Εισαγωγή: Τα καρδιαγγειακά νοσήματα (ΚΑΝ) αποτελούν μια από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως καθώς και έναν από τους βασικούς παράγοντες αναπηρίας. Οι σχετικοί θάνατοι αυξήθηκαν παγκοσμίως μεταξύ 1990 και 2019 από 12,1 σε 18,6 εκατομμύρια, όπου το 32% αφορούσε ΚΑΝ, εκ των οποίων το 85% οφειλόταν σε καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο. Η συμπτωματολογία δύναται να δείξει κατά πόσο επηρεάζεται η ποιότητα ζωής (ΠΖ) του ασθενούς και ως εκ τούτου οι ασθενείς θα πρέπει να συμμορφώνονται στην προβλεπόμενη φαρμακευτική αγωγή και ενδεδειγμένη πρόληψη μέσω ισορροπημένων διατροφικών συνηθειών, ώστε να έχουν αποτελεσματική θεραπεία αλλά και βελτιωμένη ΠΖ.
Σκοπός: Η παρούσα ερευνητική εργασία είχε ως σκοπό την καταγραφή της ΠΖ των ασθενών με KAN και κατά ποσό συμμορφώνονται στην φαρμακευτική αγωγή και στο πρότυπο της μεσογειακής διατροφής.
Υλικό και Μέθοδος: Κατά το χρονικό διάστημα Αυγούστου - Οκτωβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε συγχρονική μελέτη παρατήρησης σε δυο μονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, στο Κέντρο Υγείας Ελευσίνας (καρδιολογικό ιατρείο) και σε ιδιωτικό Καρδιολογικό Ιατρείο της πόλης, όπου επιλέχθηκαν και συμμετείχαν 195 ασθενείς. Εκτός των προσωπικών χαρακτηριστικών και της συννοσηρότητας, χρησιμοποιήθηκαν οι σταθμισμένες κλίμακες ΠΖ SF-36, Συμμόρφωσης στη Φαρμακευτική Αγωγή (Morisky Green Levine Adherence Scale, MAQ) και Γνώσεων & Αντιλήψεων για τη Μεσογειακή Διατροφή, όπου αξιολογήθηκε το επίπεδο τους αλλά και η συσχέτισή τους μέσω πολλαπλών λογιστικών παλινδρομήσεων.
Αποτελέσματα: Σύμφωνα με τα δεδομένα της μελέτης διαπιστώθηκε, ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων (55,4%) ήταν άνδρες και η μέση ηλικία τους ήταν 57,7 χρόνια (±44,6). Το 44,1% ήταν παχύσαρκοι, το 37,9% κάπνιζαν και πρώτη σε συχνότητα αναφέρθηκε η στεφανιαία νόσος από το 49,2%. Σχετικά με την ΠΖ τους, βρέθηκαν μέτρια επίπεδα στη Φυσική Λειτουργία, την Κοινωνική και τη Διανοητική Υγεία και πολύ χαμηλότερα στη Σωματική & Ψυχική Υγεία, όπου καλή Σωματική Υγεία είχε το 31,8% και Ψυχική το 23,6%. Η Διανοητική Υγεία βρέθηκε με σημαντικά υψηλότερα μέσα επίπεδα έναντι των χαμηλότερων επιπέδων του Φυσικού ρόλου (p<0,001) και αντιστοίχως βρέθηκε η Ψυχική Υγεία έναντι της Σωματικής (μέσα επίπεδα 40,2 έναντι 35,2, p<0,001). Μόλις το 20,5% βρέθηκε με χαμηλή συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή, ενώ εκτιμήθηκαν μέτρια προς υψηλά τα επίπεδα Γνώσεων & Αντιλήψεων Μεσογειακής Διατροφής. Αν και υπήρχαν κοινωνικοδημογραφικές διαφορές, οι ασθενείς/επισκέπτες του Ιδιωτικού Ιατρείου δε διέφεραν στη Σωματική & Ψυχική Υγεία ή την Προσήλωση στη Φαρμακευτική Αγωγή (p>0,05) αλλά είχαν σημαντικά καλύτερες Γνώσεις & Αντιλήψεις Μεσογειακής Διατροφής (p<0,001). Επίσης, η καλύτερη ΠΖ που αφορά στη Σωματική & Ψυχική Υγεία, σχετιζόταν με τη συνεπή συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή (odds ratio <1.00, p<0,05) αλλά και τις καλύτερες Γνώσεις & Αντιλήψεις που αφορούν την υιοθέτηση της Μεσογειακής Διατροφής (odds ratio >1.00, p<0,01).
Συμπεράσματα: Οι ασθενείς με ΚΑΝ βρέθηκαν με μέτρια επίπεδα ΠΖ, άριστη συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή και μέτρια προς υψηλά επίπεδα Γνώσεων & Αντιλήψεων Μεσογειακής Διατροφής. Εκείνοι του Ιδιωτικού Ιατρείου έναντι του Κέντρου Υγείας είχαν σημαντικά καλύτερες Γνώσεις & Αντιλήψεις Μεσογειακής Διατροφής αλλά δε διέφεραν στη Σωματική & Ψυχική Υγεία ή στη Προσήλωση στην Φαρμακευτική Αγωγή. Η καλή ΠΖ τους ωστόσο επηρεάζεται σημαντικά όχι από τα χαρακτηριστικά τους ή την καρδιακή τους νόσο αλλά από τη συνεπή συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή και τις καλύτερες Γνώσεις & Αντιλήψεις που αφορούν την υιοθέτηση της Μεσογειακής Διατροφής. Κρίνεται λοιπόν ότι για τους επαγγελματίες υγείας και ιδίως στα πλαίσια της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), τα συγκεκριμένα αποτελέσματα μπορούν να αποτελούν χρήσιμα στοιχεία στη συλλογική αντιμετώπιση της θεραπείας και της φροντίδας των ασθενών με ΚΑΝ.
Λέξεις κλειδιά: καρδιαγγειακά νοσήματα, στεφανιαία νόσος, ποιότητα ζωής, συμμόρφωση στην αγωγή, μεσογειακή διατροφή.
Introduction: Cardiovascular diseases (CVD) are the main cause of mortality worldwide and a major factor of disability. Related deaths increased globally between 1990 and 2019 from 12.1 to 18.6 million, 32% of which were related to CVD, 85%of which were due to heart attack and stroke. Symptomatology can indicate whether the patient's quality of life (QoL) is affected and hence patients should adhere to medication and appropriate prevention through balanced dietary habits in order to have effective treatment as well as improved QoL.
Aim: The present research study aimed to record the QoL of patients with CVD and to which extent they comply with the medication and the Mediterranean dietary pattern.
Material and Method: During the period August-October 2023, a cross-sectional observational study was conducted in two Primary Health Care units, the Elefsina Health Center (cardiology clinic) and a private Cardiology Clinic in the city, where 195 patients were selected to participate. In addition to personal characteristics and comorbidity, the weighted scales of SF-36, Morisky Green Levine Adherence Scale (MAQ) & Knowledge & Perceptions of the Mediterranean Diet were used, where their level and their relationship were evaluated through multiple logistic regressions.
Results: According to the data of the study it was found that the majority of participants (55.4%) were male and their mean age was found to be 57.7 years (±44.6).Of the total sample, 44.1% were obese,37.9% smoked and coronary heart disease was reported first in frequency by 49.2%.. About their QoL, moderate levels were found in Physical Functioning, Social and Mental Health and much lower levels in Physical & Mental Health, where 31.8% had good Physical Health and 23.6% had good Mental Health. Mental Health was found with significantly higher mean levels of QoL versus lower levels of Physical role (p<0.001) and respectively was found Mental Health versus Physical (mean levels 40.2 vs. 35.2, p<0.001). Only 20.5% were found with low adherence to medication while moderate to high levels of Knowledge & Perceptions of Mediterranean Diet were assessed. Although there were socio-demographic differences, patients/visitors of the private cardiology clinic did not differ in Physical & Mental Health or in Adherence to Medication (p>0.05) but they had significantly better Knowledge & Perceptions of Mediterranean Diet (p<0.001). Also, better QoL relevant to Physical & QoL relevant to Physical & Mental Health was associated with consistent adherence to medication (odds ratio <1.00, p<0.05) but also better Knowledge & Perceptions related to adopting the Mediterranean Diet (odds ratio >1.00, p<0.01).
Conclusions: Patients with CVD were found to have moderate levels of QoL, excellent adherence to medication and moderate to high levels of Knowledge & Perceptions of Mediterranean Diet. Those of private cardiology clinic versus those of Health Centre, had significantly better Knowledge & Perceptions of Mediterranean Diet but did not differ in Physical & Mental Health or Attitude to Medication. Their good QoL, however, was not significantly influenced by their characteristics or heart disease but by the consistent adherence to medication and better Knowledge & Perceptions regarding adopting the Mediterranean Diet. It is therefore considered that for health professionals, especially in the context of Primary Health Care (PHC), these results can be useful in the collective approach of treatment and care of patients with CVD.
Key words: cardiovascular disease; coronary artery disease; quality of life; treatment compliance; Mediterranean
Full text Description: ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑ- ΕΑΠ- ΚΑΤΣΟΥΛΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ.pdf (pdf)
Book Reader Size: 2.7 MB
Η επίδραση της ποιότητας ζωής, της συμμόρφωσης με την φαρμακευτική αγωγή και το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής ασθενών με καρδιαγγειακά νοσήματ - Identifier: 203233
Internal display of the 203233 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)
Full text