Τα παιδαγωγικά οφέλη της σεξουαλικής εκπαίδευσης ως φεμινιστικής πολιτικής. Απόψεις, νομοθεσία και αντιστάσεις στην Ελλάδα

The Educational Benefits of Sexuality Education as a Feminist Policy. Perspectives, Legislation and Resistance in Greece (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΜΑΝΟΥΣΟΓΙΩΡΓΑΚΗ
  3. Σπουδές φύλου: Μεθοδολογίες, θεωρίες, πολιτικές (ΦΥΛ)
  4. 26 Ιουλίου 2025
  5. Ελληνικά
  6. 58
  7. Μαρία Στρατηγάκη
  8. Μαρία Στρατηγάκη | Ναυσικά Μοσχοβάκου
  9. Περιεκτική Σεξουαλική Εκπαίδευση | Φεμινιστική Πολιτική | Εργαστήρια Δεξιοτήτων | Αντιστάσεις | Comprehensive Sexuality Education | Feminist Politics | Skills Development Labs | Resistance
  10. ΦΥΛΔΕ
  11. 1
  12. 52
  13. 55
    • Διεθνείς οργανισμοί που ασχολούνται με την εκπαίδευση και την έμφυλη ισότητα συνηγορούν ότι η Περιεκτική Σεξουαλική Εκπαίδευση (ΠΣΕ), ως φεμινιστική πολιτική, αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την προώθηση της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, των σεξουαλικών δικαιωμάτων και της έμφυλης ισότητας. Εγχώριοι φορείς -εκπαιδευτικοί, συνδικαλιστικοί και πολιτικοί- αναγνωρίζουν επίσης την αναγκαιότητα της ολοκληρωμένης εφαρμογής της ΠΣΕ.

       Ωστόσο, στην Ελλάδα η νομοθέτηση και η υλοποίησή της είναι αποσπασματική, γεγονός που εμποδίζει την επίτευξη των στόχων που θέτουν τα διεθνή πρότυπα για την εφαρμογή της. Μέσα από την πρωτογενή έρευνα της παρούσας εργασίας αναδεικνύεται το -συχνά ελλειμματικό- περιεχόμενο της διδασκαλίας της σεξουαλικής εκπαίδευσης, τα θεσμικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί, καθώς και οι κοινωνικές αντιστάσεις που υφίστανται. Η θεματική ανάλυση των βιωμάτων και των αφηγήσεων των εκπαιδευτικών εντοπίζει τους λόγους για τους οποίους η σεξουαλική εκπαίδευση δεν υλοποιείται σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές αλλά και τις προτάσεις των υποκειμένων της έρευνας για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της.

      Τεκμαίρεται ότι η μη ολοκληρωμένη εφαρμογή της σεξουαλικής εκπαίδευσης δεν προκύπτει μόνο από θεσμικές και οργανωτικές ελλείψεις, αλλά κυρίως από κοινωνικοπολιτισμικά συμφραζόμενα και πολιτικές επιλογές. Οι κυρίαρχες πατριαρχικές αντιλήψεις και τα προνόμια, που αυτές επιφέρουν, συγκροτούν την υπάρχουσα έμφυλη τάξη, η οποία «απειλείται» από φεμινιστικές πολιτικές, όπως η σεξουαλική εκπαίδευση, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ισχυρές αντιστάσεις. Οι αντιστάσεις αυτές, σε συνδυασμό με συντηρητικές πολιτικές ιδεολογίες και θρησκευτικές αντιλήψεις, επιφέρουν πολιτική ατολμία ή ακόμα και άρνηση εφαρμογής ολιστικών φεμινιστικών πολιτικών.

    • International organizations engaged in education and gender equality consistently advocate that Comprehensive Sexuality Education (CSE), as a feminist policy, constitutes a vital tool for promoting sexual and reproductive health, sexual rights and gender equality. National stakeholders -educational, union and political actors- also acknowledge the necessity of a thorough and systematic implementation of CSE.

      However, in Greece, both the legislation and implementation of CSE remain fragmented, resulting in the failure to meet the objectives set by international standards for its effective delivery. The primary research conducted in this study reveals the frequently insufficient content of sexuality education, the institutional barriers faced by educators and the social resistances that persist. The thematic analysis of teachers’ experiences and narratives identifies the factors that hinder the alignment of sexuality education with international guidelines, while also highlighting the participants’ proposals for its more effective implementation.

      It is inferred that the incomplete implementation of sexuality education is not solely the result of institutional and organizational deficiencies, but more fundamentally rooted in sociocultural contexts and political decisions. Dominant patriarchal norms and the privileges they sustain shape the existing gender order, which is perceived as being ‘threatened’ by feminist policies such as sexuality education—thus giving rise to strong resistance. These resistances, when combined with conservative political ideologies and religious beliefs, contribute to political reluctance or even outright refusal to implement holistic feminist policies.

  14. Hellenic Open University
  15. Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 4.0 Διεθνές