Το υποκείμενο στην ελληνική γλώσσα, η λειτουργία και η θέση του στην πρόταση - Πρακτικές κριτικού γραμματισμού για τη διδασκαλία στο Δημοτικό

The subject in the Greek language, its function and its position in the sentence - Critical literacy practices for teaching in Primary school (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 20 Ιουλίου 2024
  5. Ελληνικά
  6. 117
  7. Αγγελική Τσόκογλου
  8. Αγγελική Τσόκογλου | Μιχαήλ Γεωργιαφέντης | Ανθούλα Ρεβυθιάδου
  9. πληροφοριακή δομή | υποκείμενο | η σειρά των όρων | θέμα | σχόλιο | εστία | κριτικός [πολυ]γραμματισμός
  10. ΑΔΕ 60 Περιγραφική προσέγγιση της γραμματικής της νέας ελληνικής για εκπαιδευτικούς
  11. 2
  12. 84
  13. 25
  14. Περιλαμβάνει: Παραρτήματα, Πίνακες, Εικόνες
    • Αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί η περιγραφή της ποικιλίας στη σειρά των κύριων όρων των προτάσεων της ελληνικής γλώσσας, με σκοπό της να αναδείξει τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα στη θεωρία και τη διδακτική πράξη. Υπό αυτό το πρίσμα, θα οδηγηθούμε στην παρουσίαση των υποχρεωτικών ορισμάτων για τον σχηματισμό της πρότασης και, ειδικότερα, θα εξετάσουμε τα συντακτικά, τα σημασιολογικά και τα επικοινωνιακά χαρακτηριστικά της θέσης του υποκειμένου, με επίκεντρο συγκεκριμένα οφέλη που είναι δυνατόν να προκύψουν για τη διδασκαλία των εμπλεκόμενων φαινομένων στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Αφού εξετάσουμε τη διάκριση ανάμεσα στα είδη υποκειμένων, διερευνούμε τη θέση που καταλαμβάνει η ονοματική φράση-υποκείμενο μέσα στην πρόταση, ενώ παράλληλα εστιάζουμε στην ερμηνεία των ποικίλων διατάξεων σύμφωνα με την πληροφοριακή τους δομή. Από τους γραμματικούς συνδυασμούς των βασικών όρων της πρότασης διακρίνεται ο μεγάλος βαθμός ελευθερίας ως προς τη διάταξή τους. Βάσει της πληροφοριακής οργάνωσης και των σχετικών εννοιών της θεματοποίησης, της εστίασης και της εκτόπισης γίνεται λόγος για διάκριση των προτάσεων σε βασικές ή ουδέτερες διατάξεις με ουδέτερο/ απλό επιτονισμό και σε μη ουδέτερες, χαρακτηρισμένες δομές με εμφατικό επιτονισμό. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι η ελευθερία αυτή συνίσταται στην αναγνώριση της συντακτικής λειτουργίας κάθε όρου ανεξάρτητα από τη θέση που καταλαμβάνει στη δομή των γραμματικών προτάσεων, καθώς και ότι η εκάστοτε διάταξη λαμβάνει συγκεκριμένη ερμηνεία στο πλαίσιο μιας επικοινωνιακής περίστασης. Η ανάλυση του θέματος εφαρμόζεται σε 50 μαθήτριες και μαθητές της Ε΄ Δημοτικού της Λεοντείου Σχολής Αθηνών. Ακολουθώντας τις πρακτικές του κριτικού γραμματισμού, η γλωσσική διδασκαλία εντάσσεται στη διδακτική προσέγγιση των [πολύ]γραμματισμών, εμπλέκοντας τις μαθητικές ομάδες στη διαδικασία περιγραφής και συνειδητοποίησης καθορισμένων δομικών σχημάτων (π.χ. Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο), έχοντας ως αφετηρία τις σύγχρονες γλωσσολογικές αναλύσεις της Ελληνικής. Για τον σχεδιασμό του εκπαιδευτικού υλικού και την υλοποίηση του προγράμματος κριτικού γραμματισμού υιοθετούμε επί το πλείστον τη δραστηριοκεντρική πολυτροπική προσέγγιση (πολυτροπικότητα). Από τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του γλωσσικού υλικού καταδεικνύεται η ενίσχυση της μεταγλωσσικής επίγνωσης των μαθητών/ριών τόσο στο επίπεδο της πρακτικής εξάσκησής τους όσο και στο επίπεδο παραγωγής λόγου.
    • This postgraduate thesis aims to describe word order variation in Greek sentences, in order to highlight the dialectical relationship between theory and teaching practice. In this regard, the core arguments for the formation of the sentence will be presented and, in particular, the syntactic, semantic and communicative features of the subject position will be examined, focusing on the specific benefits that may occur for the teaching of the respective phenomena involved in primary education. After investigating the distinction among subject types, we analyse the position of the subject noun phrase in the sentence, while we focus on the interpretation of the various orders according to their informational load. The various grammatical combinations of the basic constituents of the sentence reveal the great degree of word order flexibility. Based on information packaging and the respective concepts of topicalization, focalization and dislocation, sentences are distinguished into basic or neutral structures with neutral/simple intonation, and into non-neutral structures with emphatic intonation. It is pointed out, however, that this flexibility concerning the order of the basic constituents in the sentence lies in the recognition of the syntactic function of each constituent, regardless of its position in a grammatical structure. Moreover, each sentence pattern has a specific interpretation depending on the context of communication. The present project has been implemented to 50 pupils of the 5th grade of Athens Leontios Primary School. Following the practices of critical literacy, the linguistic teaching is embedded in the teaching approach of (multi) literacies, by involving the student groups in the process of describing and realizing specific structural patterns (e.g. Subject-Verb-Object), having the contemporary linguistic analysis of the Greek language as a starting point. In order to design the educational material and implement a critical literacy programme, the task-centered multimodality approach has been widely used. The results of the evaluation of the linguistic material demonstrate the enhancement of the students’ meta-linguistic awareness both at the level of their practice and at the level of discourse production.
  16. Hellenic Open University
  17. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές