Στην παρούσα εργασία καταβλήθηκε προσπάθεια να εξεταστεί η σχέση ανάμεσα στο Ανατολικό Ζήτημα και τις οθωμανικές μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ (1839-1876) του 19ου αιώνα, που αποτελεί μια περίοδο στην οποία η Οθωμανική Αυτοκρατορία επιχεί-ρησε να ανταποκριθεί στις κρίσεις στο εσωτερικό της και στις εξωτερικές πιέσεις. Στο Ανατολικό Ζήτημα αντικατοπτρίζονται οι ανταγωνισμοί των Μεγάλων Δυνάμεων (Ρωσία, Βρετανία, Γαλλία, Αυστροουγγαρία) με σκοπό τον έλεγχο των εδαφών της, εκμεταλλευόμενες την παρακμή στην οποία είχε περιπέσει η Οθωμανική Αυτοκρατο-ρία. Έτσι, οι μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ είχαν ως στόχο τον εκσυγχρονισμό της Αυτο-κρατορίας, την αναδιοργάνωση της διοίκησης και την προώθηση της νομικής και θρη-σκευτικής ισότητας. Τα δύο διατάγματα (Χάτι Σερίφ του Γκιουλχανέ και Χάτι Χουμα-γιούν) τόνισαν την ανάγκη για ενισχυμένη κεντρική διοίκηση, φορολογική δικαιοσύνη και σεβασμό στα δικαιώματα όλων των θρησκευτικών κοινοτήτων. Ωστόσο, η εφαρ-μογή αυτών των μεταρρυθμίσεων επηρεάστηκε από τις πιέσεις των Μεγάλων Δυνά-μεων, που εστίαζαν στην προστασία των χριστιανικών μειονοτήτων της Αυτοκρατορί-ας, αλλά και από τις εσωτερικές αντιδράσεις με τις αυξανόμενες εθνικιστικές τάσεις. Στη μελέτη καταβάλλεται προσπάθεια να αναλυθεί ο τρόπος με τον οποίο το Ανατολι-κό Ζήτημα επηρέασε τις μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ, καθώς και ο τρόπος με τον ο-ποίο οι μεταρρυθμίσεις επηρέασαν τη γεωπολιτική δυναμική της περιοχής. Ταυτόχρονα εξετάζονται ο Κριμαϊκός πόλεμος, σημαντικές διπλωματικές Συνθήκες και οι εξεγέρ-σεις στη Βαλκανική. Η εργασία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, παρά το γεγονός πως η κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας επιμηκύνθηκε στο χρόνο, οι σοβαρές θεσμικές μεταμορφώσεις που το Τανζιμάτ επέφερε δεν κατέστη δυνατό να αντιμετω-πίσουν τις βαθύτερες εσωτερικές δομικές δυσχέρειες.

In the present study an attempt was made to examine the relationship between the Eastern Question and the Ottoman reforms of the Tanzimat (1839-1876) of the 19th century, which is a period in which the Ottoman Empire attempted to respond to cri-ses within itself and to external pressures. The Eastern Question reflects the rivalries of the Great Powers (Russia, Britain, France, Austria-Hungary) with the aim of con-trolling its territories, taking advantage of the decline in which the Ottoman Empire had fallen. Thus, the Tanzimat reforms were aimed at modernizing the Empire, reorganizing the administration and promoting legal and religious equality. The two decrees (Hati Sherif of Gulhane and Hati Huma-yun) emphasized the need for strengthened central administration, fiscal justice and respect for the rights of all religious communities. However, the implementation of these reforms was affected by the pressures of the Great Powers, which focused on the protection of the Christian minorities of the Empire, but also by the internal reactions with the growing nationalist tendencies. The study attempts to analyze the way in which the Eastern Question affected the Tanzimat reforms, as well as the way in which the reforms affected the geopolitical dynamics of the region. At the same time, the Crimean War, important diplomatic treaties and the uprisings in the Balkans are examined. The paper concludes that de-spite the fact that the collapse of the Ottoman Empire was prolonged in time, the se-rious institutional transformations brought about by the Tanzimat were not able to deal with the deeper internal structural difficulties.