Περιλαμβάνει: περίληψη/abstract, περιεχόμενα, συντομογραφίες, εισαγωγή, κύριο μέρος, επίλογο-συμπεράσματα, βιβλιογραφία
Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει το αφήγημα των σχολικών εγχειριδίων ιστορίας της Κύπρου, τα οποία αξιοποιούνται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ανελλιπώς από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τις μέρες μας. Στο πλαίσιο αυτό λαμβάνεται υπόψη ότι η σχολική ιστορία αποτελεί μια επίσημη μορφή δημόσιας ιστορίας, η οποία αποτυπώνει τις προτεραιότητες της εκάστοτε εξουσίας κατά τον χρόνο συγγραφής των εγχειριδίων, ενώ την ίδια στιγμή αναπαράγει την κυρίαρχη αντίληψη για το παρελθόν που υιοθετείται από το κράτος. Συνεπώς, μέσα από τη συγκεκριμένη μελέτη επιχειρείται να εντοπιστούν τα αφηγήματα (το κυρίαρχο και το «λανθάνον») που διαφαίνονται μέσα από το λεκτικό, τις εμφάσεις, τις επιλογές περιεχομένου και τις αποσιωπήσεις των συγγραφέων των σχολικών εγχειριδίων, ενώ την ίδια στιγμή σχολιάζεται η προσπάθεια οικοδόμησης της εθνικής ταυτότητας και της αίσθησης της ιστορικής συνέχειας στις συνειδήσεις των Ελληνοκυπρίων μαθητών, παράλληλα με την προβολή της κυπριακής ιδιαιτερότητας. Για τον σκοπό αυτό μελετώνται όλα τα διδακτικά εγχειρίδια που χρησιμοποιούνται υποχρεωτικά στην εκπαιδευτική διαδικασία από την Α΄ Γυμνασίου μέχρι και την Γ΄ Λυκείου και εξετάζονται με τη σειρά όλες οι περίοδοι της ιστορίας της Κύπρου από την προϊστορία μέχρι και τα χρόνια μετά την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας έως και τα τραγικά γεγονότα του 1974. Παράλληλα, εξετάζονται τα υφιστάμενα αναλυτικά προγράμματα, για να τονιστεί, όπου χρειάζεται, αν υφίστανται οποιεσδήποτε διαφοροποιήσεις σε σχέση με τα σχολικά εγχειρίδια που έχουν συνταχθεί πολύ παλαιότερα. Τέλος, καταγράφονται τα συμπεράσματα της έρευνας και τίθενται κάποια ζητήματα προς περαιτέρω διερεύνηση, ώστε να κατανοηθούν καλύτερα οι διαδικασίες και συνθήκες παραγωγής των σχολικών εγχειριδίων όσον αφορά στους συγγραφείς τους και τις πολιτικές προθέσεις της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας κατά τον χρόνο εκπόνησής τους. Την ίδια στιγμή, προάγεται ο προβληματισμός σχετικά με τους λόγους για τους οποίους, εδώ και τόσα χρόνια, δεν υλοποιήθηκε η οποιαδήποτε εξαγγελία για αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων.
This MA dissertation examines the narrative of the ‘‘History of Cyprus’’ textbooks, which have been used in secondary education continuously from the early 1990s to the present day. In this context, it is taken into account that school history is an official form of public history, which encapsulates the priorities of the authorities, at the time of writing the textbooks, while at the same time reproducing the dominant perception of the past adopted by the state. Therefore, through this study, an attempt is made to identify the narratives (the dominant and the "latent") that emerge through the vocabulary used, the emphases, the content choices and the silences of the authors of the textbooks. At the same time the effort to build the national identity and historical continuity of Greek Cypriot students is discussed, as well as, at the same time, the promotion of a specific Cypriot particularity. For this purpose, all the textbooks that are compulsorily used in the educational process from the first year of lower secondary schools (‘‘gymnasia’’) to the third year of upper secondary schools (‘‘lycea’’) are studied and all periods of the history of Cyprus are discussed, from prehistory to the years after the establishment of the Republic of Cyprus to the tragic events of 1974. At the same time, the existing curricula are examined, in order to emphasize, where necessary, whether there are any differences with respect to the much older school textbooks. Finally, the conclusions of the research are documented and some issues are raised for further investigation, in order to better understand the processes and conditions of production of school textbooks with regard to their authors and the governmental intentions of the leadership of the Ministry of Education at the time of their preparation. At the same time, reflection is being promoted on the reasons why, for so many years, any announcement for the change of school textbooks has not been implemented.
Διπλωματική - Σταυρινού Κωνσταντίνος