Die vorliegende Diplomarbeit befasst sich mit der Analyse eines Lehrwerks, das sowohl eine klassische, als auch eine digitale Ausführung hat. Sie bezieht sich auf die Motivationselemente, ausgehend von der Tatsache, dass die Motivation ein multidimensionaler Faktor ist, der einen wesentlichen und wirksamen Einfluss auf das Fremdsprachenlernen ausübt. Da uns das heutige Zeitalter durch die Digitalisierung neue Möglichkeiten der Unterrichtsgestaltung eröffnet, können Lehrwerke sich verstärkt auf die Motivation der Lernenden befassen und Elemente einführen, wie die Binnendifferenzierung, die Szenariendidaktik und Gamification.

Angelehnt an den obigen genannten Elementen werden im theoretischen Part diese Bestandteile ausführlich erleuchtet und gründlich untersucht. Präziser formuliert werden zum einen die Begriffe Motivation, ihre Rolle und ihre Arten – sowohl intrinsische als auch extrinsische – sowie der affektive Faktor präsentiert. Zum einen wird die Binnendifferenzierung im Deutschunterricht als Fremdsprache, sowie das Konzept der Lernszenarien und die Bedeutung des handlungsorientierten Unterrichts ausgeführt. Zum anderen werden die Gamification und das spielerische Lernen im Deutschunterricht thematisiert. Als letztes wird die Rolle der Lehrwerke im DaF-Unterricht, ihre Funktionen, die Unterschiede zwischen den traditionellen und digitalen Lehrwerken und verdeutlicht.

Der empirische Teil bezieht sich auf die praktische Untersuchung, deren Ziel darin besteht, ein Modul des Lehrwerks „Beste Freunde Plus 3” hinsichtlich der oben genannten Kriterien zu untersuchen. Die Untersuchung wird durch ein für die Zwecke der Untersuchung erstelltes Kriterienraster durchgeführt, um Ergebnisse hinsichtlich der Differenzierungsmöglichkeiten, des Einsatzes von Lernszenarien, der Anwendung von spielerischen und Gamification-Elementen zu erhalten. Laut der durchgeführten Analyse verfügt das Lehrwerk über zahlreiche gamifizierte und binnendifferenzierte Aufgaben, die die Lernmotivation gezielt stärkt. Es empfiehlt sich jedoch zur weiteren Steigerung der Lernmotivation der Lernenden, eine Anreicherung der vorhandenen szenariodidaktischen Aufgaben.

Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με την ανάλυση ενός διδακτικού εγχειρίδιου  τόσο σε παραδοσιακή, όσο και σε ψηφιακή μορφή. Η ανάλυση του διδακτικού εγχειρίδιου, εστιάζει στα στοιχεία που συμβάλλουν στη δημιουργία κινήτρων, με βάση το γεγονός, ότι η κινητοποίηση είναι ένας πολυδιάστατος παράγοντας που ασκεί ουσιαστική και αποτελεσματική επίδραση στην εκμάθηση ξένων γλωσσών. Καθώς η σημερινή εποχή προσφέρει νέες δυνατότητες για τη διαμόρφωση της διδασκαλίας χάρη στην ψηφιοποίηση, τα διδακτικά εγχειρίδια μπορούν να επικεντρωθούν περισσότερο στη δημιουργία κινήτρων για τους μαθητές/ τις μαθήτριες και να εισαγάγουν στοιχεία όπως η εσωτερική διαφοροποίηση, η διδακτική  σεναρίων και η παιχνιδοποίηση.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, στο θεωρητικό μέρος αυτά τα στοιχεία εξετάζονται λεπτομερώς και διερευνώνται διεξοδικά. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζονται οι έννοιες της κινητοποίησης, ο ρόλος και οι τύποι της- τόσο οι ενδογενείς όσο και οι εξωγενείς- καθώς και ο συναισθηματικός παράγοντας. Από την μία πλευρά, αναλύεται η εσωτερική διαφοροποίηση στη διδασκαλία των γερμανικών ως ξένη γλώσσα, καθώς και η έννοια των σεναρίων μάθησης και η σημασία της „διδασκαλίας με προσανατολισμό την πράξη“.  Από την άλλην πλευρά, εξετάζεται η παιιχνιδοποίηση και η παιγνιώδης μάθηση στη διδασκαλία των γερμανικών ως ξένη γλώσσα. Τέλος  διευκρινίζεται ο ρόλος των διδακτικών εγχειριδίων, στη διδασκαλία της γερμανικής ως ξένης γλώσσας, οι λειτουργίες τους, οι διαφορές μεταξύ των παραδοσιακών και των ψηφιακών διδακτικών εγχειρίδιών.

Το εμπειρικό μέρος αναφέρεται στην πρακτική έρευνα, στόχος της  οποίας είναι να εξεταστεί μια ενότητα του διδακτικού εγχειριδίου „Beste Freunde Plus 3“ με βάση τα παραπάνω κριτήρια. Η έρευνα πραγματοποιείται με τη χρήση ενός πίνακα κριτηρίων που δημιουργήθηκε για τους σκοπούς της έρευνας, προκειμένου να ληφθούν αποτελέσματα σχετικά με τις δυνατότητες της διαφοροποίησης, τη χρήσης των διδακτικών σεναρίων, την εφαρμογή στοιχείων παιχνιδοποίησης. Σύμφωνα με την ανάλυση που πραγματοποιήθηκε, το διδακτικό εγχειρίδιο διαθέτει πολλές ασκήσεις με στοιχεία παιχνδοποίησης και ασκήσεις εσωτερικής διαφοροποίησης, οι οποίες ενισχύουν τη μαθησιακή κινητοποίηση. Ωστόσο, για την περεταίρω ενίσχυση της μαθησιακής κινητοποίησης των μαθητών, συνιστάται ο εμπλουτισμός των υφιστάμενων ασκήσεων.