Η παρούσα προπτυχιακή εργασία παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη ανάλυση της δυναμικής για την ανάπτυξη καινοτόμων και βιώσιμων μορφών τουρισμού στην περιοχή της Καβάλας. Ανταποκρινόμενη στη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση για διαφοροποιημένα και περιβαλλοντικά υπεύθυνα τουριστικά μοντέλα στην Ελλάδα, η μελέτη διερευνά εάν —και με ποιους τρόπους— η Καβάλα μπορεί να μεταβεί από το παραδοσιακό μοντέλο του μαζικού τουρισμού σε ένα περισσότερο βιώσιμο, συμμετοχικό και φιλικό προς το περιβάλλον τουριστικό παράδειγμα. Αξιοποιώντας τον πλούτο του φυσικού τοπίου, την πολιτιστική κληρονομιά και το ισχυρό γαστρονομικό προφίλ της περιοχής, η εργασία τεκμηριώνει ότι η Καβάλα αποτελεί ιδανικό υποψήφιο προορισμό για τέτοιον μετασχηματισμό.

Η μεθοδολογική προσέγγιση βασίστηκε σε μικτή μεθοδολογία, η οποία συνδύασε ανασκόπηση της διεθνούς και ελληνικής βιβλιογραφίας, ανάλυση SWOT, ποσοτική έρευνα μέσω ερωτηματολογίων (N=129) και ποιοτική ανάλυση περιεχομένου ανοικτών απαντήσεων. Μέσα από αυτή την ολιστική ανάλυση, η εργασία χαρτογραφεί το τουριστικό δυναμικό της περιοχής και τις απόψεις των βασικών εμπλεκόμενων. Τα ευρήματα αναδεικνύουν ότι ο τουρισμός που βασίζεται στη φύση, η γαστρονομία και ο αγροτουρισμός αποτελούν τα πλέον υποσχόμενα μονοπάτια για βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, καθώς συνάδουν τόσο με τις διεθνείς τάσεις όσο και με τις τοπικές προσδοκίες για αυθεντικότητα, πολιτισμική εμβάθυνση και άμεση επαφή με το φυσικό περιβάλλον.

Η έρευνα αναγνωρίζει ως κύρια πλεονεκτήματα της Καβάλας την ποικιλία και ομορφιά του φυσικού τοπίου, την εδραιωμένη πολιτιστική της κληρονομιά, τη θετική στάση των κατοίκων και τον αναδυόμενο γαστρονομικό τομέα. Ωστόσο, διαπιστώνονται σημαντικές προκλήσεις που αφορούν στην υποδομή, το περιορισμένο επενδυτικό ενδιαφέρον, την ανεπαρκή προώθηση σε εξειδικευμένες αγορές και τη δυσκολία συντονισμού μεταξύ τοπικών φορέων. Οι ευκαιρίες εντοπίζονται στη δυνατότητα επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου, στην προσέλκυση εξειδικευμένων αγορών (niche markets), στην αξιοποίηση ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων και στη δημιουργία συνεργειών με γειτονικές περιοχές. Αντιθέτως, οι βασικές απειλές περιλαμβάνουν τον κίνδυνο περιβαλλοντικής υποβάθμισης, τον υπερτουρισμό, την οικονομική αστάθεια και τον ανταγωνισμό από πιο ανεπτυγμένους τουριστικούς προορισμούς.

Τα εμπειρικά δεδομένα επιβεβαιώνουν τις παραπάνω δυναμικές: η πλειοψηφία των ερωτηθέντων εκφράζει αισιοδοξία για τις προοπτικές εναλλακτικού τουρισμού στην Καβάλα, με τις μεγαλύτερες προτιμήσεις να αφορούν δραστηριότητες όπως η πεζοπορία, η γαστρονομία και ο αγροτουρισμός. Παράλληλα, τόσο οι τοπικοί όσο και οι εξωτερικοί εμπλεκόμενοι υπογραμμίζουν την ανάγκη για αναβάθμιση των υποδομών, υιοθέτηση δυναμικών στρατηγικών μάρκετινγκ, ενίσχυση της τοπικής ταυτότητας μέσω φεστιβάλ και θεματικών διαδρομών, καθώς και δημιουργία ισχυρών συνεργασιών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Η εργασία καταλήγει ότι η Καβάλα έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει πρότυπο εναλλακτικού και βιώσιμου τουρισμού στην Ελλάδα, εφόσον υπάρξουν συντονισμένες πολιτικές παρεμβάσεις, επενδύσεις στην επαγγελματική κατάρτιση και εκτεταμένη ενεργοποίηση της τοπικής κοινωνίας. Μεταξύ των βασικών προτάσεων συγκαταλέγονται η ανάπτυξη δικτύου θεματικών διαδρομών, η στήριξη τοπικών τουριστικών επιχειρήσεων, η ενίσχυση της ψηφιακής προβολής και η θέσπιση μόνιμων πλαισίων αξιολόγησης και παρακολούθησης της τουριστικής ανάπτυξης. Συνολικά, η παρούσα μελέτη εμπλουτίζει τη βιβλιογραφία του εναλλακτικού τουρισμού στην Ελλάδα και παρέχει χρήσιμα πολιτικά και πρακτικά συμπεράσματα για φορείς χάραξης πολιτικής, επιχειρήσεις και τοπικές κοινότητες με στόχο την προώθηση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης.

This undergraduate thesis constitutes an extensive analysis of prospects for developing distinctive and innovative tourist modalities for the Greek prefecture of Kavala, using an integrated methodology that incorporates quantitative and qualitative research methods. With its high historical, natural, and cultural heritage, Kavala stands ideally positioned to substantially assist Greek tourism in shifting toward sustainable, diversified, and competitive forms of development, hence moving out of the mass tourist paradigm that has remained dominant in recent decades.

The research was divided into four main sections: a) a literature review based on both global and Greek sources covering developments within alternative tourism, b) an evaluation of the potential for tourism in the region using a SWOT analysis approach, c) quantitative empirical research through a survey questionnaire completed by a sample including 129 permanent residents, tourists, and professionals working in the industry, and d) content analysis from responses gathered from open-ended questions, leading to creating strategic recommendations.

The analysis of current literature shows that nature-based, gastronomy, agritourism, and culture-based alternatives to traditional tourist modalities have particularly emerged as a fast-growing industry across the world and have been stimulated by modern travelers' need for authentic experience, direct contact with natural surroundings, local cultures, and native products. The effectiveness of these tourist modalities is strongly connected to infrastructure quality, cultural and environmental identity conservation, local community involvement, and targeted promotion for tourism purposes.

The SWOT analysis for the tourist potential of Kavala has identified various important strengths, including profuse natural scenery, well-established cultural heritage, positive attitudes among local residents for tourists, and an emerging gastronomy identity. Weaknesses include poor infrastructure, lack of targeted promotion and specialization, low investment attractiveness, and coordination problems among local stakeholders. Opportunities for growth include the potential for an expanded tourist season, targeting niche markets, tapping into European funding initiatives, and creating synergies between neighboring regions. The major threats for this sector include environmental degradation, overtourism, economic instability, and competition from areas that have more developed tourist infrastructure.

Empirical evidence has confirmed these findings. A high percentage of respondents showed positive opinions about Kavala's ability to concentrate on or present alternative tour modalities (mean rating 3.67/5), demonstrating a clear preference for nature-based, food-, and agritourism activities. Strong interest was revealed for hiking trails and programs that combine nature, history, and food experiences. At the same time, serious inadequacies were found in infrastructure (e.g., signage, cleanliness, transport), promotion efforts, information provision, and human resources development, which hinder the full realisation of the region's potential.

The qualitative study, based on open-ended questions, identified four major themes: a) the upgrade of infrastructure and higher financial investments, b) dynamic and targeted tourist marketing campaigns (including online initiatives and influencer collaborations), c) local identity promotion through festivals and food experiences, and d) strengthening partnership between the private sector and government while actively involving the local population. The stakeholders proposed setting up themed pathways (hiking, cultural, and food), regular festivals and events, developing agritourism, and creating targets for tourist development aligned with the United Nations Sustainable Development Goals (SDGs).

Under development strategies, several targeted interventions have been proposed: creating and implementing a network of themed routes, assistance and certification for local tour operators, promotion across media platforms, building sustainability evaluation frameworks—a tourist observatory—and further boosting participatory involvement of residents and relevant stakeholders. At the same time, a suggestion has been put forward for a holistic appraisal of interventions using quantitative and qualitative indicators, supplemented through benchmark analysis vis-a-vis best practices found across Europe (e.g., Cittaslow and Interreg).

The major findings of the study state that Kavala has the potential for becoming an alternative tourist model, but this depends upon synchronised policies for sustainable development, upgrading infrastructure, professionalism, and building local identity. The fulfillment of these conditions depends upon ongoing coordination between all involved actors, unconditional political commitment, innovative strategies, and openness in resource administration within the framework of available provisions. This study not only enriches Greece's theoretical framework in relation to alternative tourism but provides useful instruments and policy guidelines for policymakers and local actors as well.

Therefore, this research is critical in defining future areas for study that should include a broader sample population, use of multiple research methods (e.g., focus groups and case analyses specifically for local businesses), and longitudinal observations of tourist statistics to allow for ongoing refining and maximization of strategies. Above all, this research identifies Kavala's unique nature as a genuine, complex, and sustainable tourist destination, creating a foundation for integrating into Europe's tourist economy, specifically targeting human, cultural, and environmental aspects.