Εισαγωγή: Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας συνιστά έναν κίνδυνο υγείας που απασχολεί την επιστημονική κοινότητα σε παγκόσμιο επίπεδο, αποτελώντας την τέταρτη συχνότερη κακοήθεια του γυναικείου φύλου. Η πρόληψη, οι παράγοντες κινδύνου, καθώς και οι τρόποι αντιμετώπισης του καρκίνου αυτού, είναι ιδιαίτερης σημασίας μελήματα τόσο της παγκόσμιας ιατρικής κοινότητας, όσο και των γυναικολόγων ιατρών, οι οποίοι σε καθημερινή βάση καλούνται να αντιμετωπίσουν τέτοιου είδους θέματα υγείας. Η σχέση ιατρών – ασθενών, απασχολεί ιδιαίτερα την ψυχολογία της υγείας, αφού μέσω της σχέσης αυτής αναδεικνύονται και προωθούνται ζητήματα υγείας προς τους ασθενείς, συντελώντας σε καλύτερες πρακτικές πρόληψης και αντιμετώπισης ασθενειών. Πέραν της διάδρασης ιατρών – ασθενών, η ψυχολογία της υγείας έχει αναδείξει κοινωνικο-ψυχολογικά μοντέλα που αφορούν τις συμπεριφορές υγείας, όπως το Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία και το Μοντέλο Προσχεδιασμένης Συμπεριφοράς. Μέσω αυτών των θεωριών, πραγματοποιείται μία διαρκής προσπάθεια για αναγνώριση των παραγόντων και των συνθηκών που οδηγούν τα άτομα στην τήρηση θετικών για την υγεία συμπεριφορών.

Σκοπός: Η παρούσα έρευνα διερευνά τις στάσεις και τις πεποιθήσεις γυναικών 30 έως 35 ετών για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, πραγματοποιώντας, μία συσχέτιση τόσο με τα κοινωνικο-ψυχολογικά μοντέλα που αφορούν τις συμπεριφορές υγείας, όσο και με τις αναλύσεις για τη σημασία της σχέσης ιατρών – ασθενών.

Υλικό - Μέθοδος: Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν οκτώ (8) γυναίκες ηλικίας 30 έως 35 ετών. Η επιλογή τους πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο της σκόπιμης δειγματοληψίας. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε είναι η ποιοτική έρευνα με δια ζώσης συνεντεύξεις, στις οποίες χρησιμοποιήθηκαν ερωτήσεις ημι-δομημένου τύπου. Τέλος, με τη μέθοδο της θεματικής ανάλυσης, «κωδικοποιήθηκαν» τα σημαντικότερα στοιχεία των λεγομένων των συμμετεχουσών, με στόχο την καλύτερη επεξεργασία τους και την απόδοση των νοημάτων τους.

Αποτελέσματα: Από την ποιοτική έρευνα που πραγματοποιήθηκε, βρέθηκε ότι παρά τις ασάφειες που υπάρχουν σχετικά με την πρόληψη, τους παράγοντες κινδύνου και την αντιμετώπιση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, το «Τεστ Παπανικολάου», αποτελεί τον πιο διαδεδομένο τρόπο πρόληψης εμφάνισής του. Επίσης, σε βασικότερο παράγοντα ενθάρρυνσης αναδείχθηκε η θέληση των γυναικών να παραμένουν υγιείς, ενώ ταυτόχρονα, υπήρξε μία συσχέτιση μεταξύ της σχέσης των συμμετεχουσών με τον ιατρό τους και της τήρησης της προληπτικής τους συμπεριφοράς. Η ενσυναίσθηση, ακόμη, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στα ευρήματα. Επιπροσθέτως, αναγνωρίστηκε η σημασία του κοινωνικού/πολιτισμικού περιβάλλοντος στην υιοθέτηση των εκάστοτε συμπεριφορών που σχετίζονται με την υγεία.

Συμπεράσματα: Η ενημέρωση και η καθοδήγηση των γυναικών στα θέματα πρόληψης, αναγνώρισης συμπτωμάτων και αντιμετώπισης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, καθίσταται αναγκαία. Επιπλέον, η σχέση ιατρών – ασθενών, χρήζει αναθεώρησης, καθώς η λανθασμένη συμπεριφορά των ιατρών οδηγεί σε ιατρικά σφάλματα, όπως η παραμέληση προληπτικού ελέγχου.

Λέξεις-κλειδιά: καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, HPV, προ-συμπτωματικός έλεγχος, Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία, Μοντέλο Προσχεδιασμένης Συμπεριφοράς, σχέση ιατρών – ασθενών.

Introduction: Cervical cancer is a health risk that concerns the scientific community worldwide, being the fourth most common malignancy of the female sex. The prevention, the risk factors, as well as the ways to deal with this cancer, are of particular importance to both the global medical community and gynaecologists, who, on a daily basis, are called upon to deal with such health issues. The relationship between doctors and patients is of particular concern to health psychology, since through this relationship health issues are highlighted and promoted to patients, contributing to better disease prevention and treatment practices. Beyond the doctor-patient relationship, health psychology has highlighted sociological-behavioural models concerning health behaviours, such as the Health Belief Model and the Theory of Planned Behaviour. Through those theories, an ongoing effort is made, to identify the factors and conditions that lead individuals to encourage health-positive behaviours.

Objective: The present research investigates the attitudes and beliefs of 30 to 35-year-old women about the prevention of cervical cancer, carrying out a correlation both with the sociological-behavioural theories concerning health behaviours, and the analyses regarding the importance of doctor-patient relationship.

Methods: The research sample consisted of eight (8) 30 to 35-year-old women. They were selected by the method of purposive sampling. The method used is the qualitative research with live interviews, in which semi-structured questions were used. Finally, with the method of thematic analysis, the most important elements of what the participants said were "coded", aiming to a better processing and to the attribution of the participants’ meanings.

Results: From the qualitative research carried out, it was found that despite the ambiguities that exist regarding the prevention, risk factors and treatment of cervical cancer, the "Pap-test" is the most widespread way of preventing its occurrence. Also, the women's desire to stay healthy emerged as the most basic factor of encouragement, while, at the same time, there was a correlation between the participants' relationship with their doctors and their adherence to preventive behaviour. Empathy also played an important role in the findings. Additionally, the importance of the social/cultural environment as regards with the encouragement of health-related behaviours was recognized.

Conclusion: Informing and guiding women towards the prevention, the recognition of symptoms and the treatment of cervical cancer, becomes necessary. In addition, the relationship between doctors and patients needs to be reviewed, as the wrong behaviour of doctors leads to medical errors, such as the neglect of preventive control.

Keywords: cervical cancer, HPV, presymptomatic testing, Health Belief Model, Theory of Planned Behaviour, doctor-patient relationship.