Εισαγωγή: Τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο έχει παρατηρηθεί αύξηση των καταγγελιών για περιστατικά σεξουαλικής βίας στον χώρο του αθλητισμού. Αυτό που προβληματίζει είναι ο σχεδιασμός και υλοποίηση αποτελεσματικών προληπτικών παρεμβάσεων για μείωση και αντιμετώπιση του φαινομένου.

Σκοπός: Σκοπός της έρευνας αποτελεί η διερεύνηση του φαινομένου της σεξουαλικής βίας στον αθλητισμό στην Κύπρο, όπως και ο προσδιορισμός αποτελεσματικών προληπτικών παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της, μέσα από την οπτική των θυμάτων και επιζησασών, με ένα διαθεματικό και ανθρωποκεντρικό τρόπο,  έχοντας επίγνωση την τραυματική εμπειρία που έχουν βιώσει κατά και μετά τη θυματοποίηση.

Υλικό-μέθοδος: Στα πλαίσια της εργασίας, χρησιμοποιήθηκαν μεικτές μέθοδοι ποιοτικής έρευνας, για τη συλλογή πρωτογενών δεδομένων σε δύο επίπεδα: α) πέντε (5) Συζητήσεις Ομάδων Εστίασης με διαφορετικές ομάδες συμμετεχόντων, συγκεκριμένα εκπρόσωπους αθλητικών φορέων, προπονήτριες/τές, αθλήτριες και εμπειρογνώμονα άτομα, εκτός του αθλητικού χώρου, που ασχολούνται ενεργά με την πρόληψη και αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας, β) μια προσωπική συνέντευξη εις βάθος με επιζήσασα σεξουαλικής βίας.

Αποτελέσματα: Από την ανάλυση των δεδομένων της έρευνας προέκυψε ότι ενώ έχουν αναπτυχθεί και εφαρμόζονται εργαλεία στη βάση της νομοθεσίας αλλά και συστάσεων διεθνών οργανισμών, για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας στον αθλητισμό στην Κύπρο, όπως και μηχανισμοί προστασίας και στήριξης, τα οποία όμως στην πραγματικότητα διαφαίνεται πως δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Διαφάνηκε πώς οι μηχανισμοί αυτοί α) δεν φαίνεται να έχουν σχεδιαστεί βάσει των πραγματικών αναγκών των ίδιων των θυμάτων/επιζησάντων και δεν καλύπτουν όλα τα άτομα που έχουν βιώσει σεξουαλική βία, κυρίως των ενήλικων, β) πρακτικά παρουσιάζουν πολλές αδυναμίες και κενά που οδηγούν πολλές φορές στην επαναθυματοποίηση, γ) δεν εφαρμόζονται επαρκώς ή διακόπτονται λόγω ενεργειών συγκάλυψης και συμφερόντων και δ) επηρεάζονται από έμφυλες διακρίσεις, στερεοτυπικές αντιλήψεις, και έλλειψη ή μειωμένη γνώση γύρω από τα έμφυλα θέματα και ειδικότερα της αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας, τα οποία οδηγούν και  στην αποσιώπηση των θυμάτων.

Συμπεράσματα: Η παρούσα εργασία εντόπισε ότι η ανάπτυξη μια πολυεπίπεδης στρατηγικής, πολιτικών και προληπτικών παρεμβάσεων, βάσει διεπιστημονικών μεθόδων και εργαλείων μέσα από μια διαθεματική, ανθρωποκεντρική και με επίγνωση του τραύματος προσέγγιση, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση του φαινομένου, αλλά και στην προστασία και στήριξη των ατόμων που έχουν θυματοποιηθεί με έμπρακτο τρόπο.

Λέξεις – Κλειδιά

Θύμα, Επιζήσασα, Επιζήσας, Επιζήσαν, Επιζήσαντα, Σεξουαλική Βία, Φύλο, Διαθεματικότητα, Πρωτογενής Πρόληψη, Παρέμβαση, Κανονισμοί Προστασίας, Προσέγγιση με Επίγνωση του Τραύματος, Παρεμβάσεις Παρατηρητών. 

Abstract

Introduction: In recent years in Cyprus the number of reports for sexual violence incidents in sports, has increased. The problem of prevention and intervention measures to reduce and address this phenomenon is of major concern.

Aim: The aim of the research is to investigate the phenomenon of sexual violence in sport in Cyprus, as well as the identification of effective preventive interventions to address it, from the perspective of the victims and survivors, in an intersection, multidisciplinary and human-centred way, being aware of the traumatic experience they have experienced during and after victimisation.

Material-Method: Within the framework of the study, mixed methods of qualitative research were used, mixed methods of qualitative research were used to collect primary data at two levels: a) five (5) Focus Group Discussions with different groups of participants, namely representatives of sports institutions, coaches, athletes and experts, outside the sports field, who are actively involved in the prevention and treatment of sexual violence, b) an in-depth personal interview with a survivor of sexual violence.

Results: The analysis of the survey data revealed that while tools have been developed and implemented on the basis of legislation and recommendations of international organizations, to address sexual violence in sport in Cyprus, as well as protection and support mechanisms, in reality appear to be insufficient to address the phenomenon. It became apparent how these mechanisms a) do not seem to have been designed based on the real needs of the victims/survivors themselves and do not protect all persons who have experienced sexual violence, especially adults, b) in practice they are characterised by many weaknesses and gaps that often lead to re-victimisation, (c) are not adequately implemented or are discontinued due to cover-ups and vested interests; and (d) are influenced by gender discrimination, stereotypical perceptions, and lack of or reduced knowledge about gender issues and in particular about addressing sexual violence, which also lead to the silencing of victims.

Conclusions: This paper identified that the development of a multi-level strategy, policies and preventive interventions, based on multidisciplinary methods and tools through a cross-disciplinary, human-centred and trauma-informed approach, can contribute significantly to addressing the phenomenon and to protecting and supporting those who have been victimised in a practical way.

Keywords

Victim, Survivor(s), Sexual Violence, Gender, Intersectionality, Primary Prevention, Safeguarding Regulations, Trauma-Informed Approach, Bystander Intervention