Η πολυγλωσσία αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο κρίσιμα και σύνθετα παιδαγωγικά ζητήματα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής εκπαιδευτικής πολιτικής, καθώς συνδέεται τόσο με τη γλωσσική παιδεία όσο και με τη διαμόρφωση πολιτισμικής ταυτότητας, κοινωνικής συμμετοχής και ενεργής πολιτειότητας. Η παρούσα εργασία εστιάζει στην εμπειρική διερεύνηση της γλωσσομάθειας στο ελληνικό δημόσιο σχολείο, με έμφαση στις συνθήκες που διαμορφώνονται στις επαρχιακές περιοχές. Ειδικότερα, μελετά τις στάσεις, τα κίνητρα, τις εμπειρίες και τις αντιλήψεις μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου ως προς την εκμάθηση ξένων γλωσσών.

Η ερευνητική μελέτη βασίστηκε σε ποιοτική μεθοδολογία και αξιοποίησε την ημιδομημένη συνέντευξη ως βασικό εργαλείο συλλογής δεδομένων επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον στην ανάλυση της υποκειμενικής εμπειρίας των μαθητριών, αναδεικνύοντας τόσο τις παιδαγωγικές προκλήσεις όσο και τις κοινωνικοπολιτισμικές διαστάσεις της γλωσσικής αγωγής. Οι συμμετέχουσες ήταν τέσσερις μαθήτριες από σχολεία της επαρχίας, διαφορετικών ηλικιακών σταδίων και βαθμίδων. Η ανάλυση των συνεντεύξεων αποκάλυψε κρίσιμα δεδομένα ως προς τη διαφοροποίηση των κινήτρων (εργαλειακά, πολιτισμικά, διαπροσωπικά), τη σημασία της φροντιστηριακής υποστήριξης, τις περιορισμένες επιλογές δεύτερης ξένης γλώσσας και τις άνισες ευκαιρίες πρόσβασης σε γλωσσική εκπαίδευση.

Τα ευρήματα καταδεικνύουν την ύπαρξη ισχυρών κινήτρων των μαθητών για τη γλωσσομάθεια, τα οποία, ωστόσο, συχνά προσκρούουν σε θεσμικές και χωρικές ανισότητες που χαρακτηρίζουν την επαρχιακή εκπαιδευτική πραγματικότητα. Ειδική έμφαση δόθηκε στην πρόσβαση στη δεύτερη ξένη γλώσσα, στη φροντιστηριακή υποστήριξη, καθώς και στην ποιότητα της διδακτικής εμπειρίας. Εντοπίζονται περιορισμοί και παθογένειες στο υπάρχον σχολικό πλαίσιο, όπως η καθυστερημένη στελέχωση με ειδικευμένο προσωπικό και η απουσία συστηματικών πολιτικών ενίσχυσης της γλωσσικής ποικιλομορφίας. Η ανάλυση ανέδειξε την ανάγκη μετάβασης από ένα μονογλωσσικό εκπαιδευτικό μοντέλο σε μια πολυγλωσσική και συμπεριληπτική προσέγγιση, με αξιοποίηση της γλωσσικής και πολιτισμικής ποικιλομορφίας. Προτείνεται ένα μετασχηματιστικό μοντέλο γλωσσικής εκπαίδευσης που εδράζεται στη διαγλωσσικότητα, τη μεταγλωσσική επίγνωση, την ισότιμη πρόσβαση και τη δημιουργία συμμετοχικών μαθησιακών κοινοτήτων.

Η συμβολή της παρούσας μελέτης έγκειται στο γεγονός ότι εστιάζει σε έναν γεωγραφικά και παιδαγωγικά λιγότερο ερευνημένο χώρο: την ελληνική επαρχία. Αναδεικνύει τις φωνές των μαθητών ως αυθεντικές πηγές γνώσης και κριτικής θεώρησης της εκπαιδευτικής πραγματικότητας και ταυτόχρονα προσφέρει προτάσεις πολιτικής και παιδαγωγικής ανανέωσης με στόχο την προώθηση της πολυγλωσσίας ως δικαιώματος και δυναμικής μάθησης. Τέλος τονίζει την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της γλωσσικής εκπαίδευσης στο ελληνικό σχολείο, υπό το πρίσμα της διαπολιτισμικής ευαισθησίας και της εκπαιδευτικής ισότητας, θέτοντας ως προτεραιότητα τη φωνή των μαθητών και την ενεργή συμμετοχή τους στη διαδικασία της μάθησης.

Multilingualism today constitutes one of the most critical and complex educational challenges within European educational policy, as it relates not only to linguistic competence but also to the shaping of cultural identity, social inclusion, and active citizenship. This study focuses on the empirical investigation of language learning in the Greek public school system, with particular emphasis on the conditions prevailing in rural areas. It explores students’ attitudes, motivations, experiences, and perceptions regarding the learning of foreign languages, and the factors that either facilitate or hinder access to multilingual learning environments.

The research is grounded in qualitative methodology, employing semi-structured interviews to explore the subjective experiences of students. Four female students from rural schools, representing different age groups and educational levels, participated in the study. The analysis revealed key insights into the diversity of motivational factors (instrumental, cultural, interpersonal), the crucial role of private language education, the limited availability of a second foreign language, and the unequal opportunities for quality language learning.

Findings indicate that, while students exhibit strong incentives for language learning, these are frequently constrained by structural and geographic inequalities that typify rural educational contexts. Particular emphasis is placed on access to the second foreign language, the importance of supplementary instruction, and the overall quality of teaching experiences. At the same time, institutional limitations—such as delays in staff recruitment and the absence of systematic policies to support linguistic diversity—underscore the persistence of monolingual norms within the system.

The analysis calls for a shift from a monolingual educational model toward a multilingual and inclusive approach that values linguistic and cultural diversity. A transformative model of language education is proposed, grounded in principles of translanguaging, metalinguistic awareness, equitable access, and participatory learning. This research contributes significantly by shedding light on a pedagogically and geographically underexplored area: rural Greece. It highlights student voices as authentic sources of knowledge and critical reflection and offers recommendations for educational renewal and policy reform, aiming to promote multilingualism as both a right and a dynamic learning process. Ultimately, it emphasizes the need to reconceptualize language education in the Greek school system through the lens of intercultural sensitivity, educational equity, and learner agency.