Περίληψη
Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας ήταν να διερευνήσει τη συσχέτιση της ποιότητας του ύπνου και του φόβου για πτώση σε ηλικιωμένα άτομα, άνω των 60 ετών και κάτω των 85 ετών.
Μέθοδοι: Ένα δείγμα 150 ηλικιωμένων, που συλλέχθηκε από τα Κέντρα Κοινοτικής Φροντίδας Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων (ΚΕ.ΚΟΙ/Φ.Α.Π.Η) και τα Κέντρα Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ) ηλικίας >60 ετών από τους Δήμους Ηρακλείου και Μαλεβιζίου Κρήτης, συμμετείχε στη μελέτη. Μετά από τις κατάλληλες εγκρίσεις και με τήρηση των όρων προστασίας δεδομένων και ανωνυμίας, οι ηλικιωμένοι απάντησαν σε ένα ερωτηματολόγιο που επικεντρωνόταν σε δημογραφικά δεδομένα και κατάσταση υγείας. Επιπλέον χρησιμοποιήθηκαν γνωστές και ευρέως χρησιμοποιούμενες κλίμακες όπως PSQI για την ποιότητα του ύπνου, EQ-5D-3L για την ποιότητα ζωής, sFES-I σύντομη κλίμακα φόβου πτώσης, ενώ οι δοκιμασίες TUG (Time-Up and Go), SLS (Single Leg Stance) και SPPB (Short Physical Performance Battery) χρησιμοποιήθηκαν για την μέτρηση της πιθανότητας πτώσης.
Αποτελέσματα: Στο δείγμα μελέτης οι γυναίκες υπερτερούσαν αριθμητικά των ανδρών (75,3%), οι συμμετέχοντες ανήκαν κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 70-79 ετών, ήταν έως απόφοιτοι δημοτικού (67,3%), έμεναν μόνοι (31,3%), ήταν υπέρβαροι στο (51,3%) και με μηνιαίο εισόδημα <1000 € (86,7%). Η ποιότητα ύπνου ήταν κακή για το 74,0% των ερωτώμενων και συσχετίστηκε με το αν μένουν μόνοι (p=0,024), με το εισόδημα (p=0,008), τη διαγνωσμένη κατάθλιψη (p=0,001), τη ζάλη (p=0,010) και την πιθανότητα κινδύνου πτώσης (p<0,05). Για την πιθανότητα πτώσης ένα 22,7% παρουσίασε υψηλό κίνδυνο και στις τρείς δοκιμασίες (TUG, SLS, SPPB). Η ποιότητα του ύπνου δεν επηρεάστηκε από την περιοχή διαμονής των ηλικιωμένων με μέσο όρο καθολικής βαθμολογίας PSQI στην αστική περιοχή (7,8 ± 4,3) και στην αγροτική περιοχή (9,2 ± 4,6)_(p=0,093). Ο φόβος πτώσης έδειξε να εξαρτάται από το φύλο (p=0,004), το εισόδημα (p=0,012), το Δείκτη Mάζας Σώματος (ΔΜΣ) (p<0,001), την καρδιακή ανεπάρκεια (p=0,012), τη διαγνωσμένη κατάθλιψη (p=0,040), τη ζάλη (p=0,007) αλλά και τους δείκτες κινδύνου πτώσης (p<0,05). Ο φόβος πτώσης δεν επηρεάστηκε από την περιοχή διαμονής των ηλικιωμένων με μέσο όρο της συνολικής βαθμολογίας sFES-I στην αστική περιοχή (10,0 ± 3,4) και στην αγροτική περιοχή (11,5 ± 4,8) (p=0,148). Η καθολική βαθμολογία ποιότητας ύπνου και η συνολική βαθμολογία φόβου πτώσης συνδέθηκαν αρνητικά με την ποιότητα ζωής: η καλή ποιότητα ζωής αυξάνει (καλυτέρευση) την ποιότητα του ύπνου και μειώνει το φόβο πτώσης. (Ποιότητα Ύπνου: Βρετανική βαθμολογία, r=-0,535 και EQ-5D-3L VAS 0-100, r=-0,450, p<0,001 και Φόβος Πτώσης: Βρετανική βαθμολογία, r=-0,418 και EQ-5D-3L VAS 0-100, r=-0,393, p<0,001). Επίσης στο κεντρικό ερώτημα παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση με το φόβο πτώσης και την καθολική βαθμολογία ποιότητας ύπνου (r=0,369, p<0,001). Η σχέση αυτή ενισχύεται και από τα χρησιμοποιούμενα πολυμεταβλητά μοντέλα γραμμικής παλινδρόμησης όπου ανέδειξαν ότι ο φόβος πτώσης εξαρτάται εκτός από την ποιότητα ύπνου (p=0,003), από τον κίνδυνο πτώσης (κλίμακα SPPB) (p<0,001), την παχυσαρκία (p=0,001) και το αίσθημα της ζάλης (p=0,001).
Συμπεράσματα: Η μελέτη ανέδειξε ότι ο φόβος πτώσης εξαρτάται από την ποιότητα του ύπνου στους ηλικιωμένους, με όσους είχαν κακή ποιότητα ύπνου να είχαν και μεγαλύτερο φόβο πτώσης. Παράμετροι όπως η παχυσαρκία , ο κίνδυνος πτώσης, το αίσθημα ζάλης έδειξαν να αυξάνουν αυτό τον φόβο. Η ανάλυση δείχνει ένα σαφές περίγραμμα των χαρακτηριστικών που επιδρούν στο φόβο πτώσης στους ηλικιωμένους, αν και χρειάζεται περαιτέρω έρευνα.
Abstract
Purpose:The purpose of this thesis was to investigate the correlation of sleep quality and fear of elderly people’s falling between 60 years to 85 years old.
Methods: A sample of 150 elderly people which was collected from Community Care Centers/Open Elderly Protection and Open Care Centers for the Elderly aged >60 years from the municipalities of Heraklion and Malevizi of Crete participated in the study. After appropriate approvals and keeping the data protection and anonymity terms, elderlies answered a questionnaire focusing on demographic data and health status. In addition, well-known and widely used scales such as PSQI for sleep quality, EQ-5D-3L for quality of life, sFES-I (short fear of falling scale) were used, while TUG (Time-Up and Go), SLS (Single Leg Stance) and SPPB (Short Physical Performance Battery) were used to measure the probability of falling.
Results: Women (75.3%) outweighted arithmetically men, participants mainly belonged to the 70-79 age group, were up to primary school graduates (67.3%), lived alone (31.3%) or were overweight in (51.3%) and with a monthly income <1000 € (86.7%). Sleep quality was poor for 74.0% of respondents and was associated with being alone (p=0.024), according to their income (p=0.008), diagnosed depression (p=0,001), dizziness (p=0,010) and the possibility of falling risk (p<0.05). For the probability of falling, 22.7% presented a high risk in all three tests (TUG, SLS, SPPB). Sleep quality was not affected by the residence of the elderlies with average global PSQI score in urban area (7.8 ± 4.3) and rural area (9.2 ± 4.6)_(p=0.093). The fear of falling was shown to be dependent on gender (p=0,004), income (p=0,012), body mass index (BMI) (p<0,001), heart failure (p=0,012), diagnosed depression (p=0,040), dizziness (p=0,007) and fall risk indicators (p<0,05). Fear of falling was not affected by the area of residence of the elderlies with a mean of the total sFES-I score in the urban area (10.0 ± 3.4) and the rural area (11.5 ± 4.8) (p=0.148). The Global sleep quality scores and the Total fear of falling scores were negatively correlated with quality of life: the good quality of life increases the quality of sleep and reduces the fear of falling. (Quality of Sleep: British Algorithm, r=-0,535 και EQ-5D-3L 0-100 r=-0,450 p<0,001 and Fear of Falling: British Algorithm, r=-0,418 και EQ-5D-3L 0-100, r=-0,393, p<0,001). Also in the central question a statistically significant correlation was observed with the fear of falling and the global sleep quality score (r=0.369, p<0.001). This relationship is also strengthened by the used multivariate linear regression models where the fear of falling was dependent, apart from sleep quality (p=0,003), on the risk of falling (SPPB scale) (p<0,001), obesity (p=0,001), and the feeling of dizziness (p=0,001).
Conclusion: The study revealed that the fear of falling depends on the quality of sleep in the elderly, with those who had poor sleep quality having a greater fear of falling. Parameters such as obesity, the risk of falling, and the feeling of dizziness have been shown to increase this fear. The analysis shows a clear outline of the characteristics that influence the fear of falling in the elderly although further research is needed.
Συνοπτικό Αρχείο Διπλωματικής