Εισαγωγή: Η Πνευματικότητα περιγράφει το ευρύ φάσμα της Ανθρώπινης Ύπαρξης, τον τρόπο
που το άτομο συνδέεται με τον εαυτό του, τους άλλους, το περιβάλλον και το Θεϊκό στοιχείο (όπως
ο καθένας το αντιλαμβάνεται). Τη νοηματοδότηση που το άτομο δίνει στη ζωή του και τον τρόπο
με τον οποίο αντλεί δύναμη για να αντιμετωπίσει τις δύσκολες καταστάσεις. Η Πνευματικότητα
φαίνεται να επηρεάζει την Ποιότητα Ζωής (ΠΖ) του ατόμου τόσο σε περιόδους υγείας, όσο και σε
καταστάσεις χρόνιων νοσημάτων. Η Διατήρηση της Ποιότητας Ζωής δεν αφορά μόνο την απουσία
ασθένειας, αλλά την αίσθηση ευημερίας σε Σωματικό – Ψυχολογικό – Κοινωνικό επίπεδο και
πλέον αποτελεί ζητούμενο στα χρόνια νοσήματα.
Σκοπός: Σκοπός της συγκεκριμένης Περιγραφικής Μελέτης Συσχέτισης Συγχρονικού Τύπου είναι
να διερευνηθεί κατά πόσο η Πνευματικότητα συμβάλλει στην ανώτερη Ποιότητα Ζωής ασθενών
με Ρευματικό Νόσημα και συγκεκριμένα σε ασθενείς με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα (ΡΑ) και ασθενείς
με Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο (ΣΕΛ).
Μεθοδολογία: Το δείγμα αποτέλεσαν 115 άτομα με διαγνωσμένη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα ή
Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο από το νησί της Κρήτης. Το ερωτηματολόγιο ήταν ενιαίο αλλά
αποτελούταν από 3 ξεχωριστά μέρη. Στο πρώτο αναφέρονταν τα δημογραφικά στοιχεία του
ασθενή, το δεύτερο ήταν το ερωτηματολόγιο WHOQoL-BRIEF για την εκτίμηση της Ποιότητας
Ζωής και το τρίτο μέρος αποτελούταν από το ερωτηματολόγιο FACIT-Sp-12 για την εκτίμηση της
Πνευματικότητας του ασθενή.
Αποτελέσματα: Σύμφωνα με τα αποτελέσματα το 90% των ασθενών με Ρευματικό Νόσημα ήταν
γυναίκες, το μεγαλύτερο ποσοστό (68%) με πλήρη απασχόληση ενώ οι μισές διατηρούσαν ένα
καλό ή πολύ καλό επίπεδο υγείας. Δεν καταγράφηκαν διαφορές στην Ποιότητα Ζωής και την
Πνευματικότητα ανάμεσα στα δύο νοσήματα, Ρευματοειδή Αρθρίτιδα και Συστηματικό
Ερυθηματώδη Λύκο, ενώ το επίπεδο Πνευματικότητας δε φάνηκε να σχετίζεται με την
συμμόρφωση στην αγωγή. Το είδος της Θεραπείας δεν έδειξε άμεσα στατιστικά σημαντικές
διαφορές στις βαθμολογίες του ερωτηματολογίου WHOQoL-BRIEF (pvalue>0,05) αλλά το επίπεδο
υγείας κατέγραψε σημαντικές διαφορές σχεδόν σε όλες τις επιμέρους βαθμολογίες του WHOQoLBRIEF (pvalue<0,01). Η Πνευματικότητα των ασθενών φάνηκε να σχετίζεται με την Ποιότητα
Ζωής συνολικά αλλά και ειδικά με όλες τις Διαστάσεις της: Σωματική- Ψυχολογική- Κοινωνική-
Περιβαλλοντική να επηρεάζονται θετικά. Όσο υψηλότερο ήταν το score της Πνευματικότητας,
τόσο Υψηλότερο και το score της Ποιότητας Ζωής και των επιμέρους διαστάσεων. Σημαντικότερη
8
 “Πνευματικότητα και ποιότητα ζωής σε ασθενείς με ρευματικό νόσημα”
συμβολή με r = 0,519 έως 0,679 (pvalue <0,01) είχε η Υποκλίμακα της “Εσωτερικής Γαλήνης” στις
βαθμολογίες της Σωματικής – Ψυχικής – Κοινωνικής Διάστασης της ΠΖ, ενώ η Υποκλίμακα
“Νοηματοδότηση” κατέγραψε ισχυρή θετική συσχέτιση με την Ψυχολογική Διάσταση της ΠΖ (r =
563 με pvalue < 0,01). Φαίνεται επίσης πως η κυρίως η Υποκλίμακα “Εσωτερική Γαλήνη” με r =
0,551 και δευτερευόντως η Υποκλίμακα “Νοηματοδότηση” με r = 0,276 (pvalue <0,01 και οι δύο)
συνδέονται με την απομάκρυνση των αρνητικών συναισθημάτων όπως η θλίψη, το άγχος και η
απελπισία. Τέλος η Υποκλίμακα “Πίστη” κατέγραψε μόνο ασθενέστερη συσχέτιση με την
βαθμολογία της Ψυχικής Διάστασης της Ποιότητας Ζωής ( r = 0,205 με pvalue <0,05).
Συμπεράσματα: Όσο υψηλότερο το score της Πνευματικότητας, τόσο καλύτερο καταγράφηκε και
το score της Ποιότητας Ζώης συνολικά αλλά και ξεχωριστά σε όλες τις διαστάσεις. Μεγαλύτερη
συμβολή κατέγραψε η Υποκλίμακα “'Εσωτερικής Γαλήνης” σε όλες τις Διαστάσεις της Ποιότητας
Ζωής, αμέσως μετά η Υποκλίμακα “Νοηματοδότησης” , ενώ η Υποκλίμακα “Πίστη” κατέγραψε
μόνο μια θετική συσχέτιση με την Ψυχολογική Διάσταση της Ποιότητας Ζωής.