Η παρούσα διπλωματική εργασία στοχεύει να αναδείξει το σύνθετο ξεδίπλωμα του καζαντζακικού εαυτού μέσα από δύο έργα στα οποία μαρτυρείται, λανθάνουσα ή μη, η αυτοβιογραφική τέχνη του Νίκου Καζαντζάκη: τον Ανήφορο και την Αναφορά στον Γκρέκο.

Στα δύο αυτά λογοτεχνικά συγγράμματα ανιχνεύτηκαν οι έννοιες του υβριδισμού μέσα από τη «μεταμοντέρνα αποδομητική έννοια της μετανάστευσης» στα πλαίσια της μεταποικιακής θεωρίας και της λογοτεχνίας της μετοικεσίας καθώς και η έννοια της παγκοσμιοτοπικότητας μέσα από την επισκόπηση του απεδαφοποιημένου εαυτού του συγγραφέα .

Ο «εαυτός» γλωσσοπλάθεται σε ένα διαυγές αυτογνωσιακό κάτοπτρο του καζαντζακικού υποκειμένου και σε μια ατέρμονη εσωτερική αναζήτηση της αυτοσυνείδησης και της αυτοσυναίσθησης, συνιστώντας ταυτόχρονα μια προβολή των ιδεοφιλοσοφικών και ψυχογεωγραφικών θραυσμάτων του.

Ο «εαυτός» συντίθεται και αποσυντίθεται, διαβρώνεται και εξαρθρώνεται φτάνοντας πλέον όχι στην αρχική του εκδοχή πριν το αυτογνωσιακό ταξίδι, αλλά φορτωμένος με τον πλούτο μιας περιπετειώδους αυτοαναλυτικής και αυτοθεραπευτικής Ιθάκης, η οποία τελικά δεν μοιάζει με προορισμό, μιας και το ταξίδι αναδίφησης του εαυτού παραδίδεται στον αέναο ρου του χρόνου.

Η υφογλωσσική πληθωρικότητα και η μοναδικότητα του ιδιοσυγκρασιακού καζαντζακικού ύφους εκχωρούν δικαιωματικά τον πολλαπλασιασμό των αντωνυμικών εκφορών του εαυτού στα δύο έργα, καθιστώντας την αυτοβιογράφηση ένα πολυσχιδές συγγραφικό τάλαντο, μια στρατηγική τέχνη του λόγου. Δεν μας δίνει μόνο με αληθοέπεια ο Καζαντζάκης γοητευτικά λογοτεχνικά αναγνώσματα αλλά αφήνοντας ρωγμές και κενά μας αφήνει να συμπληρώσουμε την αυτοπροσωπογράφησή του με τον προσωπικό του μύθο, όπως εκείνος το επιθυμεί, αλλά και όχι μόνο. Η Ελλάδα στην παγκόσμια τοπιογραφία, με ένα καράβι τρικάταρτο για χάρτη της Κρήτης και με Κυβερνήτη της λέξης τον Νίκο Καζαντζάκη, ανταμώνει την πολιτική και φιλοσοφική σκέψη όλου του κόσμου.

Με έμπνευση από την έρευνα της αυτοβιογράφησης επιχειρήθηκε στο δημιουργικό μέρος της διπλωματικής εργασίας η αναβίωση της καζαντζακικής σκέψης με την ανάγνωση αποσπασμάτων της σύγχρονής μας επικαιρότητας, από τον λαμπρό διανοητή, σαν αυτά να αποτελούσαν την «αυτοβιογραφία» του μέλλοντος.

The present thesis aims at emerging the complex unfolding of the Kazantzakian self through two literary works in which the author’s autobiographical art—whether latent or not—is witnessed: Aniforos/The uphill way and Report to Greco.

In these two literary writings, the notions of hybridism through the "postmodern deconstructive notion of migration" in the context of postcolonial theory and the diasporic literature, as well as the notion of glocality through an overview of the author's deterritorialized self, were detected.

The "self" is linguistically constructed in a transparent self-aware mirror of the Kazantzakιan subject and in an endless inner quest of self-awareness and self-consciousness, constituting at the same time a projection of its ideological, philosophical and psychogeographical fragments.

The "self" is synthesized and decomposed, eroded and dislocated, reaching no longer its original version before the self-cognitive journey, but loaded with the wealth of an adventurous self-analytical and self-therapeutic Ithaca, which ultimately does not look like a destination, since the journey of self-realization is surrendered to the perpetual flow of time.

The stylistic and linguistic exuberance and the uniqueness of the idiosyncratic Kazantzakian style rightfully assign the multiplication of pronoun expressions of the self to the two works, making autobiography a multifaceted authorial talent, a strategic art of discourse. Not only does Kazantzakis give us with verisimilitude charming literary readings, but by leaving cracks and gaps he allows us to fill in his self-portrait with his personal myth, as he wishes, and more. Greece in the world landscape, with a three-masted ship as a map of Crete and with Nikos Kazantzakis as the Governor of the word, meets the political and philosophical thought of the whole world.

Inspired by the research on autobiography, the creative part of the thesis attempted to revive Kazantzakis' thought through the brilliant thinker's reading of excerpts from our contemporary current events, as if they constituted the "autobiography" of the future.