Η άρση απορρήτου των επικοινωνιών ως ειδική ανακριτική πράξη: προϋποθέσεις νόμιμης διενέργειας και η εφαρμογή της ιδίως στο παράδειγμα του οικονομικού εγκλήματος

The communications deprivation as a special investigative act: conditions for legal conduct and its application in particular to the example of financial crime (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΣΥΜΕΩΝ ΜΑΥΡΙΔΗΣ
  3. Εγκληματολογικές και Ποινικές προσεγγίσεις της διαφθοράς, του οικονομικού και του οργανωμένου εγκλήματος (ΠΕΔ)
  4. 9 Μαρτίου 2025
  5. Ελληνικά
  6. 76
  7. Αθηνά Γιαννακούλα
  8. Αθηνά Γιαννακούλα | Αθανασία Διονυσοπούλου
  9. Άρση απορρήτου επικοινωνιών, εγκληματικότητα, οικονομικό έγκλημα
  10. Διπλωματική εργασία / ΠΕΔΔΕ
  11. 84
  12. 10
  13. Εικόνες, Πίνακες
  14. Αλοσκόφης, Ο. (2019) ‘Η κοινωνική έρευνα της εγκληματικότητας των ισχυρών’, σε Εγκλήματα των ισχυρών - Διαφθορά, οικονομικό και οργανωμένο έγκλημα, (επιμ.) Σ. Βιδάλη, Ν. Κουλούρης, Χ. Παπαχαραλάμπους, σελ. 87-,109 Αθήνα: ΕΑΠ.
    • Το απόρρητο της επικοινωνίας αποτελεί ατομικό δικαίωμα το οποίο προστατεύεται από τη εσωτερική και διεθνή νομοθεσία. Εντούτοις, το ανωτέρω δικαίωμα δύναται να καμφθεί είτε για λόγους εθνικής ασφάλειας είτε για διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων. Η διαδικασία της άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών προβλέπεται κυρίως στα άρθρα 254 και 255 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αλλά και στο νόμο 5002/2022 τα οποία εφαρμόζονται σε έναν εκτενή κατάλογο κακουργημάτων και πλημμελημάτων. Για την ειδική ανακριτική πράξη της άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών απαιτείται η έκδοση βουλεύματος από το δικαστικές αρχές. Συγχρόνως, η νομοθεσία απαγορεύει τη χρήση αποδεικτικών μέσων που παραβιάζουν το απόρρητο των επικοινωνιών και παράλληλα το συγκεκριμένο αποδεικτικό υλικό δεν λαμβάνεται υπόψιν στην ποινική διαδικασία. Παρόλα αυτά, η νομολογία του Αρείου Πάγου έχει ξεπεράσει την ανωτέρω νομική απαγόρευση και υπό προϋποθέσεις επιτρέπει την αξιοποίηση υλικού που προέρχεται από παράνομα αποδεικτικά μέσα εάν αυτά συντελούν στην αθωότητα του κατηγορουμένου ενώ σπανιότερα ακόμα και όταν αυτά συντελούν στην καταδίκη του. Τα στατιστικά δεδομένα της περιόδου 2004-2023 έδειξαν ότι η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών αποτελεί τα αποτελεσματικότερο μέσο καταπολέμησης της εγκληματικότητας ιδίως δε του οικονομικού εγκλήματος. Το 2005 εξεδόθησαν 144 άρσεις του απορρήτου των επικοινωνιών οι οποίες έφτασαν τις 3.307 το 2023. Επιπλέον, το 2022 το 1/3 περίπου των άρσεων του απορρήτου αφορούσε την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος το οποίο αποτελεί το σοβαρότερο από τα εγκλήματα που εμπίπτουν στην ευρεία έννοια του οικονομικού εγκλήματος. Το οργανωμένο έγκλημα διαχρονικά σχετίζεται στην Ελλάδα με την παράνομη διακίνηση μεταναστών, τα εγκλήματα της ιδιοκτησίας-περιουσίας και τα ναρκωτικά. Ο όρος οικονομικό έγκλημα, ως μια διευρυμένη έννοια, καλύπτει εγκλήματα τα οποία αποσκοπούν στην παράνομη επιδίωξη οικονομικού οφέλους. Αν και τα στατιστικά δεδομένα δείχνουν μια θετική επίδραση ανάμεσα στις άρσεις του απορρήτου των επικοινωνιών και στην καταπολέμηση εγκληματικότητας, όπως ειδικότερα και του οικονομικού εγκλήματος, από το 2020 μέχρι και σήμερα εντοπίζεται μια αύξηση της εγκληματικότητας και του οικονομικού εγκλήματος παρά τον αυξημένο αριθμό των άρσεων του απορρήτου των επικοινωνιών.
    • The privacy of communication is an individual right protected by domestic and international legislation. However, the above right may be waived either for reasons of national security or to investigate particularly serious crimes. The process of removing the confidentiality of communications is provided mainly in articles 254 and 255 of the Code of Criminal Procedure and also in law 5002/2022 which apply to an extensive list of felonies and misdemeanors. For the special investigative act of removing the confidentiality of communications, an order is required from the judicial authorities. At the same time, the legislation prohibits the use of evidence that violates the privacy of communications, and at the same time, this evidence is not taken into account in criminal proceedings. Nevertheless, the jurisprudence of the Supreme Civil and Criminal Court of Greece has gone beyond the above legal prohibition and, under conditions, allows the use of material derived from illegal evidence if it contributes to the innocence of the accused, and more rarely even when it contributes to his conviction. The statistical data of the period 2004-2023 showed that removing the privacy of communications is the most effective means of combating crime, especially financial crime. In 2005, 144 communications declassifications were issued, reaching 3,307 in 2023. In addition, in 2022, approximately 1/3 of the declassifications related to the fight against organized crime, which is the most serious of the crimes that fall under the broad concept of economic crime. Organized crime has historically been associated in Greece with the illegal trafficking of immigrants, property-property crimes and drugs. The term economic crime, as a broad concept, covers crimes aimed at the illegal pursuit of financial gain. Although statistical data shows a positive effect between the lifting of communications privacy and the fight against crime, especially financial crime, from 2020 until today there is an increase in crime and financial crime despite the increased number of lifting privacy of communications.
  16. Hellenic Open University
  17. Αναφορά Δημιουργού 4.0 Διεθνές