Οι  υπερφθορο-άλκυλo ουσίες (PFAS)  χρησιμοποιούνται ήδη από τη δεκαετία του 1950 ως επιφανειοδραστικά ή ενδιάμεσες ενώσεις τους και ως προστατευτικά επιφανειών σε διάφορες βιομηχανικές και καταναλωτικές εφαρμογές. Αποτελούν κατηγορία των φθοριωμένων ενώσεων. Παρουσιάζουν μοναδικές φυσικοχημικές ιδιότητες, που συνέβαλαν στην ευρεία χρήση τους, αλλά ταυτόχρονα εμφανίζουν βλαβερές επιπτώσεις τόσο στο περιβάλλον, έμβιο και άβιο, όσο και στον ίδιο τον άνθρωπο. Ανήκουν στην κατηγορία των έμμονων οργανικών ρύπων (POPs). Ανιχνεύονται παγκόσμια, εξαιτίας της εξαιρετικής ανθεκτικότητας αλλά και της κινητικότητα τους. Η τάση να συσσωρεύονται εγείρει σοβαρές ανησυχίες για την ανθρώπινη υγεία, τους οργανισμούς και το περιβάλλον γενικότερα.

Είναι επόμενο λοιπόν η ανίχνευση αλλά και η παρακολούθηση των ενώσεων αυτών που βρίσκονται σχεδόν παντού, να παρουσιάζει όχι απλά ενδιαφέρον αλλά να καθίσταται επιτακτική ανάγκη.  Σκοπό αυτής της εργασίας αποτελεί η παράθεση των αναλυτικών τεχνικών δειγματοληψίας και προσδιορισμού των τελευταίων χρόνων, δηλαδή της προόδου που έχει σημειωθεί στην ανάλυσή τους, κυρίως στο υδάτινο περιβάλλον αλλά και στον αέρα. Το νερό, ιδίως, έχει αναγνωριστεί ως σημαντική πηγή έκθεσης. Παρέχονται πληροφορίες για τη συλλογή, την αποθήκευση, την επεξεργασία, το διαχωρισμό (συνήθως με χρωματογραφία) και την ανάλυση των δειγμάτων.  Με  σύγκριση των μεθόδων, γίνεται φανερή  η μεγάλη σημασία της υγρής χρωματογραφίας  σε συνδυασμό με τη φασματομετρία μάζας (διαδοχικής), κυρίως για στοχευμένες αναλύσεις, αλλά και η ευρεία χρήση της. Αναδεικνύεται η συμβολή και των υπόλοιπων μεθόδων στην ανάλυση των PFAs.  Τέλος εξάγονται αντίστοιχα συμπεράσματα, εντοπίζονται οι προκλήσεις στην ανάλυση και επισημαίνονται οι μελλοντικές προοπτικές.

Per- and polyfluoroalkyl substances (PFAS) have been used since the 1950s as surfactants or their intermediate compounds and as surface protectors in various industrial and consumer applications. They are a category of fluorine compounds. They present unique physicochemical properties, which have contributed to their widespread use, but, at the same time, they have harmful effects both on the environment, both living and non-living, and on humans. They belong to the category of persistent organic pollutants (POPs). They are found worldwide due to their exceptional durability and mobility. The tendency to accumulate raises serious concerns for human health, organisms and the environment in general.

It is therefore logical that the detection and monitoring of these compounds which are found almost everywhere, is not only interesting but becomes an imperative need. The purpose of this paper is to list the analytical techniques of sampling and determination of recent years, that is, the progress that has been made in their analysis, mainly in the water environment but also in the air. Water, in particular, has been identified as an important source of exposure. Information is provided on the collection, storage, processing, separation (usually by chromatography) and analysis of samples. By comparing the methods, the great importance of liquid chromatography in combination with (tandem) mass spectrometry, mainly for target analyses, but also its widespread use, becomes apparent. The contribution of the remaining methods to the analysis of PFAs is highlighted. Finally, corresponding conclusions are drawn, challenges in the analysis are identified and future perspectives are highlighted.