Airlines in southeastern Europe have a vital role for the local societies and economies, being the main pillar for tourism, which tends to prevail in the socio-economic reality of the region. In this dissertation, we examine and assess the sustainability of four major airlines of Greece and Turkey, Aegean Airlines, Sky Express, Turkish Airlines and Pegasus Airlines, for the period 2017-2024. Airline sustainability is defined in operational, financial and environmental terms.

A broad literature review on the methods of evaluating airline performance suggests Data Envelopment Analysis (DEA) as the most efficient and convenient method for the evaluation of airlines. The DEA model, based on Linear Programming, is analyzed in the dissertation and an empirical model for the assessment of airlines efficiencies is developed with the use of a freeware software tool (DEAP and WinDEAP graphical clone). Data is collected from the airlines, mainly from their annual reports and proper variables are selected to be utilized in the evaluation process.

The results of the evaluation verified the significant decline of aviation sector in the COVID-19 period (2020-2021) and the return of all airlines into full efficiency from 2023 and on.

We used an output-oriented Variable Return to Scale (VRS) DEA model which is capable of assessing airlines of different scales as well as to indicate input or output deviations (slacks) when assessing the airlines. The analysis of the slacks indicated gave significant conclusions about the financial, operational and environmental efficiency of the airlines. Α significant observation was that all airlines were fully environmentally efficient because of the consistent renewal of their fleet with greener aircraft and engines and their alignment with the strict international environmental framework.

Present dissertation is submitted for the completion of the Master in Business Administration (MBA) postgraduate program of the Hellenic Open University.

Οι αεροπορικές εταιρείες έχουν μεγάλη σημασία για τις τοπικές κοινότητες και οικονομίες, όντας ο κύριος πυλώνας για τον τουρισμό, που τείνει να κυριαρχήσει στην κοινωνική και οικονομική ζωή της περιοχής. Σε αυτήν την εργασία, εξετάζουμε και αξιολογούμε την βιωσιμότητα τεσσάρων σημαντικών αεροπορικών εταιρειών στην Ελλάδα και την Τουρκία, Aegean Airlines, Sky Express, Turkish Airlines και Pegasus Airlines για την περίοδο 2017-2024. Στην εργασία δίνουμε τον ορισμό της βιωσιμότητας μιας αεροπορικής εταιρείας με όρους επιχειρησιακούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς.

Μετά από εκτενή βιβλιογραφική ανασκόπηση, καταλήξαμε στη χρήση της μεθόδου DEA ως την πιο αποτελεσματική και εύχρηστη για την αξιολόγηση των αεροπορικών εταιρειών. Στην εργασία, αναλύουμε το μοντέλο DEA που βασίζεται στον Γραμμικό Προγραμματισμό και δημιουργούμε ένα εμπειρικό μοντέλο για την αξιολόγηση των αεροπορικών εταιρειών με τη χρήση του ελεύθερου λογισμικού DEAP (και της παραθυρικής παραλλαγής WinDEAP). Συγκεντρώσαμε στοιχεία από τις αεροπορικές εταιρείες, κυρίως από τους ετήσιους απολογισμούς τους και επιλέξαμε τις κατάλληλες μεταβλητές για την διαδικασία της αξιολόγησης.  Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης επιβεβαίωσαν τη σημαντική κάμψη της αεροπορικής δραστηριότητας κατά την περίοδο του COVID-19 (2020-2021) και την ανάκαμψη όλων των εταιρειών μετά το 2023.

Το μοντέλο DEA που χρησιμοποιήσαμε (VRS προσανατολισμένο στις μεταβλητές εξόδου) είχε τη δυνατότητα αξιολόγησης εταιρειών με διαφορετικό μέγεθος και επίσης επισήμανε αποκλίσεις (slacks) στις μεταβλητές εισόδου ή εξόδου του μοντέλου. Η ανάλυση των αποκλίσεων έδωσε χρήσιμα συμπεράσματα για την οικονομική, την επιχειρησιακή και την περιβαλλοντική αποδοτικότητα των εταιριών. Μια σημαντική παρατήρηση ήταν ότι όλες οι εταιρείες έχουν καλή περιβαλλοντική παρουσία, λόγω των αλλαγών στο στόλο τους με αγορά "πράσινων" αεροπλάνων και κινητήρων και γιατί εφαρμόζουν αυστηρά τις περιβαλλοντικές διατάξεις.

Η εργασία εκπονήθηκε στα πλαίσια του μεταπτυχιακού προγράμματος Master in Business Administration (MBA) του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου.