Δημόσια Ιστορία | Τέχνη | Εκθέσεις Τέχνης | Δεκαετία του 1940 | Μνήμη | Public History | Art | 1940s | Αrt Εxhibitions | Memory
Δημόσια Ιστορία
49
9
Στην παρούσα εργασία διερευνάται η μνήμη της δεκαετίας του 1940 μέσα από σύγχρονες εκθέσεις τέχνης. Αρχικά, γίνεται εκτενής αναφορά στη σχέση της Δημόσιας Ιστορίας με την Τέχνη γενικότερα, στις πολλαπλές λειτουργίες που επιτελούν τα έργα τέχνης, καθώς και στην ιδιότητά τους ως πηγές και τεκμήρια της ιστορίας. Ακόμη, μελετάται η σχέση της Δημόσιας Ιστορίας με την Ιστορία της Τέχνης και εξετάζεται αναλυτικά η σχέση της Τέχνης με τη Μνήμη. Επίσης, παρουσιάζεται η μνήμη της δεκαετίας του 1940 στην Ελλάδα μέσα από τις μεταπολεμικές ιστορικές αφηγήσεις της Αριστεράς και της Δεξιάς αντίστοιχα. Επιπρόσθετα, αναλύεται η Τέχνη που πραγματεύεται το 1940 και παράχθηκε κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης δεκαετίας, αλλά και στα μετέπειτα χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη το διεθνές και εγχώριο πλαίσιο της εικαστικής παραγωγής. Στη συνέχεια, προσεγγίζουμε τη μνήμη του 1940 μέσα από τρεις επιλεγμένες εκθέσεις τέχνης: «Εικαστικές Τέχνες και Αντίσταση», «Διαιρεμένες Μνήμες 1940-1950. Aνάμεσα στην Iστορία και το Bίωμα», «Χαράγματα Μνήμης 1941-1944». Πριν προβούμε στην ανάλυση των εν λόγω εκθέσεων, γίνεται αναφορά στο θεωρητικό τους πλαίσιο, στη λειτουργία τους και στη σχέση τους με τη μνήμη και δίνονται τα παραδείγματα προγενέστερων εκθέσεων τέχνης με παρόμοιο θέμα. Μέσα από την ανάλυση των επιλεγμένων εκθέσεων, εντοπίζουμε τις μεταξύ τους ομοιότητες και διαφορές, σχολιάζουμε τους λόγους επίκλησης του παρελθόντος και εξετάζουμε τον διαφορετικό τρόπο που επιχειρείται να αξιοποιηθεί η ιστορία και η μνήμη της δεκαετίας του 1940, ανάλογα με τη χρονική συγκυρία και τις επιδιώξεις των επίσημων φορέων.
In this paper, the memory of the 1940s is explored through contemporary art exhibitions. Initially, there is an extensive reference to the relationship between Public History and Art, the multiple functions that artworks perform, and their role as sources and evidence of history. Additionally, the relationship between Public History and the History of Art is studied, and the relationship between Art and Memory is examined in detail. The memory of the 1940s in Greece is also presented through the post-war historical narratives of the Left and the Right, respectively. Moreover, the Art of the 1940s is analyzed both during the decade itself and in subsequent years, considering the international and domestic context of artistic production. Next, we approach the memory of the 1940s through three selected art exhibitions: "Visual Arts and Resistance," "Divided Memories 1940-1950: Between History and Experience," "Engravings of Memory 1941-1944." Before proceeding with the analysis of these exhibitions, their theoretical framework, function, and relationship with memory are discussed, and examples of earlier art exhibitions on similar themes are provided. Through the analysis of the selected exhibitions, we identify their similarities and differences, comment on the reasons for invoking the past, and examine the different ways in which the history and memory of the 1940s are attempted to be utilized, depending on the temporal context and the objectives of the official entities.