Η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία(ΚΑΛΟ),ως «τρίτος τομέας» της οικονομίας προτείνει μια εναλλακτική μορφή οικονομίας με κοινωνικό αντίκτυπο. Στο πλαίσιο αυτό, οι Κοινωνικά Υπεύθυνες Δημόσιες Συμβάσεις (ΚΥΔΣ) αναδεικνύονται ως σημαντικό εργαλείο πολιτικής για την επίτευξη κοινωνικών στόχων και τη στήριξη φορέων ΚΑΛΟ σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Το θεσμικό πλαίσιο των δημόσιων συμβάσεων, όπως έχει διαμορφωθεί στην Ελλάδα, με βάση τον Ν. 4412/2016 και τις βασικές τροποποιήσεις του(Ν.4782/2021,κ.ά.),σε συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ, επιτρέπει την ενσωμάτωση κοινωνικών κριτηρίων στις διαδικασίες ανάθεσης, προωθώντας την κοινωνική καινοτομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να αξιοποιήσει τις ΚΥΔΣ για την ενίσχυση των φορέων ΚΑΛΟ, εντοπίζοντας τα προβλήματα που αποτρέπουν την εφαρμογή τους και τους παράγοντες που δυσχεραίνουν τη συμμετοχή των φορέων ΚΑΛΟ σε δημόσιες συμβάσεις.
Η μελέτη περίπτωσης του Δήμου Καλαμάτας εξετάζει την ενσωμάτωση των ΚΥΔΣ στις πρακτικές ανάθεσης, τα διοικητικά και τα θεσμικά εμπόδια, αλλά και τις δυνατότητες βελτίωσης. Η εργασία καταλήγει με προτάσεις για την ενίσχυση της συμμετοχής των φορέων ΚΑΛΟ, μέσω της ορθής αξιοποίησης των ΚΥΔΣ από την τοπική αυτοδιοίκηση. Η υποστήριξη της ΚΑΛΟ δύναται να συμβάλει καθοριστικά στην ενδυνάμωση της τοπικής κοινωνίας, με αύξηση της απασχόλησης, της κοινωνικής ένταξης και της μείωσης του κοινωνικού αποκλεισμού.
The Social and Solidarity Economy (SSE), also known as the “Third Sector” of the economy, offers an alternative model of economic organization with a strong social impact. Within this context, Socially Responsible Public Procurement (SRPP) emerges as an important policy tool for achieving social objectives and supporting SSE actors at both the local and national levels. The legal framework for public procurement in Greece, as shaped by Law 4412/2016 and its main amendments (Law 4782/202,etc.), in compliance with Directives 2014/24/EU and 2014/25/EU allows for the inclusion of social criteria in the procurement process, promoting social innovation and sustainable development.
The aim of this study is to investigate how local authorities can leverage SRPP to enhance the role of SSE entities, while identifying the obstacles that hinder its implementation and the factors that limit the participation of SSE actors in public tenders.
Using the Municipality of Kalamata as a case study, the research examines the extent to which SRPP has been incorporated into procurement practices, the administrative and institutional barriers that arise, and the potential for improvement. The study concludes with a series of proposals aimed at strengthening the participation of SSE actors through the effective use of SRPP by local authorities. Supporting the SSE can significantly contribute to the empowerment of local communities, by fostering employment, social inclusion, and reducing social exclusion.