Εισαγωγή: Ο επιπολασμός και οι παράγοντες που επηρεάζουν την πολυνοσηρότητα και την πολυφαρμακία μεταξύ των ηλικιωμένων ατόμων έχουν εξεταστεί σε μεγάλο βαθμό σε διάφορους πληθυσμούς, ωστόσο δεδομένου ότι οι μεταβλητές αυτές διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των επιμέρους πληθυσμών και χωρών και μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου, είναι σημαντική η τακτική διερεύνηση των φαινομένων της πολυφαρμακίας και της πολυνοσηρότητας μεταξύ των ηλικιωμένων σε όλες τις χώρες. Ωστόσο, στην Ελλάδα, παρατηρήθηκε μειωμένη σχετική ερευνητική δραστηριότητα.

Σκοπός: Βασικός σκοπός της παρούσας έρευνας αποτέλεσε η διερεύνηση της πολυνοσηρότητας και της πολυφαρμακίας σε χρονίως πάσχοντες ηλικιωμένους κλειστής περίθαλψης.

Μεθοδολογία: Το δείγμα της παρούσας έρευνας αποτελούνταν από 96 ηλικιωμένους που προσεγγίστηκαν από το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας της Περιφέρειας της Θεσσαλίας. Το βασικό εργαλείο αποτελούσε ένα σύνθετο δομημένο ερωτηματολόγιο που αναπτύχθηκε από μία ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, με επιστημονική υπεύθυνη την αναπληρώτρια καθηγήτρια κ. Γείτονα Μαίρη, και η στατιστική επεξεργασία των δεδομένων διεξήχθη με τη χρήση του στατιστικού πακέτου SPSSv21.

Αποτελέσματα: Ο επιπολασμός της πολυνοσηρότητας στο δείγμα της παρούσας έρευνας ανήλθε στο 97,9%, ενώ ο αριθμός των φαρμάκων που λαμβάνονταν καθημερινά από τους ηλικιωμένους ασθενείς ήταν 3 έως και 20, ενώ ο μέσος αριθμός φαρμάκων που λαμβάνονταν ημερησίως ήταν 8,91 ± 3,35 φάρμακα. Ο επιπολασμός της πολυφαρμακίας ήταν ίσος με 92,7%, ενώ ο επιπολασμός της υπερ - πολυφαρμακίας ανήλθε στο 37,4%. Δεν παρατηρήθηκε καμία στατιστικά σημαντική επίδραση των δημογραφικών χαρακτηριστικών των συμμετεχόντων στην εμφάνιση πολυνοσηρότητας και ως προς τον αριθμό των φαρμάκων που λαμβάνονταν ημερησίως μεταξύ των ηλικιωμένων ατόμων του δείγματος με διαφορετικά δημογραφικά χαρακτηριστικά, ωστόσο, ο επιπολασμός της πολυφαρμακίας συνδέθηκε σημαντικά με το μηνιαίο εισόδημα, και ο επιπολασμός της υπερ – πολυφαρμακίας με την ηλικία. Μεταξύ των ηλικιωμένων ατόμων που έλαβαν μέρος στην παρούσα έρευνα και εμφάνισαν πολυνοσηρότητα και των ηλικιωμένων συμμετεχόντων χωρίς πολυνοσηρότητα, δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά ως προς το μέσο αριθμό φαρμάκων που λάμβαναν οι ασθενείς ημερησίως, ως προς τον επιπολασμό της πολυφαρμακίας και ως προς τον επιπολασμό της υπερ - πολυφαρμακίας.

Συζήτηση - Συμπεράσματα: Συνολικά, η πολυνοσηρότητα αποτελεί ένα εξαιρετικά συχνό φαινόμενο μεταξύ των ηλικιωμένων ατόμων στην Ελλάδα, η πολυφαρμακία παρουσιάζει επίσης υψηλή συχνότητα μεταξύ των ηλικιωμένων ατόμων, ενώ λιγότερο συχνό αλλά σημαντικό παραμένει το πρόβλημα της υπερ-πολυφαρμακίας. Παρόλο που η πολυνοσηρότητα αναμενόταν να οδηγεί σε πολυφαρμακία και υπερ - πολυφαρμακία, οι μεταβλητές αυτές δεν εμφάνισαν σημαντικές συσχετίσεις μεταξύ τους. Επιπλέον, δεν υπήρξαν ισχυρές αποδείξεις ότι τα διάφορα δημογραφικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων επηρεάζουν σημαντικά την πολυνοσηρότητα, την πολυφαρμακία, αλλά και τη συμμόρφωση των ασθενών στη διατροφή και στη σωματική άσκηση που συνιστά ο ιατρός.

Introduction: The prevalence and factors influencing multimorbidity and polypharmacy among older adults have been extensively studied in various populations, however, since these variables differ significantly between individual populations and countries and change over time, it is regular investigation of the phenomena of polypharmacy and multimorbidity among the elderly in all countries is important. However, in Greece, a reduced related research activity was observed.

Purpose: The main purpose of this research was the investigation of multimorbidity and polypharmacy in chronically ill elderly people in closed care.

Methodology: The sample of the present research consisted of 96 elderly people who were approached by the Social Welfare Center of the Region of Thessaly. The main tool was a complex structured questionnaire developed by a group of researchers from the University of Peloponnese, with the scientific manager being the associate professor Ms.Geitona Mary, and the statistical processing of the data was carried out using the SPSS v21 statistical package.

Results: The prevalence of multi-morbidity in the sample of the present investigation was 97.9%, while the number of medications taken daily by the elderly patients was 3 to 20, while the average number of medications taken daily was 8.91 ± 3 .35 drugs. The prevalence of poly-pharmacy was equal to 92.7%, while the prevalence of hyper-poly pharmacy was 37.4%. No statistically significant effect of participant demographic characteristics on the occurrence of multi morbidity and the number of medications taken per day was observed among the elderly sample with different demographic characteristics, however, the prevalence of polypharmacy was significantly associated with monthly income, and the prevalence of hyper-poly pharmacy with age. Between the elderly participants in the present study who showed multi-morbidity and the elderly participants without multi morbidity, no statistically significant difference was observed in terms of the average number of medications taken by the patients per day, the prevalence of polypharmacy, and the prevalence of over - polypharmacy.

Discussion - Conclusions: Overall, multi morbidity is an extremely frequent phenomenon among elderly people in Greece, polypharmacy also presents a high frequency among elderly people, while the problem of over-poly pharmacy remains less frequent but important. Although multi morbidity was expected to lead to polypharmacy and hyper-poly pharmacy, these variables did not show significant associations with each other. Furthermore, there was no strong evidence that the different demographic characteristics of the participants significantly influence multi morbidity, polypharmacy, and patient adherence to physician-recommended diet and exercise.