Η παρούσα διπλωματική εργασία εκπονείται στα πλαίσια του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών "Σύγχρονες Τάσεις στη Γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς" του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) και εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο αναπαρίσταται η γεωγραφική γλωσσική ποικιλότητα, γενικά, στα κείμενα μαζικής κουλτούρας και, ειδικότερα, τη διαχρονική αναπαράσταση της κρητικής διαλέκτου μέσα από άρθρα και διαφημιστικά κείμενα που λαμβάνουν χώρα στο διαδίκτυο. 

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση της διαλεκτοφωνίας και του τρόπου αναπαράστασης των διαλεκτόφωνων της κρητικής σε κάποια κείμενα μαζικής κουλτούρας, προσεγγίζοντας ιδιαίτερα την περίπτωση της μαντινάδας. Σε αυτή την περίπτωση, αναγνωρίζεται η σημαντική θέση που κατέχουν τα ΜΜΕ στη διαμόρφωση γλωσσικών στάσεων κι, έτσι, καθίσταται αδήριτη ανάγκη η προσπάθεια ανάλυσης του λόγου μαζικής κουλτούρας. Διερευνώνται και καταγράφονται οι γλωσσικές στάσεις που επικρατούν για την κρητική διάλεκτο, καθώς ομιλείται περισσότερο στην ελληνική επικράτεια. Τα κείμενα μαζικής κουλτούρας και, συγκεκριμένα, οι μαντινάδες διαμορφώνουν τις γλωσσικές στάσεις που, με τη σειρά τους, αναπαράγουν στερεοτυπικές αντιλήψεις, κυρίως μέσω του χιούμορ προς τους διαλεκτόφωνους. Η αξιοποίηση των μαντινάδων αναπαράγει στερεότυπα, προωθώντας τη γλωσσική ομοιογένεια. 

Στο θεωρητικό μέρος, με βάση την υπάρχουσα βιβλιογραφία, γίνεται μια προσπάθεια προσέγγισης του φαινομένου της γλωσσικής ποικιλότητας και της ανάδειξης της γλωσσικής συρρίκνωσης ποικιλιών, ενώ αναδεικνύεται η κρητική διάλεκτος και τα χαρακτηριστικά της. Εν συνεχεία, επιχειρείται ο ορισμός της μαζικής κουλτούρας και η σχέση της με την ίδια τη γλώσσα και την εκπαίδευση. Παρουσιάζεται, επίσης, ο ρόλος που διαδραματίζει το χιούμορ, ενώ κατηγοριοποιείται στην περίπτωση της μαντινάδας. Ακολουθεί η κριτική ανάλυση επιλεγμένων μαντινάδων που ολοκληρώνεται με την παράθεση γενικών συμπερασμάτων με βάση τους κεντρικούς άξονες ανάλυσης. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην Κριτική Ανάλυση Λόγου (ΚΑΛ) και, συνακόλουθα, στον κριτικό γραμματισμό, ως σύγχρονες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση. Πραγματοποιείται μια αδρομερής παρουσίαση του μεθοδολογικού πλαισίου στην εκπαιδευτική πράξη και υποβάλλονται προτάσεις διδακτικής αξιοποίησης των μαντινάδων. 

Απώτερος στόχος της διδακτικής αξιοποίησης είναι η αφύπνιση των μαθητών και μαθητριών στις στερεοτυπικές αντιλήψεις και η εξοικείωση με τη γεωγραφική γλωσσική ποικιλότητα. Σε δεύτερο επίπεδο, η εφαρμογή του κριτικού γραμματισμού στο πλαίσιο του σχολικού μαθήματος καλλιεργεί την κριτική σκέψη της μαθητικής κοινότητας, ενισχύοντας την κριτική της στάση απέναντι στα φανερά και υπόρρητα, υποκρυπτόμενα μηνύματα, καθιστώντας την ικανή να αναγνωρίσει ιδεολογίες που αναπαράγουν τα κείμενα μαζικής κουλτούρας και, δη, οι μαντινάδες. Παράλληλα, οι μαθητές και μαθήτριες αντιλαμβάνονται τις απόπειρες ιδεολογικής τους χειραφέτησης, ευαισθητοποιώντας τους σε φαινόμενα διαλεκτικής ποικιλότητας και εξαίροντας την αξία της κρητικής διαλέκτου και τις πλούσιες επικοινωνιακές δυνατότητες που προσφέρει, ως φορέα πολιτισμικής κληρονομιάς του τόπου. 

Έτσι, λοιπόν, η επιλογή της μαντινάδας, ως εκπαιδευτικό εργαλείο, κρίνεται καταλυτική σε μια προσπάθεια ανασχεδιασμού της γλωσσικής διδασκαλίας, που σκοπό έχει την ενεργή εμπλοκή και την ενεργοποίηση της αυτενέργειας των διαλεκτόφωνων μαθητών και μαθητριών, ώστε να μην παραγκωνίζονται από την εκπαιδευτική διαδικασία. Επιπλέον, η μαντινάδα, ως λογοτεχνικό κειμενικό έρεισμα, με το αυτοτελές νόημα που περικλείει στους δύο της στίχους, παρά την περιορισμένη της έκταση, μπορεί να αξιοποιηθεί τόσο από την πρότυπη ποικιλία όσο και από τα υπόλοιπα διαλεκτικά συστήματα. Σημειωτικός παράγοντας διαφοροποίησης της κρητικής μαντινάδας από μαντινάδες που αποδίδονται σε άλλη διαλεκτική ποικιλία, υφίσταται στο επίπεδο του λεξιλογίου με την επιλογή λεξημάτων της κρητικής διαλέκτου. 

This dissertation examines the way in which geographical linguistic diversity is represented in mass culture tests and, in particular, the timeless use of Cretan dialect through articles and advertising writings in Internet. In the theoretical parte, an attempt is made to approach the phenomenon of linguistic diversity, approaching in particular the case of mantinada. The linguistic attitudes of the Cretan dialect are investigated, with special emphasis on the clout corresponding to the Mass Media and the role humor plays. Then follows the analysis of selected texts, in memorable the case of mantinada, in which the Cretan dialect dedicated in a vivid and representational way. The analysis concludes with the presentation of general conclusions on the central axes. Furthermore, special mention is made in Critical Discourse Analysis and Critical Literacy as didactic extensions in education and suggestions for didactic case. The aim is primarily for students to get in touch and get acquainted with the geographical linguistic diversity. Secondly, we seek to strengthen their critical attitude against the hidden messages that Mass Culture try to convey, acquiring a defensive attitude against hidden ideologies and stereotypes for the language. With this way, students will load not to accept such messages uncritically and not to marginalize the culture of their country, of which are a part dialectical varieties.