Η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στην έννοια των αστικών «κοινών», εστιάζοντας στην όξυνση της στεγαστικής κρίσης και τις εναλλακτικές μορφές αντιμετώπισης της μέσα από τη «θεωρία των κοινών». Βασική θέση αποτελεί ότι το μοίρασμα, τόσο του υλικού χώρου όσο και του άυλου, δηλαδή των σχέσεων, της φροντίδας και της αλληλεγγύης, αποτελεί θεμέλιο για την επανεξέταση του τρόπου με τον οποίο οργανώνεται η ζωή στις πόλεις. Η ανάλυση θεμελιώνεται θεωρητικά στη συμβολή του Γάλλου φιλοσόφου και κοινωνιολόγου Ανρί Λεφέβρ, ο οποίος εισήγαγε το 1968 την έννοια του «δικαιώματος στην πόλη», προβάλλοντας την ανάγκη συλλογικής συμμετοχής των πολιτών στη διαμόρφωση του αστικού χώρου και αμφισβητώντας τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής της πόλης. Παράλληλα, η εργασία αντλεί από ένα ευρύτερο θεωρητικό φάσμα που προσεγγίζει τα κοινά, την κατοίκηση και την αστική αντίσταση, ώστε να αναλυθούν πολύπλευρα οι μορφές συλλογικής δράσης και κοινωνικής καινοτομίας στον σύγχρονο αστικό χώρο. Μέσα από αυτήν την οπτική, η εργασία αναδεικνύει πώς δίκτυα κοινοτήτων διαμορφώνουν εναλλακτικές πρακτικές κατοίκησης που δεν βασίζονται στην ιδιοκτησία αλλά στη συλλογική χρήση, τη συμμετοχή και τη συνεργασία. Η εργασία εξετάζει τις ιστορικές περιφράξεις και τις κοινωνικές αντιστάσεις απέναντι στον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό, ο οποίος προωθεί την περιχαράκωση του χώρου και την εμπορευματοποίηση της στέγης. Ειδικότερη αναφορά γίνεται σε πρωτοβουλίες που αντιτάσσονται στη λογική της ιδιωτικοποίησης της αστικής γης, διεκδικώντας τη στέγαση ως «κοινό αγαθό» και διαμορφώνοντας μοντέλα κοινωνικής διαχείρισης. Παραδείγματα όπως οι «υβριδικοί συνεταιρισμοί κοινών στέγασης στη Ζυρίχη», η «πόλη του Βερολίνου ως κοινό», «οι πρωτοβουλίες στέγασης στη Βαρκελώνη» και οι καταλήψεις δημόσιων και εγκαταλελειμμένων κτιρίων σε διάφορες πόλεις - όπως στην Ιταλία και στην Ελλάδα - αναδεικνύουν τη δυναμική των κοινωνικών κινημάτων που επιδιώκουν την ανατροπή της καπιταλιστικής ιδιοκτησιακής λογικής. Σε αυτό το πλαίσιο, ο αστικός χώρος προσεγγίζεται ως ζωντανό πεδίο κοινωνικών σχέσεων και κοινών οραμάτων. Η εργασία επιχειρεί να αναδείξει πώς οι συλλογικές πρακτικές αντίστασης και δημιουργίας, βασισμένες στη συνεργασία και την αλληλεγγύη, διαμορφώνουν νέες προσεγγίσεις για την ανασυγκρότηση της «πόλης ως κοινού».

This thesis focuses on the concept of urban "commons", addressing the intensification of the housing crisis and the alternative ways of responding to it through the theory of the commons. A central position is that sharing - both of material space and of immaterial elements, such as relationships, care, and solidarity - is fundamental for rethinking the way life in cities is organized. The analysis is theoretically grounded in the contribution of the French philosopher and sociologist Henri Lefebvre, who introduced in 1968 the concept of the "right to the city", highlighting the necessity of collective citizen participation in the shaping of urban space, while questioning the capitalist mode of urban production. Through this lens, the thesis explores how community networks shape alternative housing practices that are not based on ownership, but on collective use, participation, and cooperation. The work examines historical enclosures and the social resistances to neoliberal capitalism, which promotes spatial enclosure and the commodification of housing. Special reference is made to initiatives that oppose the logic of privatization of urban land, claiming housing as a "common good" and forming models of social management. Examples such as the "hybrid housing commons cooperatives in Zurich", "Berlin and the city as commons", "the housing initiaves in Barcelona", and the occupation of public and abandoned buildings in various cities - including in Italy and Greece - highlight the dynamism of social movements seeking to overturn the logic of capitalist property. Within this framework, urban space is approached as a living field of social relations and shared visions. The thesis seeks to highlight how collective practices of resistance and creation, based on cooperation and solidarity, shape new approaches to restructuring "the city as commons".