Στις μέρες μας λαμβάνει χώρα ο ευρύτερος μετασχηματισμός στην ιστορία των τραπεζών. Ο Ψηφιακός μετασχηματισμός μέσω της ανάπτυξης της τεχνολογίας είναι πλέον μονόδρομος για κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής προσφέροντας χιλιάδες πλεονεκτήματα. Στη νέα εποχή, όπως σήμερα διαμορφώνεται, καταργούνται δομές και διαδικασίες του πυρήνα της λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Οι τράπεζες τείνουν να εγκαταλείψουν εντελώς το στοιχείο που τις προσδιόριζε περισσότερο από κάθε τι άλλο και τις διέκρινε σε κάθε τομέα δραστηριότητάς τους: Το χαρτί. Είναι προφανές ότι το συγκριτικό πλεονέκτημα, αυτό που έδινε και δίνει αξία στο τραπεζικό σύστημα, δεν ήταν το υλικό, δηλαδή το χαρτί, αλλά το περιεχόμενο που ήταν ενσωματωμένο σε αυτό και που δεν είναι τίποτε άλλο από τα δεδομένα.
Παράλληλα, όπως κάθε αλλαγή έρχεται με πολλά ερωτηματικά και ζητήματα τα οποία θα πρέπει να διερευνήσουμε, και να εξετάσουμε κατά πόσο βοηθούν την ανάπτυξη και συντελούν στην πρόοδο και στην ευημερία του κοινωνικού συνόλου τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Υπό αυτό το πρίσμα τίθενται εύλογα και κρίσιμα ερωτήματα:
Ποιες είναι οι προκλήσεις και οι νέοι κίνδυνοι που εμφανίζονται; Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν; Ποιοι τομείς θα επηρεαστούν από τις αλλαγές; Ποιες αλλαγές αναμένονται στον τομέα της απασχόλησης; Ποιες οι ανάγκες εκσυγχρονισμού του θεσμικού, κανονιστικού και νομικού πλαισίου; Και πως τελικά θα πρέπει να μετασχηματιστεί ο χρηματοπιστωτικός τομέας, ώστε να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ενός νέου, οικονομικού και παραγωγικού υποδείγματος.
Μέσω της παρούσης διπλωματικής εργασίας επιχειρήθηκε να αναδειχθεί η κρισιμότητα που θα έχει η υιοθέτηση και εφαρμογή των νέων ψηφιακών τεχνολογιών.
Προσδιορίσθηκαν αρχικά κάποιες βασικές έννοιες σχετικά με τη λειτουργία των τραπεζών και του ρόλου τους στην οικονομία και παρουσιάστηκαν οι βασικές τεχνολογίες καθώς και τα πεδία εφαρμογής του ψηφιακού μετασχηματισμού. Ακολούθησε παρουσίαση για το επίπεδο ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογιών στο τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα και βγήκαν κρίσιμα συμπεράσματα σχετικά με το πώς διαμορφώνεται το τραπεζικό τοπίο μετά τις κρίσιμες αλλαγές των δύο τελευταίων δεκαετιών. Στο τελευταίο κεφάλαιο έγινε εμπειρική ανάλυση με χρήση του υποδείγματος αποδοχής τεχνολογίας (Technology Acceptance Model – TAM) για να διαπιστωθεί ο τρόπος με τον οποίον θα επηρεάσουν παράγοντες όπως η εμπιστοσύνη, η εξοικείωση με την ψηφιακή τεχνολογία, η χρησιμότητα και τα οικονομικά ή άλλα οφέλη την πορεία προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Από την εμπειρική ανάλυση προέκυψαν κρίσιμα συμπεράσματα όπως ο μεγάλος βαθμός εξοικείωσης των καταναλωτών με την ψηφιακή τεχνολογία καθώς και η ξεκάθαρη προτίμησή τους να συναλλάσσονται ψηφιακά και ανέπαφα εκμεταλλευόμενοι τις διευκολύνσεις των ψηφιακών μέσων.
Στον τραπεζικό κλάδο ειδικά, η προτίμηση-επιλογή αποτυπώνεται τελείως ξεκάθαρα, καθιστώντας ουσιαστικά μη απαραίτητη πλέον τη φυσική παρουσία στα τραπεζικά καταστήματα. Ακόμα και οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι ασφαλείας που αναγνωρίστηκαν ως σημαντικοί ανασταλτικοί παράγοντες, δεν ήταν ικανοί να αποτρέψουν την πλειοψηφία των καταναλωτών από τη χρήση των νέων ψηφιακών τεχνολογιών.
Από την έρευνα διαπιστώθηκε τελικά πως η προσαρμογή - ενσωμάτωση των επιτευγμάτων της ψηφιακής τεχνολογίας μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού είναι πλέον μονόδρομος για τον επιχειρηματικό κόσμο και απαραίτητο στοιχείο για την επιβίωση στο νέο ανταγωνιστικό και απαιτητικό οικονομικό περιβάλλον όπως διαμορφώνεται σήμερα.
Μέσω του υποδείγματος (ΤΑΜ) της έρευνας, επιβεβαιώθηκε ο σημαντικός ρόλος-επίδραση που έχουν παράγοντες όπως η Εμπιστοσύνη και η Χρησιμότητα στην υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών. Οι παράγοντες αυτοί μάλιστα δεν είναι οι μόνοι που επηρεάζουν. Η στάση και η τελική προτίμηση-επιλογή των καταναλωτών είναι συνδυασμός και πολλών άλλων παραγόντων.
Στο πέρασμα των ετών οι τράπεζες μετασχηματίστηκαν πολλές φορές.
Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός που σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη θα αναδιαμορφώσει ριζικά το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Πιθανότατα, όταν ολοκληρωθεί η ψηφιακή μετάβαση, το τραπεζικό τοπίο σε τίποτα δεν θα μοιάζει με ό,τι γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
Όσοι μετασχηματισμοί κι αν επέλθουν στον χρηματοπιστωτικό τομέα, ακόμα κι αν αλλάξει ριζικά η δομή, η μορφή και η λειτουργία του, ένα μονάχα χαρακτηριστικό θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα παραμείνει το ίδιο. Η Τραπεζική Πίστη. Διότι αποτελεί το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε το τραπεζικό σύστημα, υποδηλώνει την αξιοπιστία του και εμπνέει την Εμπιστοσύνη.
The most extensive transformation in the history of banking is taking place today. Digital transformation through the development of technology is now a one-way street for every aspect of social life offering thousands of advantages. In the new era, as it is currently taking shape, structures and procedures at the core of the operation of financial institutions are abolished.
Banks tend to completely abandon the element that defined them more than anything else and distinguished them in every area of their activity: Paper. It is obvious that the comparative advantage, what gave and gives value to the banking system, was not the material, i.e. the paper, but the content embedded in it, which is nothing more than the data.
At the same time, as every change comes with many questions and issues that we should investigate, and examine to what extent they help development and contribute to the progress and well-being of society as a whole, both economically and socially.
In this light, reasonable and critical questions are raised:
What are the emerging challenges and risks? How can they be treated? Which areas will be affected by the changes? What changes are expected in the employment sector? What are the needs to modernize the institutional, regulatory and legal framework? And how the financial sector should ultimately be transformed, so as to serve the needs of a new, economic and productive model.
Through this thesis, an attempt was made to highlight the criticality that the adoption and application of new digital technologies will have.
Some basic concepts regarding the operation of banks and their role in the economy were first identified and the basic technologies as well as the fields of application of the digital transformation were presented. This was followed by a presentation on the level of integration of new technologies in the banking system in Greece and critical conclusions were drawn regarding how the banking landscape is shaping up after the critical changes of the last two decades. In the last chapter, an empirical analysis was made using the Technology Acceptance Model (TAM) to find out how factors such as trust, familiarity with digital technology, usefulness and financial or other benefits will influence the path to digital transformation.
From the empirical analysis, critical conclusions emerged such as the high degree of familiarity of consumers with digital technology as well as their clear preference to transact digitally and contactlessly by taking advantage of the facilities of digital media.
In the banking industry in particular, the preference-choice is clearly reflected, making a physical presence in bank branches practically unnecessary. Even the potential security risks that were identified as important inhibiting factors were not able to prevent the majority of consumers from using the new digital technologies.
From the research, it was finally established that the adaptation - integration of the achievements of digital technology through digital transformation is now a one-way street for the business world and a necessary element for survival in the new competitive and demanding economic environment as it is being shaped today.
Through the (TAM) research model, the important role-effect factors such as Trust and Usefulness in the adoption of new technologies have been confirmed. In fact, these factors are not the only ones that influence. The attitude and final preference-choice of consumers is a combination of many other factors.
Over the years, banks have been transformed many times.
It is an indisputable fact that the digital transformation currently underway will fundamentally reshape the financial system. Most likely, when the digital transition is complete, the banking landscape will look nothing like what we have known until now.
No matter how many transformations take place in the financial sector, even if its structure, form and function change radically, there is only one characteristic we should ensure remains the same. Bank Credit. Because it is the foundation on which the banking system was built, it indicates its reliability and inspires Confidence.