ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ / ΑΔΕ61
3
8
81
Η ραγδαία εξάπλωση των ΜΚΔ έχει μετασχηματίσει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικοί επικοινωνούν με το κοινό. Η πλατφόρμα του TikTok με την έντονα πολυτροπική, άμεση και συναισθηματικά φορτισμένη φύση της έχει μετατραπεί σε ένα εργαλείο, μέσω του οποίου διαμορφώνονται πολιτικές ταυτότητες, ιδιαίτερα στα νεανικά ακροατήρια. Η παρούσα έρευνα αποσκοπεί να αποκαλύψει στρατηγικές μέσω των οποίων οι πολιτικοί λόγοι κατασκευάζουν ηγετικές ταυτότητες και ρητορική επιρροή, χρησιμοποιώντας γλωσσικές, σημειωτικές και πολυτροπικές επιλογές. Η παρούσα μελέτη επικεντρώνεται σε τρεις Έλληνες πολιτικούς αρχηγούς, τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Νίκο Ανδρουλάκη και τον Στέφανο Κασσελάκη, εξετάζοντας πώς συγκροτείται η πολιτική παρουσία τους στο TikTok, όπως επίσης ποια είναι η ιδεολογική και επικοινωνιακή βαρύτητα της. Η μεθοδολογική προσέγγιση βασίστηκε στο μοντέλο της ΣΛΓ, με τα δεδομένα της έρευνας να αναλύονται ποιοτικά. Το ερευνητικό υλικό αποτέλεσαν βίντεο από τους προσωπικούς λογαριασμούς του TikTok των πολιτικών αρχηγών, που αφορούσαν την προεκλογική περίοδο των Ευρωεκλογών (2024), όπου εξετάστηκαν με σημείο αναφοράς την ιδεοποιητική και διαπροσωπική μεταλειτουργία. Διαπιστώθηκε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσιάζει μια ρητορική δομημένη στη σταθερότητα, στη δράση και τη συλλογικότητα, χρησιμοποιώντας ενεργητική φωνή και υλικές διαδικασίες, εστιάζοντας στη νομιμοποίηση της διακυβέρνησης του. Ο Νίκος Ανδρουλάκης υιοθετεί ένα σοβαρό, συνεπή λόγο, που στηρίζεται στην ηθική υποχρέωση και στην πολιτική συνέπεια, με έντονο το στοιχείο της τροπικότητας. Ο Στέφανος Κασσελάκης επικεντρώνεται στον αυθορμητισμό, στη συναισθηματική προσέγγιση και στην απλή γλώσσα, χρησιμοποιώντας εκφραστικές και δεσμευτικές πράξεις, δημιουργώντας μια ταυτότητα αυθεντικού και αντισυμβατικού ηγέτη. Και οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί αξιοποίησαν τη διαπροσωπική λειτουργία της γλώσσας για να ενισχύσουν τις σχέσεις με το κοινό, με ποικίλους βαθμούς εγγύτητας και επισημότητας. Από την ανάλυση επιβεβαιώνεται ότι η πολιτική ταυτότητα δεν είναι δεδομένη, αλλά επιτελείται μέσω της γλώσσας και της πολυτροπικής σημείωσης. Το TikTok δεν αποτελεί απλώς ένα επικοινωνιακό πεδίο, αλλά ένα πεδίο επιτελεστικότητας και διαπραγμάτευσης της εξουσίας. Αξιοποιώντας τον πολυτροπικό αυθεντικό λόγο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση μέσω του κριτικού γραμματισμού, ενισχύεται η πολιτική επίγνωση και η ενεργός συμμετοχή των μαθητών, μετατρέποντας τη γλωσσική διδασκαλία σε πεδίο δημοκρατικής παιδείας.
The rapid spread of social media has radically transformed the way politicians communicate with the public. The TikTok platform, with its intensely multimodal, immediate, and emotionally charged nature, has become a tool through which political identities are formed, particularly among young audiences. This research aims to reveal strategies through which political discourses construct leadership identities and rhetorical influence, using linguistic, semiotic, and multimodal choices. This study focuses on three Greek political leaders, Kyriakos Mitsotakis, Nikos Androulakis, and Stefanos Kasselakis, examining how their political presence is constructed on TikTok, as well as its ideological and communicative significance. The methodological approach was based on the SLG model, with the research data being analyzed qualitatively. The research material consisted of videos from the personal TikTok accounts of political leaders relating to the pre-election period of the European elections (2023), which were examined with reference to ideological and interpersonal metafunction. It was found that Kyriakos Mitsotakis presents a rhetoric structured around stability, action, and collectivity, using an active voice and material processes, focusing on the legitimization of his governance. Nikos Androulakis adopts a serious, consistent discourse based on moral obligation and political consistency, with a strong element of modality. Stefanos Kaselakis focuses on spontaneity, an emotional approach, and simple language, using expressive and engaging actions, creating an identity as an authentic and unconventional leader. All three political leaders used the interpersonal function of language to strengthen their relationships with the public, with varying degrees of closeness and formality. The analysis confirms that political identity is not a given, but is achieved through language and multimodal notation. TikTok is not just a field of communication, but a field of performance and negotiation of power. Utilizing multimodal authentic discourse in secondary education through critical literacy enhances students' political awareness and active participation, transforming language teaching into a field of democratic education.
Ο Πολιτικός Λόγος στο TikTok: Κοινωνιογλωσσικές Αναπαραστάσεις Ταυτοτήτων Πολιτικών Αρχηγών