοσοκομείου να παρουσιάζουν υψηλότερες τιμές στη συνολική κλίμακα αλληλεπίδρασης των δύο εννοιών.

Συμπεράσματα: Η μελέτη επιβεβαιώνει ότι η ενσυναίσθηση και η ψυχική ανθεκτικότητα αποτελούν αλληλένδετες ψυχολογικές δεξιότητες, οι οποίες ενισχύονται μέσα από την επαγγελματική εμπειρία, την κατάλληλη εκπαίδευση και ένα υποστηρικτικό εργασιακό περιβάλλον. Η γνωστική ενσυναίσθηση διαφαίνεται ως πιο λειτουργική και προστατευτική μορφή για τους νοσηλευτές, ενώ η ψυχική ανθεκτικότητα φαίνεται να λειτουργεί ως ρυθμιστικός παράγοντας έναντι της επαγγελματικής εξουθένωσης. Η ισορροπημένη ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων κρίνεται ουσιαστική για την ποιότητα της φροντίδας και την ευημερία του νοσηλευτικού προσωπικού.

Λέξεις κλειδιά

Ενσυναίσθηση, Ψυχική Ανθεκτικότητα, Εργασιακό Περιβάλλον.

Purpose: This thesis aims to investigate the relationship between empathy and resilience in nursing staff employed at Asklepieion Hospital in Voula. In particular, it seeks to understand the extent to which empathy can strengthen or weaken the resilience of nurses and how resilient professionals can maintain high levels of empathy without becoming emotionally burdened.

Method: The study sample consisted of 119 nurses (male and female) of all educational levels (DE, TEI, AEI). As tools for measuring empathy, resilience and their interaction, the 5-point Likert scale was used, while for the Working Environment conditions, a 7-point Likert scale was used. The questions for the assessment of Empathy were based on the Toronto Empathy Questionnaire (TEQ), the questions assessing Resilience were based on the Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC) and the Brief Resilience Scale (BRS), the questions related to the interaction of Empathy and Resilience were based on the Interpersonal Reactivity Index (IRI) while finally the questions regarding the Work Environment conditions refer to the Maslach Burnout Inventory (MBI). In addition, demographic questions as well as questions on educational and work data were used at the beginning of the questionnaire. Data analysis was performed with IBM SPSS 25 (Statistical Package for Social Sciences).

Results: This study revealed a statistically significant correlation between empathy and mental resilience in nursing staff. Older nurses with more years of experience showed higher scores on empathy and resilience, while participation in relevant educational programs was associated with higher levels of these two variables. Also, differences were observed depending on the work department, with specific departments showing higher values ​​on the overall scale of interaction of the two concepts.

Conclusions: The study confirms that empathy and resilience are interrelated psychological skills, which are strengthened through professional experience, appropriate education and a supportive work environment. Cognitive empathy appears to be a more functional and protective form for nurses, while resilience seems to function as a regulating factor against burnout. The balanced development of these skills is considered essential for the quality of care and the well-being of nursing staff.

Keywords

 Empathy, Mental Resilience, Work Environment