Εισαγωγή: Η ικανοποίηση των ασθενών από την υγειονομική φροντίδα αποτελεί έναν σημαντικό δείκτη για την ποιότητα της υγειονομικής περίθαλψης. Η εγγραμματοσύνη υγείας εμπεριέχει όλες εκείνες τις γνώσεις και τις ικανότητες του ασθενή που του επιτρέπουν να έχει πρόσβαση, να κατανοεί, να αξιολογεί και να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τις υπηρεσίες υγείας για να αποκτήσουν ένα καλύτερο επίπεδο υγείας. Μέχρι στιγμής, οι γνώσεις σχετικά με τις αλληλεπιδράσεις της εγγραμματοσύνης υγείας και της ικανοποίησης των ασθενών με την πρωτοβάθμια περίθαλψη είναι περιορισμένες.

Σκοπός της έρευνας: Η παρούσα διπλωματική εργασία αποσκοπεί στη διερεύνηση του επιπέδου της εγγραμματοσύνης υγείας και την εκτίμηση του βαθμού ικανοποίησης από τις προσφερόμενες υπηρεσίες υγείας των χρηστών που επισκέπτονται τις Τοπικές Ομάδες Υγείας (ΤΟΜΥ) του δήμου Θεσσαλονίκης καθώς και να μελετήσει τη σχέση των δυο μεταβλητών.

Υλικό και μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συγχρονική μελέτη παρατήρησης με τη χρήση των ερωτηματολογίων Σύντομο Ερωτηματολόγιο Ικανοποίησης Ασθενών (PSQ-18) και Κλίμακα Εγγραμματοσύνης Υγείας HLS-EU-Q16. Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσε δείγμα ευκολίας 130 χρηστών υπηρεσιών υγείας που προσήλθαν σε 5 διαφορετικές δομές των ΤΟΜΥ που ανήκουν στον δήμο Θεσσαλονίκης, μεταξύ Απριλίου και Μαΐου του 2024. Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη χρήση του προγράμματος SPSS και ορίστηκε ως αποδεκτό επίπεδο σημαντικότητας το p<0,05.

Αποτελέσματα: Από το σύνολο των 130 συμμετεχόντων στην έρευνα το 61,5% ήταν γυναίκες και η μέση ηλικία τους εκτιμήθηκε στα 51,1 χρόνια. Η εγγραμματοσύνη υγείας βρέθηκε σε μέτρια προς υψηλά επίπεδα, με το 53,1% των συμμετεχόντων να εκτιμώνται με επαρκή εγγραμματοσύνη. Η ικανοποίηση ασθενών βρέθηκε αντίστοιχα σε μέτρια προς υψηλά επίπεδα, με υψηλότερη τις Διαπροσωπικές Σχέσεις & την Επικοινωνία. Διαπιστώθηκε σημαντική συσχέτιση της αυξημένης ικανοποίησης των Διαπροσωπικών Σχέσεων με το γυναικείο φύλο και της υψηλότερης Εγγραμματοσύνης Υγείας με το αυξημένο μορφωτικό επίπεδο και τους μη καπνίζοντες (p<0,05). H Εγγραμματοσύνη Υγείας καθόριζε σημαντικά υψηλότερη Γενική Ικανοποίηση από τις Το.Μ.Υ. (β=0,07, p=0,008) ή αυξημένη ικανοποίηση από την Επικοινωνία (p<0,05) χωρίς να επηρεάζεται σημαντικά η Ικανοποίηση Ασθενών από άλλα χαρακτηριστικά ή παραμέτρους που μελετήθηκαν στην παρούσα έρευνα (p>0,05). Συμπεράσματα: Η εγγραμματοσύνη υγείας στους χρήστες υπηρεσιών των ΤΟΜΥ προκύπτει ότι βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο ενώ η ικανοποίηση σε μέτρια προς υψηλά επίπεδα. Η Γενική Ικανοποίηση από τις ΤΟΜΥ και η ικανοποίηση από την Επικοινωνία φαίνεται να σχετίζονται σημαντικά με την υψηλότερη Εγγραμματοσύνη Υγείας. Εκπαιδευτικές παρεμβάσεις που στοχεύουν στη βελτίωση των δεξιοτήτων εγγραμματοσύνης υγείας των ασθενών και που θα οδηγήσουν σε υψηλότερη ικανοποίηση των ασθενών, αποτελεσματικότερη συμμόρφωση με τις οδηγίες των ιατρών και κατ'επέκταση περιορισμό των δαπανών του συστήματος υγείας είναι σημαντικό να αποτελούν προτεραιότητα για τους ιθύνοντες χάραξης δημόσιας πολιτικής υγείας.

Introduction: Patient satisfaction with health care service is a significant indicator of health care quality. Health literacy incorporates patients' knowledge and skills that allow them to access, understand, evaluate and effectively use health services in order to obtain a better level of health. So far, knowledge about the interactions of health literacy and patient satisfaction with primary care is limited.

Purpose of the research: This thesis aims to investigate the level of health literacy and the assessment of the degree of users satisfaction with the offered health services who visit the Local Health Units (TOMY) of the municipality of Thessaloniki, as well as to examine the relationship between these two variables.

Materials and Methods: A cross-sectional observational study was conducted using the Patient Satisfaction Short Questionnaire (PSQ-18) and the Health Literacy Scale HLS-EU-Q16. The sample of the study was a convenience sample of 130 users of health services who visited 5 different TOMY based on the municipality of Thessaloniki, between April and May of 2024. The analysis of the data was conducted by the SPSS program and an acceptable level of significance was defined as p<0.05.

Results: Of the total of 130 research participants, 61.5% were women and their average age was estimated at 51.1 years. Health literacy was found to be at moderate to high levels as 53.1% of the participants was found to have adequate literacy. Patient satisfaction was respectively found at medium to high levels, with Interpersonal Relations & Communication being higher. A significant correlation was found between increased satisfaction of Interpersonal Relationships with the female gender and higher Health Literacy with increased educational level and non-smokers (p<0.05). Health Literacy determined a significantly higher General Satisfaction than TOMY (β=0.07, p=0.008) or increased satisfaction with Communication (p<0.05) without significantly influencing Patient Satisfaction by other characteristics or parameters studied in this research (p>0.05).

Conclusions: Health literacy among TOMY service users reaches a satisfactory level, while satisfaction is at moderate to high levels. General Satisfaction with TOMY and satisfaction with Communication appear to be significantly related to higher Health Literacy. It is of great significance that public health policy makers set a priority for educational interventions that aim to improve patients health literacy skills and could lead to higher levels of satisfaction, more effective compliance and consequently to containment of health system cost.