Η παρούσα διπλωματική εργασία εστιάζει στη διαχρονική επίδραση του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου και ειδικότερα στην εμπειρία της εξορίας στη Μακρόνησο, όπως αυτή αποτυπώνεται μέσα από τις αφηγήσεις συγγενών των εξορισμένων. Σκοπός της μελέτης είναι να διερευνήσει πώς η βίαιη αυτή εμπειρία μεταβιβάστηκε στις επόμενες γενιές, πώς επηρέασε τη συγκρότηση της συλλογικής και προσωπικής ταυτότητας και πώς εγγράφεται στη δημόσια και ιδιωτική μνήμη. Η έρευνα αξιοποιεί ποιοτική μεθοδολογία και βασίζεται σε ημιδομημένες συνεντεύξεις με απογόνους πολιτικών εξορίστων, αναδεικνύοντας τον τρόπο με τον οποίο οικογενειακές αφηγήσεις, σιωπές, ενοχές και συναισθηματικά αποτυπώματα διαμορφώνουν την αντίληψη για το παρελθόν και την πολιτική κληρονομιά του εμφυλίου. Γίνεται αναφορά στον ρόλο των δηλώσεων μετανοίας, όχι μόνο ως μέσο εξαναγκασμού και επιβίωσης, αλλά και ως σημείο τραύματος ή διχασμού στη μνήμη των οικογενειών. Οι δηλώσεις αυτές εξετάζονται τόσο ως ατομικές πράξεις υπό πίεση όσο και ως αντικείμενα σιωπηλής ή ρητής αξιολόγησης από τις επόμενες γενιές. Μέσα από τις αφηγήσεις των συγγενών, αναδεικνύεται πώς η εμπειρία της Μακρονήσου δεν παραμένει στατική, αλλά αποτελεί αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης της μνήμης, καθώς νέες γενιές επιχειρούν να κατανοήσουν, να αξιολογήσουν ή και να αποκαταστήσουν την ιστορική αλήθεια των προγόνων τους. Η εργασία καταδεικνύει ότι η Μακρόνησος λειτουργεί ως υλικός και συμβολικός τόπος μνήμης, μέσα από τον οποίο διαμορφώνονται εθνικές αφηγήσεις, πολιτικές ταυτότητες και κοινωνικές στάσεις απέναντι στη βία, την αντίσταση, τη λήθη και τη συμφιλίωση. Η μελέτη φωτίζει την ένταση ανάμεσα στη δημόσια ιστορία και την ιδιωτική μνήμη, και αναδεικνύει τον ρόλο της οικογένειας ως κρίσιμου φορέα της ιστορικής συνείδησης. Η παρούσα εργασία εντάσσεται στο πεδίο της προφορικής ιστορίας και έχει ως στόχο τη μελέτη της διαγενεακής μετάδοσης της μνήμης και των κοινωνικών αποτυπώσεων της εξορίας στη Μακρόνησο, όπως αυτές βιώθηκαν και αφηγούνται από τους συγγενείς των εξορισμένων. Αντικείμενο ανάλυσης αποτελούν οι βιωματικές αφηγήσεις δεύτερης και τρίτης γενιάς κυρίως απογόνων πολιτικών κρατουμένων.Η επιλογή της προφορικής ιστορίας δεν έγινε μόνο ως μεθοδολογικό εργαλείο, αλλά και ως πολιτική και ερευνητική επιλογή: η φωνή των "σιωπηλών" υποκειμένων και των οικογενειών που βίωσαν έμμεσα την εξορία τίθεται στο επίκεντρο, προκειμένου να καταγραφούν εμπειρίες που έχουν παραμείνει στο περιθώριο της επίσημης ιστοριογραφίας. Οι αφηγήσεις των συμμετεχόντων δεν προσεγγίζονται αποκλειστικά ως φορείς πληροφοριών για το παρελθόν, αλλά και ως πράξεις μνήμης: δηλαδή ως υποκειμενικές και συχνά συναισθηματικά φορτισμένες ανακατασκευές του παρελθόντος, μέσα από το πρίσμα του παρόντος και των οικογενειακών ή πολιτικών πλαισίων. Η διεξαγωγή των συνεντεύξεων ακολούθησε τους ηθικούς και επιστημονικούς κανόνες της προφορικής ιστορίας: σεβασμός στην επιθυμία των συμμετεχόντων, ανωνυμία όπου ζητήθηκε, ελεύθερη ροή της αφήγησης, καθώς και διασφάλιση ότι οι αφηγήσεις θα χρησιμοποιηθούν με τρόπο που τιμά την εμπιστοσύνη που μας παραχωρήθηκε. Το ημιδομημένο σχήμα των συνεντεύξεων επέτρεψε την ευελιξία και την ανάδυση θεματικών που δεν είχαν προβλεφθεί εξαρχής, αλλά αποδείχθηκαν καθοριστικές (όπως για παράδειγμα οι διαφορετικές ερμηνείες γύρω από τις δηλώσεις μετανοίας ή τα προσωπικά βιώματα σιωπής και λήθης μέσα στην οικογένεια).Η ανάλυση του υλικού έγινε με θεματική κατηγοριοποίηση, επικεντρωμένη σε βασικές έννοιες: τραύμα, μνήμη και σιωπή, ενοχή ή υπερηφάνεια, επαναδιαπραγμάτευση της ταυτότητας. Η μελέτη επιχειρεί να αναδείξει όχι μόνο τα περιεχόμενα των αφηγήσεων, αλλά και το τί αποσιωπάται, τί υπερτονίζεται, τί προκαλεί συναισθηματική φόρτιση ή δισταγμό. Επομένως, η παρούσα εργασία φιλοδοξεί να αποτυπώσει το πώς βιώθηκε, ερμηνεύτηκε και μεταδόθηκε η εμπειρία της εξορίας, μέσω της προσωπικής και οικογενειακής μνήμης. Μέσα από τη φωνή των απογόνων, επιχειρείται να διαμορφωθεί μια διαφορετική, βιωματικά θεμελιωμένη ιστορική προσέγγιση του εμφυλιακού τραύματος και των κοινωνικών του συνεπειών.

This thesis focuses on the enduring impact of the Greek Civil War, with particular emphasis on the experience of exile on the island of Makronisos, as reflected in the narratives of relatives of those who were exiled. The study aims to explore how this violent experience was transmitted to subsequent generations, how it influenced the formation of both collective and personal identity, and how it is inscribed in both public and private memory. The research employs a qualitative methodology and is based on semi-structured interviews with descendants of political exiles. It highlights how family narratives, silences, guilt, and emotional imprints shape perceptions of the past and the political legacy of the Civil War.Special attention is given to the role of the "declarations of repentance," not only as a means of coercion and survival but also as a point of trauma or division within family memory. These declarations are examined both as individual acts made under pressure and as subjects of silent or explicit evaluation by later generations. Through the relatives’ narratives, it becomes evident that the experience of Makronisos is not static, but rather a subject of ongoing renegotiation of memory, as newer generations attempt to understand, assess, or even restore the historical truth of their ancestors. The thesis demonstrates that Makronisos functions both as a material and symbolic site of memory, through which national narratives, political identities, and social attitudes toward violence, resistance, forgetting, and reconciliation are shaped. The study sheds light on the tension between public history and private memory, and underscores the role of the family as a crucial carrier of historical consciousness. This work is situated within the field of oral history and adopts a qualitative methodological approach, with the aim of studying the intergenerational transmission of memory and the social imprints of exile on Makronisos, as experienced and narrated by the relatives of the exiled. The analysis focuses on the experiential narratives of the second and third generations – mainly descendants of political prisoners – collected through semi-structured interviews. The choice of oral history was not only a methodological tool but also a political and research decision: the voices of the "silent" subjects and the families who experienced exile indirectly are placed at the center, in order to document experiences that have remained on the margins of official historiography. The participants’ narratives are not approached solely as carriers of information about the past, but also as acts of memory – subjective and often emotionally charged reconstructions of the past, viewed through the lens of the present and shaped by familial or political contexts. The interviews were conducted in accordance with the ethical and scholarly standards of oral history: respect for participants’ wishes, anonymity where requested, freedom of narrative flow, and assurance that the stories would be used in a way that honors the trust granted. The semi-structured format allowed for flexibility and the emergence of themes that were not initially anticipated but proved to be essential (for example, the differing interpretations of declarations of repentance or the personal experiences of silence and forgetting within the family).The analysis was carried out through thematic categorization, focusing on key concepts: trauma, memory and silence, guilt or pride, renegotiation of identity. The study aims to highlight not only the content of the narratives, but also what is left unsaid, what is emphasized, and what evokes emotional intensity or hesitation. Therefore, this thesis aspires to capture how the experience of exile was lived, interpreted, and transmitted through personal and family memory. Through the voices of descendants, it seeks to construct an alternative, experientially grounded historical approach to the trauma of the Civil War and its social consequences.