Ο αστικός περιβαλλοντικός σχεδιασμός συνιστά χρήσιμο εργαλείο τόσο για τα μεγάλα αστικά κέντρα όσο και για τις μικρού και μεσαίου μεγέθους πόλεις, για τις οποίες είναι εξίσου σημαντικό να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανάπτυξή τους. Οι ελληνικές πόλεις δεν θεωρούνται το ίδιο ανταγωνιστικές συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές ως αποτέλεσμα και των προβλημάτων, που έχουν προκύψει στον αστικό σχεδιασμό ενώ, η γενική πρόοδος της Περιφέρειας Ηπείρου παρουσιάζει σημαντική υστέρηση σε σχέση με τον μέσο όρο της ανάπτυξης της χώρας. Επιπλέον, η κατανόηση της δημόσιας άποψης γύρω από τις διαφορετικές αστικές προκλήσεις και τις προοπτικές είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική εφαρμογή του σχεδιασμού.

Στόχος της μελέτης ήταν η αναγνώριση των στάσεων και των απόψεων των κατοίκων γύρω από τα ζητήματα περιβαλλοντικού σχεδιασμού στην κλίμακα των μικρού και μεσαίου μεγέθους ελληνικών πόλεων. Για τον σκοπό της διερεύνησης έγινε πιλοτική εφαρμογή σε 2 αστικά κέντρα της Περιφέρειας Ηπείρου. Επιλέχτηκε το αστικό περιβάλλον των Ιωαννίνων, μιας μεσαίου μεγέθους πόλης και της Πρέβεζας, μιας μικρού μεγέθους πόλης. Για τη συλλογή δεδομένων, δημιουργήθηκε ερωτηματολόγιο με κατηγορίες ερωτημάτων, που αναφέρονται σε διάφορους τομείς του αστικού σχεδιασμού, όπως είναι το φυσικό περιβάλλον, η διαχείριση απορριμμάτων, η ενέργεια, η κινητικότητα, ο τουρισμός, η κοινωνία και η οικονομία. Μεγάλο μέρος των ερωτηματολογίων διανεμήθηκε σε πολίτες προς συμπλήρωση και κάποια συμπληρώθηκαν με συνεντεύξεις. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων έγινε με τη μέθοδο της περιγραφικής ανάλυσης.

Αναφορικά με τις προκλήσεις αλλά και τις προοπτικές των δύο πόλεων, οι υπό μελέτη περιοχές παρουσιάζουν εγγενείς ομοιότητες αλλά και διαφορές. Από την έρευνα προέκυψε ότι οι κάτοικοι των δύο περιοχών επίσης επιδεικνύουν όμοιες αλλά και διαφορετικές απόψεις και στάσεις απέναντι στις προκλήσεις και τις προοπτικές των πόλεών τους. Σημεία σύγκλισης παρουσιάζονται κυρίως στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, στην επιδίωξη της οικονομικής ανάπτυξής τους και στην εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών. Οι βασικές διαφορές εντοπίστηκαν στους τομείς του τουρισμού και της υγείας και στις μετακινήσεις εντός των πόλεων. 

Η εργασία υπογραμμίζει τη σημασία της ενεργού συμμετοχής των πολιτών και της συνειδητοποίησης των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι πόλεις, καθώς και την ανάγκη για καινοτόμες λύσεις που θα συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την προώθηση της αειφορίας. Επιπλέον, η προοπτική εξέλιξης των πόλεων της Ηπείρου στο νέο γεωγραφικό πλαίσιο και η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών αποτελούν κεντρικούς πυλώνες για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής.

Urban environmental planning constitutes a useful tool for large urban centers as well as for small and medium-sized cities for which it is equally important to ensure their sustainable development. Greek cities are not considered as competitive compared to other European cities as a result of problems that have arisen in urban planning, while the general progress of the Epirus region shows significant lagging behind the national average of development. Additionally, understanding public opinion around different urban challenges and prospects is vital for the effective implementation of planning.

The study aimed to identify the attitudes and opinions of residents concerning environmental planning issues on the scale of small and medium-sized Greek cities. For the purpose of this investigation, a pilot application was conducted in two urban centers of the Epirus region. The urban environment of Ioannina, a medium-sized city in Epirus, and of Preveza, a small-sized city, was chosen. For data collection, a questionnaire was created with categories of questions that refer to various sectors of urban planning, such as the natural environment, waste management, energy, mobility, tourism, society, and economy. A large part of the questionnaires was distributed to citizens for completion, and some were filled out through interviews. The evaluation of the results was done using the method of descriptive analysis.

Regarding the challenges and prospects of the two cities, the areas under study present inherent similarities but also differences. The research revealed that the residents of both areas also show similar but different views and attitudes towards the challenges and prospects of their cities. Points of convergence are mainly in the preservation of the natural environment, the pursuit of their economic development, and the introduction of innovative technologies. Main differences were identified in the areas of tourism and health and in movements within the cities.

The work emphasizes the importance of active citizen participation and the realization of the challenges faced by cities, as well as the need for innovative solutions that will contribute to improving the quality of life and promoting sustainability. Furthermore, the prospective development of the cities of Epirus in the new geographic context and the adoption of new technologies are central pillars for the economic and social development of the area.