Γλωσσικός Σεξισμός σε σχολικά βιβλία Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Linguistic sexism in primary school textbooks (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΙΩΑΝΝΑ ΒΟΥΡΛΟΥΜΗ
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 9 Μαρτίου 2025
  5. Ελληνικά
  6. 63
  7. Αλβανούδη, Αγγελική
  8. Αλβανούδη Αγγελική, Απόστολος Πούλιος
  9. Γραμματικό γένος, γλωσσικός σεξισμός, γενικευτική χρήση του αρσενικού γένους, θηλυκά επαγγελματικά ουσιαστικά, σχολικά εγχειρίδια
  10. ΑΔΕ61
  11. 11
  12. 29
  13. 10
    • Η παρούσα εργασία εξετάζει το φαινόμενο του γλωσσικού σεξισμού στα σχολικά εγχειρίδια της Ε΄Δημοτικού, εστιάζοντας στον τρόπο με τον οποίο οι έμφυλες διακρίσεις αναπαράγονται στο εκπαιδευτικό υλικό. Αρχικά, επιχειρείται η σύνδεση της έννοιας του γλωσσικού σεξισμού με την έννοια του φύλου, βιολογικού και κοινωνικού. Στη συνέχεια συζητούνται ποικίλες πτυχές της σχέσης γλώσσας και φύλου όπως αποτυπώνονται στην κοινωνιογλωσσική πραγματικότητα. Αναλύεται λοιπόν η διαφοροποίηση της ομιλίας ανδρών και γυναικών, η οποία συναντάται στα διάφορα γλωσσικά επίπεδα όπως το λεξιλογικό, το μορφολογικό καθώς και το συντακτικό. Στη συνέχεια εστιάζουμε στη σχέση γραμματικού γένους και φύλου και στο ρόλο που διαδραματίζει στην αναπαραγωγή του γλωσσικού σεξισμού στα σχολικά εγχειρίδια. Ο γλωσσικός σεξισμός ενισχύεται από την χρήση γλωσσικών στοιχείων που φέρουν γραμματικό γένος, συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουμε μέσω της ανάλυσης. Η ποσοτική και ποιοτική ανάλυση επικεντρώνεται στην γενικευτική χρήση του αρσενικού γένους, καθώς και στην σημασιακή υποβάθμιση του γυναικείου φύλου, ζητήματα που εξετάζονται μέσα από τέσσερις κατηγορίες ταξινόμησης και μέσω παραδειγμάτων που έχουν αντληθεί από τα σχολικά εγχειρίδια. Τα γλωσσικά παραδείγματα από τα σχολικά εγχειρίδια κατατάχθηκαν ως επί το πλείστον στην κατηγορία της γενικευτικής χρήσης του αρσενικού γένους, με τις υπόλοιπες κατηγορίες που περιλαμβάνουν αναφορά σε θηλυκό πρόσωπο να μην παρουσιάζουν σημαντική συχνότητα εμφάνισης. Μέσω της ποιοτικής και ποσοτικής ανάλυσης αναδείχθηκε η υπέρμετρη χρήση αρσενικών τύπων, όχι μόνο σε περίπτωση αναφοράς σε ανδρικά πρόσωπα αλλά και σε περίπτωση που η αναφορά γίνεται και σε γυναικεία πρόσωπα. Ο γλωσσικός σεξισμός λοιπόν αποτελεί ένα φαινόμενο το οποίο αναπαράγεται και ενισχύεται στα σχολικά εγχειρίδια, μέσω της χρήσης στοιχείων που φέρουν το γραμματικό χαρακτηριστικό του γένους. Η γλωσσική αυτή πρακτική, έχει σοβαρές συνέπειες για την ισότιμη αναπαράσταση των φύλων και απαιτεί αλλαγές ως προς τη γλωσσική χρήση και την εκπαιδευτική πρακτική, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια δικαιότερη και πιο ισότιμη εκπροσώπηση των φύλων.

    • This study examines the phenomenon of linguistic sexism in 5th grade textbooks, focusing on the ways in which gender discrimination is reproduced in educational material. First, an attempt is made to link the concept of linguistic sexism with the concept of biological sex and social gender. It then discusses various aspects of the relationship between language and gender as reflected in sociolinguistic reality. The differentiation between male and female speech is analysed at different linguistic levels, such as lexical, morphological and syntactic. We then focus on the relationship between grammatical gender and social gender and the role it plays in the reproduction of linguistic sexism in textbooks. Linguistic sexism is reinforced by the use of language items marked by grammatical gender, a conclusion we reach through analysis. The quantitative and qualitative analysis focuses on the generic use of the masculine gender as well as the semantic degradation of women, issues that are examined through four classification categories and through examples from textbooks. The linguistic examples from the textbooks belong to the category of the generic use of the masculine gender, while the remaining categories with reference to female persons showed no significant frequency of occurrence. The qualitative and quantitative analysis highlighted the excessive use of grammatically masculine items, not only when referring to male persons, but also when referring to female persons. Linguistic sexism is therefore a phenomenon that is reproduced and reinforced in school textbooks through the use of gendered terms. This linguistic practice has serious consequences for the equal representation

  14. Hellenic Open University
  15. Αναφορά Δημιουργού 4.0 Διεθνές