Η επιβάρυνση που δέχεται ο εργαζόμενος στο χώρο της υγείας είναι υψηλή και για το λόγο αυτό είναι σημαντική η προσπάθεια των διοικήσεων για τη δημιουργία κατάλληλων προϋποθέσεων έτσι ώστε να προσφέρεται ένα υγιές περιβάλλον εργασίας, να διευκολύνεται η επικοινωνία και να επιδιώκεται μια ενσυναισθητική προσέγγιση όχι μόνο των ασθενών αλλά και των ίδιων των εργαζομένων.

Σκοπός της παρούσας εργασίας, είναι η διερεύνηση των δεξιοτήτων που διαθέτουν τα άτομα που βρίσκονται σε θέσεις ηγεσίας στις υπηρεσίες υγείας για την δημιουργία ενός υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος καθώς και τα διάφορα στυλ ακρόασης που υιοθετούν και το βάθος ενσυναίσθησης που διαθέτουν.

Η έρευνα διεξήχθη εντός της μεγαλύτερης σε έκταση ΥΠΕ στην Ελλάδα, σε δείγμα 120 διευθυντών κλινικών, καθηγητών, προϊσταμένων τμημάτων και επιμελητών (ποσοστό ανταπόκρισης ανέρχεται σε 85,7%). Το ερευνητικό εργαλείο περιλάμβανε το ερωτηματολόγιο Δεξιοτήτων Ηγεσίας που προάγουν την υγεία (Jiménez et al., 2017), το Αναθεωρημένο Προφίλ Τρόπου Ακρόασης (Listening Styles Profiles –LSP Revised), των Watson et al., (1995) και την Κλίμακα Διαπροσωπικής Ανταπόκρισης (Interpersonal Reactivity Index-IRI) του Davis (1980). Η ανάλυση των δεδομένων έγινε μέσω του προγράμματος στατιστικής ανάλυσης SPSS 21.0.

Οι συμμετέχοντες εξέφρασαν υψηλό βαθμό επίγνωσης θεμάτων υγείας στον εργασιακό χώρο (Μ.Ο.=5,2+1,08), ενώ ο χαμηλότερος μέσος όρος δεξιοτήτων ηγεσίας, εντοπίζεται στη διάσταση της ρύθμισης του φόρτου εργασίας (Μ.Ο.= 3,17+1,19) και στην προσπάθεια δίκαιης αντιμετώπισης των εργαζομένων (Μ.Ο.= 3,21+1,31). Ο προτιμώμενος τρόπος ακρόασης φαίνεται να είναι η σχεσιακή ακρόαση, που εμφανίζει τον μεγαλύτερο μέσο όρο από όλες τις διαστάσεις που αφορούν τα στυλ ακρόασης (Μ.Ο.=5,28+5,33), ενώ ο λιγότερο «δημοφιλής» τρόπος είναι η κριτική ακρόαση (Μ.Ο.= 5,07+5,17). Επιπλέον, οι βαθμολογίες διαπροσωπικής ανταπόκρισης υποδηλώνουν ένα μέτριο προς χαμηλό επίπεδο δεξιοτήτων ενσυναισθητικής προσέγγισης, σε όλες της τις διαστάσεις. Η ικανότητα υιοθέτησης της προοπτικής του άλλου, βρέθηκε να σχετίζεται στατιστικά σημαντικά και θετικά με τις δεξιότητες για δημιουργία ομάδας και το ενδιαφέρον για τις εργασιακές αξίες. Η εκπαίδευση και η οικογενειακή κατάσταση, βρέθηκαν να σχετίζονται στατιστικά σημαντικά και θετικά με το ενδιαφέρον για την αναγνώριση των προσπαθειών και της συνεισφοράς των εργαζομένων (p=0,02 και 0,005 αντίστοιχα). Το ενδιαφέρον για ρύθμιση του φόρτου εργασίας βρέθηκε να σχετίζεται θετικά και στατιστικά σημαντικά με την κριτική ακρόαση (p=0,004) και με την φαντασιακή ενσυναίσθηση (p=0,02). Οι συμμετέχοντες με υψηλότερες δεξιότητες υιοθέτησης της προοπτικής του άλλου είχαν και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη δημιουργία ομαδικού κλίματος είναι (p=0,01) και για την προάσπιση των αξιών της υπηρεσίας τους (p=0,03).

Συνολικά, διαπιστώνεται ότι τα άτομα σε ηγετικές θέσεις δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη δημιουργία ενός υγιούς περιβάλλοντος στον εργασιακό τους χώρο, ωστόσο υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης όλων των δεξιοτήτων ενσυναισθητικής προσέγγισης, που μπορούν να προωθήσουν τη συνεργασία και να αναδείξουν τις αξίες στη βάση των οποίων λειτουργεί μια υπηρεσία υγείας.

The burden faced by healthcare workers is high, and thus, it is crucial for management to strive to create appropriate conditions to offer a healthy work environment, facilitate communication, and pursue an empathetic approach not only towards patients but also towards the employees themselves.

The purpose of this study is to investigate the skills possessed by individuals in leadership positions within health services to create a healthy working environment, as well as the various listening styles they adopt and the degree of empathy they exhibit.

The research was conducted within the largest regional health authority in Greece, with a sample of 120 clinic directors, professors, department heads, and supervisors (with a response rate of 85.7%). The research tool included the Leadership Skills Questionnaire that Promote Health (Jiménez et al., 2017), the Revised Listening Styles Profile (Watson et al., 1995), and the Interpersonal Reactivity Index (IRI) by Davis (1980). Data analysis was performed using the SPSS 21.0 statistical analysis program.

Participants expressed a high degree of awareness of health issues in the workplace (mean=5.2±1.08), while the lowest mean scores in leadership skills were found in the dimension of workload management (mean=3.17±1.19) and efforts to treat employees fairly (mean=3.21±1.31). The preferred listening style appears to be relational listening, which had the highest average among all dimensions related to listening styles (mean=5.28±5.33), while the least "popular" style is critical listening (mean=5.07±5.17). Additionally, interpersonal response scores indicate a moderate to low level of empathetic approach skills in all dimensions. The ability to adopt another’s perspective was found to be significantly and positively related to team-building skills and interest in work values. Education and marital status were found to be significantly and positively related to interest in recognizing employees' efforts and contributions (p=0.02 and 0.005, respectively). Interest in workload management was found to be positively and significantly related to critical listening (p=0.004) and fantasy empathy (p=0.02). Participants with higher skills in adopting another’s perspective also showed greater interest in creating a team atmosphere (p=0.01) and in upholding the values of their service (p=0.03).

Overall, it is observed that individuals in leadership positions show a particular interest in creating a healthy environment in their workplace. However, there is significant room for improvement in all empathetic approach skills, which can promote collaboration and highlight the values on which a health service operates.