Διαχρονική εξέλιξη της ερημοποίησης στην Ελλάδα με τη χρήση του δείκτη Environmentally Sensitive Areas (ESA)

Evolution of desertification in Greece over time using the Environmentally Sensitive Areas (ESA) index (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΔΡΙΒΑ
  3. Περιβαλλοντικός Σχεδιασμός (ΠΣΧ)
  4. 21 Σεπτεμβρίου 2024
  5. Ελληνικά
  6. 99
  7. Δημήτριος Τσεσμελής
  8. Δημήτριος Τσεσμελής | Αρετή Τσέλιου | Ευθύμιος Ζέρβας
  9. Ερημοποίηση | MEDALUS | Δείκτης Environmentally Sensitive Areas (ESA) | Δείκτης ποιότητας εδάφους (SQI) | Δείκτης ποιότητας κλίματος (CQI) | Δείκτης ποιότητας βλάστησης (VQI) | Δείκτης ποιότητας διαχείρισης (MQI)
  10. Περιβαλλοντικός Σχεδιασμός
  11. 1
  12. 78
    • Το φαινόμενο της ερημοποίησης το οποίο εμφανίζεται από τους ιστορικούς και αρχαίους χρόνους αποτελεί σημαντική απειλή υποβάθμισης των εδαφών παγκόσμια. Η Ευρώπη επηρεάζεται όλο και περισσότερο από την ερημοποίηση με τον κίνδυνο να είναι σοβαρότερος στη νότια Πορτογαλία, σε τμήματα της Ισπανίας και της νότιας Ιταλίας, στη νοτιοανατολική Ελλάδα, στη Μάλτα, στην Κύπρο και στις περιοχές της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας. Στα πλαίσια του προγράμματος MEDALUS, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αναπτύχθηκε η μεθοδολογία εκτίμησης των Περιβαλλοντικά Ευαίσθητων Περιοχών, η οποία χρησιμοποιείται παγκοσμίως για τον εντοπισμό των περιοχών που απειλούνται δυνητικά από την υποβάθμιση της γης και την ερημοποίηση. O δείκτης Environmentally Sensitive Areas (ESA) αποτελεί συνδυασμό των ποιοτήτων εδάφους (SQI), κλίματος (CQI), βλάστησης (VQI) καθώς και της ποιότητας διαχείρισης (MQI) και προκύπτει από την επεξεργασία 15 υποδεικτών. Εφαρμόζοντας αυτή τη μεθοδολογία εντοπίζονται οι χωροχρονικές τάσεις κινδύνου ερημοποίησης του εδάφους, γεγονός που επιτρέπει την έγκαιρη ανάπτυξη πρακτικών και τη χάραξη και υιοθέτηση πολιτικών για την προστασία των εδαφών. Στην παρούσα μελέτη εφαρμόζεται η μεθοδολογία MEDALUS προκειμένου να αποτυπωθούν και αξιολογηθούν οι τάσεις του κινδύνου ερημοποίησης στην Ελλάδα σε δύο χρονικές περιόδους α)1961-1990 και β)1991-2020. Όλες οι μεταβλητές ομαδοποιήθηκαν βάσει τεσσάρων χαρακτηριστικών "ποιοτήτων" όσον αφορά το έδαφος, το κλίμα, τη βλάστηση και τη διαχείριση.Μεταφορτώθηκαν από τους επίσημους δικτυακούς τόπους τους και μετατράπηκαν στην κατάλληλη μορφή ράστερ με τη χρήση του λογισμικού ArcGis.Έγινε η χαρτογράφηση των τεσσάρων δεικτών SQI, CQI, VQI και MQI και στη συνέχεια υπολογίστηκε και χαρτογραφήθηκε ο δείκτηςESA. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων δείχνει αύξηση στην Ελλάδα κατά 3,72% των περιοχών που χαρακτηρίζονται ως Κρίσιμες για τον κίνδυνο ερημοποίησης, αύξηση κατά 5,79 % των Ευαίσθητων στην ερημοποίηση περιοχών ενώ οι Δυνητικά ευαίσθητες και Μη απειλούμενες περιοχές μειώνονται κατά 4,2%,και5,3% αντίστοιχα.

    • The phenomenon of desertification, which has been occurring since historical and ancient times, is a major threat to land degradation worldwide. Europe is increasingly affected by desertification, with the risk being most serious in southern Portugal, parts of Spain and southern Italy, south-eastern Greece, Malta, Cyprus and areas of Bulgaria and Romania along the Black Sea. The MEDALUS project, funded by the European Union, has developed the methodology for assessing Environmental Sensitive Areas, which is used worldwide to identify 'sensitive areas' potentially threatened by land degradation and desertification. The Environmentally Sensitive Areas (ESA) indicator is a combination of soil quality (SQI), climate (CQI), vegetation (VQI) and management quality (MQI) and is derived from the processing of 15 sub-indicators. By applying this methodology, spatiotemporal trends in soil desertification risk are identified, which allows the early development of practices and adoption of policies for soil protection. In the present study, the MEDALUS methodology is applied in order to capture and evaluate desertification risk trends in Greece in two time periods a)1961-1990 and b)1991-2020. All variables were grouped according to four characteristic "qualities" soil, climate, vegetation and management. They were downloaded from their official websites and converted to the appropriate raster format using ArcGis software.The four indicators (SQI, CQI, VQI and MQI) were mapped and then the sub-indicator of environmentally sensitive areas (ESA) was calculated and mapped. The evaluation of the results shows an increase in Greece by 3.72% of areas identified as Critical for desertification risk (C), an increase by 5.79% of areas vulnerable to desertification(F), while Potentially Sensitive (P) and Non-threatened areas (N) decrease by 4.2% and 5.3% respectively.

  13. Hellenic Open University
  14. Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 4.0 Διεθνές