Η παρούσα εργασία εξετάζει την εξέλιξη των αστικών υποδομών στην Αθήνα από την περίοδο του Όθωνα έως τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922), με στόχο να αναδείξει πώς ο υλικός χώρος χρησιμοποιήθηκε για τη συγκρότηση και επικύρωση της εθνικής ταυτότητας. Βασική θέση αποτελεί η διαπίστωση ότι οι υποδομές δεν διαμορφώθηκαν με ουδέτερα τεχνοκρατικά κριτήρια, αλλά εντάχθηκαν σε στρατηγικές επιλογές πολιτισμικής αναπαράστασης, πολιτικού ελέγχου και θεσμικής κανονικοποίησης.

Η ανάλυση αξιοποιεί τη θεωρητική προσέγγιση της δημόσιας ιστορίας και της πολιτικής της μνήμης, εστιάζοντας στις σχέσεις μεταξύ αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, πολεοδομικών παρεμβάσεων, συμβολικών φορτίσεων του χώρου και αποκλεισμών εναλλακτικών ιστορικών αφηγήσεων. Μέσα από την εξέταση παραδειγμάτων –όπως τα νεοκλασικά δημόσια κτήρια, η απάλειψη των οθωμανικών μνημείων, η περιθωριοποίηση των προσφυγικών συνοικιών– αναδεικνύεται η συγκροτητική λειτουργία των υποδομών στη δημόσια ιστορία της Αθήνας.

Η μεθοδολογία συνδυάζει ιστορική ανάλυση αρχειακών, πρωτογενών και δευτερογενών πηγών, ερμηνευτική ανάγνωση του αστικού τοπίου, καθώς και συγκριτικές παρατηρήσεις σύγχρονων παρεμβάσεων. Η εργασία οργανώνεται σε κεφάλαια που παρουσιάζουν: το ιστορικό και θεσμικό πλαίσιο, τους τομείς των υποδομών, τις λειτουργίες μνήμης στον αστικό χώρο και τη σημερινή κατάσταση σε σχέση με την πολιτισμική διαχείριση της πόλης.

Τα συμπεράσματα τεκμηριώνουν ότι η αστική υποδομή αποτέλεσε εργαλείο διαμόρφωσης της συλλογικής ταυτότητας μέσω της επιλεκτικής ορατότητας του παρελθόντος, και επισημαίνουν τις δυνατότητες μελλοντικής έρευνας στη διαχείριση της μνήμης στο πλαίσιο της σύγχρονης πολεοδομικής πολιτικής.

This paper examines the evolution of urban infrastructure in Athens from the reign of Otto to the Asia Minor Catastrophe (1922), highlighting how material space was used to construct and validate national identity. A key thesis is that infrastructures were not shaped by neutral technocratic criteria but were integrated into strategic choices of cultural representation, political control, and institutional normalization.

The analysis employs the theoretical frameworks of public history and the politics of memory, focusing on the relationships between architectural design, urban interventions, symbolic meanings of space, and the exclusion of alternative historical narratives. Through examples such as neoclassical public buildings, the removal of Ottoman monuments, and the marginalization of refugee neighborhoods, the study emphasizes the constitutive role of infrastructure in Athens' public history.

The methodology combines historical analysis of archival, primary, and secondary sources; interpretive readings of the urban landscape; and comparative observations of contemporary interventions. The work is organized into chapters presenting the historical and institutional context, infrastructure sectors, memory functions in urban space, and the current situation regarding cultural management of the city.

The conclusions demonstrate that urban infrastructure has been a tool for shaping collective identity through the selective visibility of the past and highlight opportunities for future research on memory management within contemporary urban planning policy.