H ατμοσφαιρική ρύπανση, και κυρίως η ατμοσφαιρική ρύπανση στις πόλεις, έχει άμεση επίπτωση στην υγεία το πληθυσμού, και γι’ αυτό η παρακολούθηση και βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας είναι απαιτούμενη σε παγκόσμιο επίπεδο. και κυρίως στις αστικές περιοχές. Η βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας συμβάλει επίσης στην αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής.

Η εργασία αυτή επικεντρώνεται στην παρακολούθηση της ποιότητας της ατμόσφαιρας στην περιοχή της Θεσσαλονίκης. Η Θεσσαλονίκη είναι η δεύτερη πολυπληθέστερη πόλη της Ελλάδας, αποτελούμενη από έναν μεγάλο αστικό ιστό, πέριξ του οποίου εκτείνεται το υπόλοιπο τμήμα της πόλης, καθώς και η βιομηχανική της περιοχή. Σε πρώτο μέρος της εργασίας, γίνεται ανάλυση των σημαντικότερων ρύπων με βάση της καταγραφές επίγειων σταθμών στο δίκτυο της πόλης. Προκειμένου να καλυφθεί  μεγάλο μέρος της πόλης, επιλέχθηκαν σταθμοί σε διάφορα σημεία της, έκαστος έχοντας διαφορετικά χαρακτηριστικά. Η χρονική περίοδος μελέτης ξεκινάει από τις αρχές του 21^ου αιώνα, και πιο συγκεκριμένα από το 2001 έως και το 2022, με βάση με διαθεσιμότητα των δεδομένων από τους σταθμούς του ΥΠΕΝ.

Στο δεύτερο μέρος της εργασίας γίνεται συσχέτιση ορισμένων ρύπων, για να την μελέτη της συμμεταβλητότητας τους. Στα πλαίσια της εργασίας,  επιλέχθηκε να γίνει συσχέτιση των οξειδίων του αζώτου με το όζον. Επιπρόσθετα, επειδή η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με ιδιαίτερα τοπικά μετεωρολογικά χαρακτηριστικά, λόγω της τοπογραφικής της θέσης και των γεωμορφολογικών της στοιχείων, γίνεται συσχέτιση των ρύπων με μετεωρολογικές παραμέτρους.

Αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν πτωτική τάση των συγκεντρώσεων από το 2001. Αξιοσημείωτη είναι η μείωση των συγκεντρώσεων του μονοξειδίου του άνθρακα με μείωση πάνω από 50% το 2022 σε σχέση με το 2001 στον σταθμό της Αγ. Σοφίας και μικρότερη στους υπόλοιπους. Τα ΡΜ10 αν και εμφανίζουν και αυτά πτωτική τάση σε όλους τους σταθμούς, ενώ ορισμένα έτη παρουσιάστηκαν αυξήσεις στις συγκεντρώσεις τους, κυρίως κατά την χειμερινή περίοδο. Το διοξείδιο του θείου παρουσιάζει κι αυτό φθίνουσα πορεία, ακόμα και σε σταθμούς με βιομηχανική δραστηριότητα, που υπάρχει κυρίως στην δυτική πλευρά της πόλης. Τέλος τα οξείδια του αζώτου και το όζον έχουν σταθερή τάση με την πάροδο των ετών, με εμφανή εποχικότητα λόγω του φωτοχημικού τους χαρακτήρα  και μεγάλη εξάρτηση από τις κινητές πηγές τους.

Air pollution, and especially urban air pollution, has a direct impact on the health of
the population, which is why monitoring and improving air quality is needed globally,
especially in urban areas. Improving air quality also contributes to tackling climate
change.

This study focuses on air quality monitoring in the Thessaloniki region. Thessaloniki
is the second most populous city in Greece, consisting of a large urban fabric, around
which the rest of the city and its industrial area extend. In a preliminary step, an
analysis of the most significant pollutants is conducted based on ground station
recordings in the city's network. To cover a significant portion of the city, stations
were selected in various locations, each with distinctive characteristics. The study
period commences in the early 21st century, specifically from 2001 to 2022, based on
the availability of data from the Ministry of Environment's stations.

In the second part of the paper, some pollutants are correlated to study their co
variability. Within the framework of the work, it was chosen to correlate nitrous
oxides with ozone. In addition, as Thessaloniki is a city with particularly local
meteorological characteristics, due to its topographical location and geomorphological
features, a correlation of pollutants with meteorological parameters is made.

The results of the survey indicated a downward trend in concentrations since 2001. Of
note is the decrease in carbon monoxide concentrations, which have reduced by over
50% in 2022 in comparison to 2001 at Agia Sofia station and less so at the others.
While the PM10 also showed a downward trend at all stations, some years exhibited
increases in their concentrations, particularly during the winter period. Sulphur
dioxide also exhibits a declining trend, although it has been identified in areas with
industrial activity, particularly in the western region of the city. Nitrogen oxides and
ozone demonstrate constant trends over time, with apparent seasonality attributed to
their photochemical properties and a high dependence on mobile sources.