Σε μια εποχή που ο κριτικός γραμματισμός αποτελεί απαραίτητη δεξιότητα για έναν ενεργό
και κριτικά σκεπτόμενο πολίτη, η παρούσα εργασία επιχειρεί να αναδείξει την ύπαρξη
έμφυλων στερεοτύπων και αναπαραστάσεων βίας στα παιδικά τραγούδια, μέσω της
κριτικής ανάλυσης λόγου. Τα στερεότυπα που σχετίζονται με το φύλο αποδίδουν
συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και συμπεριφορές σε άτομα βάσει του φύλου τους. Η
υιοθέτηση στερεοτύπων από τα παιδιά περιορίζει την ελεύθερη έκφρασή τους και τα
αναπαράγει. Οι αναπαραστάσεις βίας που περιλαμβάνονται στα παιδικά τραγούδια
κατασκευάζουν την εικόνα για τον κόσμο σύμφωνα με την οποία η βία αποτελεί φυσικό
στοιχείο και την κανονικοποιεί. Με δεδομένο ότι η παιδική ηλικία είναι μια ευαίσθητη
ηλικία, κατά την οποία τα παιδιά γνωρίζουν τον κόσμο και κατασκευάζουν τη δική τους
οπτική για αυτόν, η παρούσα εργασία προσεγγίζει κριτικά ένα σύνολο 11 παιδικών
τραγουδιών. Η κριτική ανάλυση των παιδικών τραγουδιών που συντελείται στα κεφάλαια
αυτής της εργασίας αναδεικνύει πλήθος έμφυλων στερεοτύπων και αναπαραστάσεων βίας,
γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη καλλιέργειας κριτικής γλωσσικής επίγνωσης. Με
αφετηρία τα παραπάνω ευρήματα και έχοντας ως βάση το διδακτικό μοντέλο των
πολυγραμματισμών που στοχεύει στην καλλιέργεια του κριτικού γραμματισμού των
μαθητών και των μαθητριών, εφαρμόζεται διδακτική παρέμβαση σε μαθητές και μαθήτριες
της Α' τάξης δημοτικού σχολείου. Η διδακτική παρέμβαση αναδεικνύει το γεγονός ότι τα
παιδιά γίνονται ακούσια αποδέκτες έμφυλων στερεοτύπων και αναπαραστάσεων βίας,
χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Η καλλιέργεια της κριτικής ματιάς των μαθητών και
μαθητριών μέσω της διδακτικής παρέμβασης είχε ως αποτέλεσμα την ευαισθητοποίησή και
αποδοκιμασία τους απέναντι σε κείμενα παιδικών τραγουδιών που κατασκευάζουν
αντίστοιχες οπτικές για τον κόσμο.

In an era where critical literacy is an essential skill for an active and critically thinking
citizen, this paper seeks to highlight the existence of gender stereotypes and representations
of violence in children's songs through critical discourse analysis. Gender-related
stereotypes assign specific characteristics and behaviors to individuals based on their
gender. The adoption of stereotypes by children limits their free expression and perpetuates
them. The representations of violence in children's songs construct an image of the world in
which violence is viewed as a natural element, thus normalizing it. Given that childhood is
a sensitive period during which children come to understand the world and form their own
perspective on it, this paper critically examines a set of 11 children's songs. The critical
analysis of these songs, conducted in the chapters of this paper, reveals numerous gender
stereotypes and representations of violence, highlighting the need for the development of
critical linguistic awareness. Based on these findings and drawing from the pedagogical
model of multiliteracies, which aims to cultivate critical literacy among students, a teaching
intervention was implemented with first-grade students in elementary school. The
intervention emphasizes the fact that children become unconscious recipients of gender
stereotypes and representations of violence, without realizing it. The development of
students' critical perspective through this pedagogical intervention resulted in their
increased awareness and disapproval of children's songs that promote such worldviews.