Η παρούσα μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στη διαχείριση των αποβλήτων που προκύπτουν από την επεξεργασία ελαιοκάρπου στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας. Στόχος της εργασίας είναι η αξιολόγηση των υφιστάμενων πρακτικών παραγωγής και επεξεργασίας αποβλήτων, καθώς και η διερεύνηση εναλλακτικών, βιώσιμων λύσεων, πλήρως εναρμονισμένων με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο και τις αρχές της κυκλικής οικονομίας προς επίτευξη της βιωσιμότητας στον τομέα αυτό.
Η μεθοδολογία βασίστηκε στη συλλογή και ανάλυση πρωτογενών δεδομένων και φωτογραφικού υλικού μέσω επισκέψεων και ημιδομημένων συνεντεύξεων, καθώς και στην αξιοποίηση δευτερογενών στοιχείων από επιστημονικές και τεχνικές πηγές. Στο πλαίσιο της εργασίας εξετάζονται τρεις βασικές περιπτώσεις: το ελαιοτριβείο «Ε. & Γ.Δ. Γιαννολόπουλος Ο.Ε.» το ελαιοτριβείο «Αποστολόπουλος Κων/νος & ΣΙΑ Ο.Ε.) ως αντιπροσωπευτικές μονάδες παραγωγής αποβλήτων από ελαιοποίηση, και η μονάδα ΕΛ.Κ.Ε. Α.Ε. (Ελαιουργική Κεντρικής Ελλάδος) ως μονάδα διαχείρισης και ενεργειακής αξιοποίησης των παραγόμενων αποβλήτων.
Η ανάλυση ανέδειξε συνοπτικά ότι τα ελαιοτριβεία, ως διφασικές μονάδες, παρουσιάζουν συγκεκριμένα πλεονεκτήματα ως προς τη μείωση υγρών αποβλήτων, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις σχετικές με τη διαχείριση της ελαιοπυρήνας και της ενεργειακής κατανάλωσης, καθώς το ελαιοτριβείο Γιαννολόπουλος παρατηρεί και καταγράφει τη συγκέντρωση αποβλήτων, ενώ το ελαιοτριβείο Αποστολόπουλος τα απορρίπτει σε γεωργικές εκτάσεις. Επιπλέον κατά την πενταετία 2020-2024 κυριάρχησε η αύξηση του υγρού φορτίου, λόγω της αύξησης του υγρού ελαιοπυρήνα, με πιθανή αιτία τεχνολογικούς παράγοντες και αλλαγών στην πρώτη ύλη. Η ΕΛ.Κ.Ε., από την άλλη πλευρά, διατηρεί μία ολοκληρωμένη υποδομή επεξεργασίας και αξιοποίησης ελαιοπυρήνα και λοιπών παραπροϊόντων, εφαρμόζοντας τεχνικές εκχύλισης και ξήρανσης, συμβάλλοντας στη μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και στην παραγωγή χρήσιμων προϊόντων, όπως το πυρηνέλαιο και τα βιοκαύσιμα.
Η εργασία καταλήγει στην πρόταση ενός πλαισίου συνεργασίας μεταξύ παραγωγικών και διαχειριστικών μονάδων, με στόχο τη βελτιστοποίηση της τοπικής διαχείρισης αποβλήτων και την ενίσχυση της περιβαλλοντικής και ενεργειακής απόδοσης, με ελάχιστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των αποβλήτων. Η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της τεκμηριωμένης διαχείρισης αποβλήτων στη βιώσιμη αγροτοβιομηχανική ανάπτυξη της περιοχής, με απώτερο στόχο την εξασφάλιση αειφορίας.
This postgraduate thesis focuses on the management of waste generated from olive processing in the Regional Unit of Fthiotis. The aim of the study is to evaluate the existing practices of waste production and processing, as well as to explore alternative, sustainable solutions that are fully aligned with the current legislative framework and the principles of the circular economy, in order to achieve sustainability in this sector.
The methodology was based on the collection and analysis of primary data and photographic material through site visits and semi-structured interviews, as well as on the use of secondary data from scientific and technical sources. Within the scope of this study, three main cases are examined: the olive mill “E. & G.D. Giannolopoulos O.E.” and the olive mill “Apostolopoulos Kon/nos & SIA O.E.” as representative waste-producing units from olive pressing, and the company EL.K.E. S.A. (Central Greece Olive Processing) as a unit responsible for the management and energy recovery of the produced waste.
The analysis briefly revealed that the olive mills, operating as two-phase systems, present specific advantages regarding the reduction of liquid waste. However, challenges remain concerning the management of olive pomace and energy consumption. The Giannolopoulos mill monitors and records waste accumulation, while the Apostolopoulos mill disposes of it on agricultural land. Furthermore, during the five-year period from 2020 to 2024, an increase in liquid load was observed, mainly due to a rise in the production of liquid olive pomace, possibly caused by technological factors and changes in raw materials. On the other hand, EL.K.E. maintains a comprehensive infrastructure for the processing and utilization of olive pomace and other by-products, employing extraction and drying techniques that contribute to reducing environmental impact and producing useful products such as olive-pomace oil and biofuels.
The study concludes by proposing a framework for collaboration between production and management units, with the goal of optimizing local waste management and enhancing environmental and energy performance, while minimizing the environmental footprint of waste. The study highlights the importance of evidence-based waste management for the sustainable agri-industrial development of the region, ultimately aiming to ensure long-term sustainability.
Κύριο μέρος της Διπλωματικής