Τις τελευταίες δεκαετίες ο πολιτισμός έχει αναγνωριστεί ως ένας δυναμικός και συνεχώς αναπτυσσόμενος οικονομικός τομέας, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και παγκοσμίως, με πολλαπλά οφέλη για το κοινωνικό σύνολο. Κρίσιμο ζήτημα για την πολιτιστική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ενίσχυση των καλλιτεχνών σε διεθνές επίπεδο αποτελεί η διεθνής κινητικότητα των δημιουργών και επαγγελματιών του πολιτιστικού τομέα. Η κινητικότητα αυτή περιλαμβάνει κυρίως τις περιοδείες, τη συμμετοχή σε διεθνή φεστιβάλ και προγράμματα, τις εκπαιδευτικές δράσεις, την πολιτιστική συνεργασία, τις συμπαραγωγές και την ανταλλαγή εμπειριών. Εκτός από την επαγγελματική ανάπτυξη και την οικονομική βιωσιμότητα των καλλιτεχνών, η κινητικότητα λειτουργεί ως εργαλείο ενίσχυσης της πολιτιστικής διπλωματίας, προώθησης της πολιτιστικής ταυτότητας και δημιουργίας μιας ενιαίας ευρωπαϊκής πολιτιστικής ιθαγένειας, ενδυναμώνοντας τις διαπολιτισμικές ανταλλαγές και την πολιτιστική ποικιλομορφία.

Η παρούσα εργασία επικεντρώνεται στη διερεύνηση, κατανόηση και αποτύπωση της τρέχουσας κατάστασης στον ευρωπαϊκό και ελληνικό πολιτιστικό τομέα, με ιδιαίτερη έμφαση στην εξωστρέφεια και τη διεθνή κινητικότητα των καλλιτεχνών, ειδικότερα στον τομέα των παραστατικών τεχνών, όπως το θέατρο και ο χορός. Ο βασικός στόχος της μελέτης είναι η καταγραφή και ανάλυση της σημασίας και των επιπτώσεων της κινητικότητας στον πολιτιστικό τομέα, με εστίαση στις επίσημες πολιτιστικές πολιτικές της ΕΕ, που επικεντρώνονται στην εξωστρέφεια, τα ευρωπαϊκά και διεθνή δίκτυα συνεργασίας, τις δράσεις των ευρωπαϊκών κρατών, τα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ και την τρέχουσα κατάσταση στην Ελλάδα.

Επιπλέον, η εργασία εξετάζει και αξιολογεί τις δράσεις και τα προγράμματα δημόσιων και ιδιωτικών ελληνικών πολιτιστικών οργανισμών για την κινητικότητα, αναλύοντας τα δυνατά και αδύνατα σημεία των συγκεκριμένων πρακτικών. Παρουσιάζονται οι απόψεις Ελλήνων σκηνοθετών και χορογράφων σχετικά με τα προγράμματα εξωστρέφειας, με βάση την εμπειρία τους, τα οφέλη που αποκομίζουν και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνονται τρόποι για τη δημιουργία ενός πλαισίου στήριξης και ανάπτυξης της διεθνούς κινητικότητας στην Ελλάδα.

In recent decades, culture has been increasingly recognized as a dynamic and expanding economic sector, both within the European Union and globally, offering multiple benefits to society. A key issue in the EU's cultural policy and the empowerment of artists worldwide is the international mobility of creators and professionals in the cultural sector. This primarily pertains to touring activities, participation in international festivals, programs, and educational initiatives, as well as cultural cooperation, co-productions, and the exchange of experiences. Beyond professional development and economic sustainability, mobility serves as a crucial instrument for strengthening cultural diplomacy, promoting cultural identity, and fostering a unified European cultural citizenship, thereby enhancing intercultural exchanges and cultural diversity.

This study focuses on examining, understanding, and documenting the prevailing conditions in the European and Greek cultural sectors regarding the international mobility of performing arts creators, specifically in theatre and dance. The objectives include the study, documentation, and analysis of the significance and impact of mobility in the cultural sector, the EU’s official cultural policies concerning international outreach, European and international collaboration networks, specific national initiatives, European funding programs, and the current landscape in Greece. The research evaluates the actions and programs of public and private Greek cultural organizations related to mobility, identifying their strengths and weaknesses. Additionally, it presents the perspectives of Greek directors and choreographers on international outreach programs, drawing from their experiences to highlight both the benefits and challenges they encounter. Finally, the study proposes strategies for establishing a sustainable framework to support and further develop international mobility in Greece.