Οι επενδύσεις του κοινωνικού αντικτύπου (Impact Investing) αποτελούν μια ανερχόμενη εναλλακτική κατηγορία επενδυτικών κεφαλαίων, η οποία τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σημαντική και γρήγορη ανάπτυξη. Στον πυρήνα των επενδύσεων αυτών βρίσκεται ο κοινωνικός αντίκτυπος και η μέτρηση του. Οι επενδυτές κοινωνικού αντικτύπου επιβλέπουν ένα ευρύ φάσμα οργανισμών, παρέχοντας μια ολιστική προοπτική για τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά αποτελέσματα, που μπορεί να συμβάλει σε μια ευρύτερη κατανόηση του ορισμού και της μέτρησης του κοινωνικού αντίκτυπου.  Ωστόσο, η μέτρηση του κοινωνικού αντίκτυπου χαρακτηρίζεται από πολλαπλές προκλήσεις, όπως η έλλειψη τυποποιημένων προσεγγίσεων και η έμφαση σε βραχυχρόνια και άμεσα μετρήσιμα αποτελέσματα, παρά σε μακροπρόθεσμες κοινωνικές αλλαγές. Έχουν πραγματοποιηθεί λίγες μελέτες που εξετάζουν τον τρόπο μέτρησης του κοινωνικού αντικτύπου στο πλαίσιο του Impact Investing. Σε ορισμένες από αυτές, διαπιστώθηκε ότι η μέτρηση του κοινωνικού αντικτύπου από τους επενδυτές συχνά στερείται δομικής αυστηρότητας.

Η παρούσα εργασία διερευνά κατά πόσο οι επενδυτές κοινωνικού αντικτύπου μετρούν τον κοινωνικό αντίκτυπο στις επιχειρήσεις που χρηματοδοτούν. Επιπλέον, εξετάζεται αν οι επενδυτές κοινωνικού αντικτύπου εστιάζουν στην κλιμάκωση του κοινωνικού αντικτύπου έναντι της οικονομικής ανάπτυξης των οργανισμών στους οποίους επενδύουν. Τέλος, εξετάζονται οι τρόποι με τους οποίους οι επενδυτές αντικτύπου αντιμετωπίζουν το φαινόμενο του Impact Washing.

Για τις ανάγκες της μελέτης μας διενεργήσαμε ποιοτική έρευνα σε 5 επενδυτές κοινωνικού αντικτύπου στην Ελλάδα μέσω ημι-δομημένων συνεντεύξεων. Από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι οι επενδυτές κοινωνικού αντικτύπου έχουν ενσωματώσει τη μέτρηση του κοινωνικού αντικτύπου στη στρατηγική των εταιρειών τους, καθιστώντας την βασική προτεραιότητα, παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν κατά τη διαδικασία αξιολόγησής του.

Επιπλέον, η οικονομική ανάπτυξη ενός οργανισμού δεν συνεπάγεται απαραίτητα και την αύξηση του κοινωνικού του αντίκτυπου. Ωστόσο, με τα ευρήματα της έρευνάς μας προκύπτει ότι οι επενδυτές κοινωνικού αντικτύπου θεωρούν την οικονομική απόδοση ως βασικό εργαλείο για την επίτευξη της κλιμάκωσης του κοινωνικού αντικτύπου. 

Μία από τις βασικές προκλήσεις στον τομέα των επενδύσεων κοινωνικού αντικτύπου είναι η αντιμετώπιση του φαινομένου του Impact Washing. Από την έρευνά μας προκύπτει ότι το Impact Washing μπορεί να προέρχεται είτε από τους ίδιους τους χρηματοδότες των επενδυτών, είτε από τους φορείς που λαμβάνουν τη χρηματοδότηση

Τέλος, προέκυψε ότι για τη δημιουργία, τη μέτρηση και την κλιμάκωση του  κοινωνικού αντικτύπου, καθώς και για την αντιμετώπιση φαινομένων Impact Washing, καθοριστικός παράγοντας είναι ο άνθρωπος, ο οποίος οφείλει να είναι και να παραμένει προσηλωμένος στον κοινωνικό του σκοπό.

Impact Investing represents an emerging alternative category of investment funds that, in recent years, has exhibited substantial and rapid growth. At the core of these investments is social impact and its measurement. Impact investors monitor a wide range of organizations, providing a holistic perspective on social and environmental outcomes, which can contribute to a broader understanding of the definition and measurement of social impact.

However, measuring social impact presents numerous challenges, such as the absence of standardized approaches and an emphasis on short-term and readily measurable outcomes rather than long-term social change. Only a limited number of studies have investigated how social impact is measured within the context of Impact Investing. In some of these, it was found that the measurement of social impact by investors often lacks structural rigor.

This study examines the extent to which Impact Investors measure the social impact of the enterprises they finance. Additionally, it examines whether Impact Investors emphasize the scaling of social impact over the financial growth of the organizations in which they invest. The research also explores the strategies employed by Impact Investors to address the phenomenon of Impact Washing.

For the purposes of this study, we conducted qualitative research involving five Impact Investors in Greece through semi-structured interviews. The findings indicate that Impact Investors have integrated social impact measurement into their companies’ strategies, rendering it a key priority, despite the challenges encountered during the evaluation process.

Moreover, the financial growth of an organization does not necessarily imply an increase in its social impact. Nonetheless, the findings of our study suggest that Impact Investors view financial performance as a critical mechanism for facilitating the scaling of social impact.

One of the main challenges in the field of Impact Investing is addressing the phenomenon of Impact Washing. Our findings suggest that Impact Washing may originate either from the investors’ funding sources or from the recipient organizations.

Finally, the findings indicate that a pivotal factor in the creation, measurement, and scaling of social impact, as well as in the mitigation of Impact Washing, is the individual—who must maintain a sustained commitment.