Ανιχνεύοντας έμφυλα στερεότυπα σε δημοφιλή ελληνικά λαϊκά τραγούδια των δεκαετιών 70-80. Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα ενίσχυσης του κριτικού γραμματισμού για τη Β΄τάξη Λυκείου.
Tracing gender stereotypes in popular Greek folk songs of the 70s-80s. An edu-cational program of critical literacy for the 2nd Grade of Lyceum. (english)
Οι έμφυλοι ρόλοι, «οδηγίες» δηλαδή για το πώς πρέπει να συμπεριφέρεται ένας άνδρας και μια γυναίκα στην κοινωνία, στην εργασία, στις προσωπικές σχέσεις και σε όλους τους άλλους τομείς κατακλύζουν την ελληνική κοινωνία από την αρχαιότητα. Η διάκριση ανάμεσα στον άνδρα και στη γυναίκα είναι ιδιαιτέρως εμφανής. Αν και η θέση των γυναικών έχει αλλάξει λόγω της επαγγελματικής τους εξέλιξης, έχει αναβαθμιστεί το μορφωτικό τους επίπεδο και συμβάλλουν στις οικογενειακές υποχρεώσεις, επικρατεί ακόμη και σήμερα η αντίληψη ότι εί-ναι κατώτερες των ανδρών και πρέπει να συμπεριφέρεται αναλόγως. Τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις του παρελθόντος είναι βαθιά ριζωμένα στις αντιλήψεις των ανθρώπων και α-κόμη και σήμερα προβάλλονται, ενισχύονται και κάποια επιβάλλονται μέσω των κειμένων μαζικής κουλτούρας. Τα στερεότυπα ανέκαθεν αποτελούσαν εμπόδιο στην ανέλιξη της γυναί-κας και να πετύχει την απόλυτη ισότητα με τον άνδρα. Τα κείμενα μαζικής κουλτούρας αντι-κατοπτρίζουν την κοινωνία περνώντας συγκεκριμένα μηνύματα. Τα τραγούδια είναι κείμενα μαζικής κουλτούρας αφού εκτός από τον ψυχαγωγικό τους ρόλο έχουν τη δύναμη να επηρεά-ζουν να διαμορφώνουν ακόμη και να αλλάζουν νοοτροπίες στις κοινωνικές ομάδες που απευ-θύνονται. Είναι μέρος της κουλτούρας μιας κοινωνίας. Μέσα από τους στίχους των τραγου-διών υπονοούνται μηνύματα και ο καθένας πρέπει να έχει την κριτική ικανότητα να τα ανι-χνεύσει και να τα αξιολογήσει. Στην παρούσα εργασία μέσω της ανάλυσης του όρου «Κριτι-κός Γραμματισμός» και της Συστημικής Λειτουργικής Γραμματικής του M.A.K. HALLIDAY η οποία θα αποτελέσει βασικό ερευνητικό εργαλείο της έρευνας θα δοθούν οι στίχοι από κά-ποια λαϊκά τραγούδια της δεκαετίας του 1970 και 1980 όπου θα αναλυθούν οι γλωσσικές επι-λογές του στιχουργού ώστε να ανιχνεύσουμε τα μηνύματα που υπονοούνται για τον ρόλο των δύο φύλων. Τέλος, οι στερεοτυπικές αντιλήψεις πρέπει να αποτελούν μέρος της διδακτικής πράξης στα πλαίσια του κριτικού γραμματισμού και οι μαθητές να αντιλαμβάνονται τα μηνύ-ματα που υπονοούνται. Για τον λόγο αυτόν στο τελευταίο κεφάλαιο προτείνεται ένα σχέδιο μαθήματος, μια διδακτική παρέμβαση στα πλαίσια της Νεοελληνικής Γλώσσας.
Gender roles, or "guidelines" on how men and women should behave in society, at work, in personal re-lationships, and in all other areas, have inundated Greek society since the ancient times. The discrimination between men and women is particularly evident. Although the status of women has changed due to their professional development, their educational level has been upgraded and has contributed to family obligations, the perception that women are inferior to men and should behave accordingly still prevails today. Stereotypes and prejudices of the past are deeply rooted in people's perceptions and are still promoted, reinforced, and some-times imposed through mass culture texts. Stereotypes have always been an obstacle to women's advancement and achieving complete equality with men. Mass culture texts reflect society by conveying specific messages. Songs are mass culture texts because, besides their entertainment role, they have the power to influence, shape, and even change the way of thinking of the social groups they address. They are part of a society's culture. Through song lyrics, messages are implied, and everyone should posses the critical ability to detect and evaluate them. In the present study, through the analysis of the term "Critical Literacy" and the Systemic Functional Grammar of M.A.K. Halliday, which will serve as the main re-search tool of the study, the lyrics of some popular songs from the 1970s and 1980s will be provided. The linguistic choices of the lyricist will be analysed to detect the implied mes-sages concerning the roles of both genders. Finally, stereotypical perceptions must be part of the teaching process within the framework of critical literacy, and students must under-stand the implied messages. For this reason, in the last chapter, a lesson plan, a teaching in-tervention within the framework of Modern Greek Language, is proposed.
Ανιχνεύοντας έμφυλα στερεότυπα σε δημοφιλή ελληνικά λαϊκά τραγούδια των δεκαετιών 70-80. Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα ενίσχυσης του κριτικού γραμματισμού για τη Β΄τάξη Λυκείου. - Identifier: 206769
Internal display of the 206769 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ-ΠΑΝΑΓΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ