Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει σε βάθος τον ρόλο του ανθρώπινου παράγοντα στην πρόληψη αεροπορικών ατυχημάτων. Σε ένα πεδίο υψηλής πολυπλοκότητας και έντασης, η ανθρώπινη απόδοση καθίσταται καθοριστική για την ασφάλεια πτήσεων. Η εργασία αποσκοπεί στην κατανόηση των αιτιών που οδηγούν σε λάθη, στην ανάλυση των σχετικών θεωρητικών προσεγγίσεων και στη διατύπωση τεκμηριωμένων προτάσεων βελτίωσης. Αρχικά αναλύονται θεμελιώδεις οργανωτικές και γνωστικές θεωρίες, όπως το GEMS, το HFACS, το SHELL, η FRAM, η Ανάλυση Ριζικής Αιτίας, η Θεωρία Ανθεκτικότητας και η Θεωρία Γνωστικού Φορτίου. Αυτά τα εργαλεία αναδεικνύουν πώς τα λάθη προκύπτουν συχνά από την αλληλεπίδραση ανθρώπινων, τεχνολογικών και οργανωτικών παραγόντων, και όχι αποκλειστικά από ατομική ευθύνη. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε κρίσιμες έννοιες όπως η γνωστική υπερφόρτωση, η έλλειψη επίγνωσης κατάστασης, η κόπωση και η αποτυχία συνεργασίας πληρωμάτων. Η ανάλυση ιστορικών ατυχημάτων, με έμφαση σε πραγματικά περιστατικά, αξιοποιόντας εργαλεία όπως το HFACS, η FRAM και η RCA για να εντοπιστούν επαναλαμβανόμενα μοτίβα σφαλμάτων και οργανωτικών ελλείψεων. Μέσα από τη σύνθεση αυτών των δεδομένων, προτείνονται παρεμβάσεις που περιλαμβάνουν: ενίσχυση της εκπαίδευσης, τεχνολογική υποστήριξη, καλλιέργεια κουλτούρας ασφάλειας και υιοθέτηση ψηφιακών εργαλείων πρόγνωσης κινδύνου. Η εργασία τεκμηριώνει ότι ο ανθρώπινος παράγοντας δεν είναι αδυναμία, αλλά κινητήριος μοχλός για ανθεκτικότητα και πρόληψη, εφόσον υποστηρίζεται σωστά. Συνεπώς, η βελτίωση της ασφάλειας πτήσεων απαιτεί μια ολιστική, διαλειτουργική και διαχρονική προσέγγιση που συνδυάζει θεωρία, εμπειρία και τεχνολογία. 

This thesis explores the multifaceted role of the human factor in the prevention of aviation accidents. Drawing from cognitive psychology, safety engineering, organizational theory, and systems thinking, the study examines how errors emerge from complex interactions between individuals, technology, and institutional structures. It categorizes human errors based on the GEMS framework, identifies recurrent patterns from historical accident cases, and analyzes key systemic contributors such as poor situational awareness, rulebased mistakes, cognitive overload, and organizational pressure. The research incorporates advanced analytical tools including HFACS, FRAM, RCA, and the Swiss Cheese Model to map accident causality and diagnose latent conditions. Particular attention is paid to the role of training, crew resource management, and the impact of automation and HMI design on operator performance. In parallel, the study proposes structured interventions such as adaptive training programs, real-time monitoring systems, and organizational resilience mechanisms. Through the synthesis of theoretical and empirical insights, the thesis argues that effective accident prevention requires a multilayered approach that integrates technological innovation, safety culture, and continuous personnel evaluation. The proposed strategies aim to strengthen human performance in demanding flight environments and reinforce a proactive safety framework across the aviation sector.