Εισαγωγή: Η Διοίκηση Ολικής Ποιότητας (ΔΟΠ) είναι ένας διαφορετικός τρόπος διοίκησης ενός οργανισμού ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών. Με τη διοίκηση ολικής ποιότητας υπάρχει έλεγχος σε όλα τα στάδια που προηγούνται και έπονται της παραγωγής ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας. Η ιδανική ηγεσία των οργανισμών είναι πολύτιμος σύμμαχος στην εφαρμογή και επίτευξη του στόχου της οδηγώντας τόσο στην ικανοποίηση των εργαζομένων όσο και στους λήπτες των υπηρεσιών υγείας.

Στόχος: Η διερεύνηση της επίδρασης της Διοίκησης Ολικής Ποιότητας στις υπηρεσίες υγείας και η συσχέτιση με την κατάλληλη μορφή ηγεσίας σε εργαζόμενους της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. 

Μεθοδολογία: Πληθυσμός της έρευνας ήταν εργαζόμενοι στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) σε Κέντρα Υγείας της νησιωτικής και ηπειρωτικής Ελλάδας.  

Τα εργαλεία της έρευνας ήταν το ερωτηματολόγιο εργασιακής ικανοποίησης JSS και το ερωτηματολόγιο ILS για την ηγεσία σε δομές υγείας.

Συμμετείχαν 100 εργαζόμενοι (74% γυναίκες), 62% ήταν έγγαμοι, η πλειοψηφία (42%) ήταν απόφοιτοι Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, ενώ 22% ήταν Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης και 21% κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου. 33% ήταν νοσηλευτικό προσωπικό, 32% παραϊατρικό, 14% διοικητικό και 21% ιατροί. 71% αυτών ήταν μόνιμο προσωπικό.   

Η διεξαγωγή της έρευνας έγινε με απόλυτη τήρηση των κανόνων ηθικής και δεοντολογίας, ενώ προηγουμένως ελήφθησαν τόσο οι άδειες των δημιουργών των ερωτηματολογίων, όσο και των αρμόδιων υπηρεσιών υγείας. Για τη στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο SPSS 26.

Αποτελέσματα: Απαντήθηκαν 100 ερωτηματολόγια (74% γυναίκες). Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων ήταν απόφοιτοι Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (42%). 33% ήταν νοσηλευτές, 32% παραϊατρικό, 21% ιατρικό και 14% διοικητικό, ενώ το μόνιμο προσωπικό ανέρχεται σε 71%.

Σχετικά με την εργασιακή ικανοποίηση μόλις το 15% δήλωσε ικανοποιημένο με τα μεγαλύτερα ποσοστά ικανοποίησης να αφορούν τη φύση εργασίας (80%), τη σχέση με τους συναδέλφους (69%) και την εποπτεία από τους ανωτέρους (67%), ενώ τα χαμηλότερα ποσοστά αφορούσαν το ενδεχόμενο προαγωγής (7%), τα επιπλέον προνόμια – οφέλη (8%) και το μισθό (11%).

Σχετικά με την ηγεσία υψηλότερες τιμές υποδηλώνουν καλύτερη ηγεσία στις 4 διαστάσεις: προληπτική – ενημερωμένη – υποστηρικτική - επίμονη. Στην κλίμακα ηγεσίας με ανώτερη τιμή το 12 η ενημερωμένη ηγεσία έλαβε 7,1, η υποστηρικτική 6,9, η προληπτική 6,5 και η επίμονη 6,2. Συνολικά βρέθηκε μεγαλύτερη εργασιακή ικανοποίηση όσο καλύτερη ηγεσία υπήρχε σε οποιοδήποτε επίπεδο.   

Συμπεράσματα: Η έρευνα ανέδειξε ότι στον ευαίσθητο τομέα της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας η πλειοψηφία των εργαζομένων επαγγελματιών υγείας δε δηλώνουν ικανοποιημένοι και θεωρούν ότι ο τρόπος ηγεσίας μπορεί να βελτιώσει πολλά πράγματα στις εργασιακές συνθήκες. Επομένως η εφαρμογή της Διοίκηση Ολικής Ποιότητας πιθανά θα επιφέρει αλλαγές τόσο σε διοικητικό όσο και σε ηγετικό επίπεδο.  

Background: Total Quality Management (TQM) is a different way of managing an organization in order to achieve the best quality of provided services. With TQM there is control in every step before and after the production of a product or service. The ideal leadership of the organizations is precious allied to the application and the achievement of the goals of total quality management leading to the satisfaction of both employees and health services receivers.    

Objective: The investigation of the effect of Total Quality’s Management in health services and the association with the appropriate leadership in health professionals of primary care.

Methodology: The population for this research was health professionals of primary care in health units of insular and mainland Greece.

The research tools were the questionnaire JSS for job satisfaction and the questionnaire ILS for the leadership in health units.

100 employees took part in the research (74% women), 62% were married, the majority (42%) had graduated from Technological Education, while 22% were from University Education and 21% had postgraduate degree. 33% were nurses, 32% were paramedic, 14% were administrative staff and 21% physicians. 71% of the participants were permanent personnel.

During this research all permissions from both writers and health services were taken and every code of ethics was respected and followed. The statistical analysis was performed using the statistical program SPSS 26.

Results: 100 questionnaires were replied by health professionals (74% women). The majority had graduated from Technological Education (42%). 33% were nurses, 32% were paramedic staff, 21% were physicians and 14% were administrative staff, while the most of them were permanent professionals (71%).

Relatively to job satisfaction only 15% were satisfied with higher satisfying percentages referring to nature of job (80%), relationships with their colleagues (69%) and the supervision from seniors (67%). On the other hand, lower percentages refer to future promotion (7%), bonuses (8%) and salary (11%).   

Relatively to leadership higher results showed better leadership with four dimensions: proactive – knowledgeable – supportive – perseverant. In leadership scale with higher price 12, knowledgeable leadership took 7,1, supportive 6,9, proactive 6,5 and perseverant 6,2. Totally the research showed higher job satisfaction with better leadership.      

Conclusions: The research featured that in the sensitive area of the primary care the majority of health professionals is not satisfied and they consider that the leadership can improve many things in working conditions. Therefore, the implementation of Total Quality Management possibly will bring changes both in administrative and leading level.